30 tuổi bị sa thải khỏi chính công ty mình sáng lập, Steve Jobs đã vượt qua cú sốc này và vực dậy Apple như thế nào?
Bị sa thải năm 1985, và phải mãi 11 năm sau đó Steve Jobs mới chính thức quay lại Apple với chức vụ Tổng giám đốc điều hành. Trong suốt quãng thời gian này, "CEO vĩ đại nhất từ trước tới nay" đã vượt qua những khó khăn bằng cách nào?
Steve Jobs sinh ngày 24/2/1955 tại thành phố San Francisco, tiểu bang California, Mỹ. Ông được biết đến là một doanh nhân đại tài, cũng như nhà sáng chế người Mỹ.
Cùng với Steve Wozniak, Jobs đã sáng lập thương hiệu Apple năm 1976 - cũng là lúc ông mới ngoài 20 tuổi. Gần 10 năm sau, Apple phát triển thành một công ty trị giá 2 tỷ USD với hơn 4.000 nhân viên. Cả Steve Jobs và Steve Wozniak sau đó đều trở thành triệu phú.
Nhiều người ngưỡng mộ Steve Jobs vì sự nghiệp thành công vang dội, nhưng ít ai biết rằng, ông từng phải chịu nỗi nhục nhã, suy sụp khi bị sa thải bởi chính công ty mình từng sáng lập và điều hành.
Đó là biến cố xảy ra với Steve Jobs năm ông 30 tuổi.
Khoảng tháng 3/1985, mối quan hệ giữa Jobs và Sculley trở nên cực kỳ căng thẳng. Doanh số của Mac không được tốt và Jobs muốn giảm giá, đồng thời đầu tư quảng bá sản phẩm và giảm tập trung vào Apple II.
Thế nhưng, Sculley không đồng ý. Ông cho rằng Mac đơn giản là chưa sẵn sàng và Apple cần đẩy mạnh Apple II hơn. Sculley gọi Steve Jobs là lừa đảo và đến gặp Ban giám đốc về vấn đề này.
Khi đó, Phó chủ tịch Ban giám đốc là Mike Markkula đã nói chuyện với những người chủ chốt tại công ty để xem Jobs hay Sculley là người đúng. Sau 10 ngày, Markkula báo cáo với Ban giám đốc là hầu hết mọi người đều nói rằng Sculley là người đúng, Mac chưa sẵn sàng và Jobs bị yêu cầu xuống khỏi vị trí trưởng nhóm MacIntosh.
Kết quả là Steve Jobs đã phải rời bỏ Apple.
"Tôi có thể nói gì được? Tôi đã chiêu mộ nhầm người rồi", Jobs trả lời phỏng vấn BBC vào năm 1996.
Việc bị sa thải khỏi Apple đã trở thành cú sốc lớn với Steve Jobs tại thời điểm đó. Ông tức giận đến mức đã ném vỡ bức ảnh chụp chung của mình với Sculley.
"Ở tuổi 30, tôi đã bị sa thải một cách rất rõ ràng. Những điều mà tôi theo đuổi trong suốt cuộc đời đã biến mất, chúng đã bị phá hủy", Steve Jobs nhấn mạnh.
Trong một vài tháng đầu tiên, Jobs gần như rơi vào trạng thái vô định. Thậm chí, có thời điểm vị CEO đại tài còn nghĩ tới việc bỏ cuộc, để dấn thân vào còn đường chính trị, hoặc trở thành một phi hành gia.
Ông nói: "Tôi cảm giác mình đã làm cho thế hệ đi trước thất vọng và tôi đã đánh rơi lá cờ khi nó được chuyển đến tay tôi".
Steve Jobs từng khẳng định mùa hè năm 1985 là giai đoạn "khủng hoảng tuổi trung niên" đối với ông. Jobs đã mất nhiều thời gian, cố gắng nỗ lực để vượt qua thời kỳ khó khăn ấy.
"Có một cái gì đó bắt đầu sáng lên trong tôi. Tôi vẫn rất yêu quý những gì tôi đã tạo ra. Sự việc xảy ra ở Apple có thay đổi tình yêu đó một chút, nhưng trong tôi, tình yêu ấy vẫn còn. Chính vì vậy, tôi đã quyết định bắt đầu lại", Jobs bộc bạch.
Không phủ nhận, việc bị sa thải khỏi Apple là điều không hề dễ dàng với Steve Jobs, nhưng chính ông sau này khi nhìn lại, thì nhận thấy đây là một trong những điều may mắn nhất trong cuộc đời mình.
Rời khỏi Appe, Steve Jobs bán toàn bộ cổ phiếu của hãng (chỉ giữ lại 1 cổ phiếu duy nhất) với giá 11 triệu USD. Số tiền đó sau này giúp ông thành lập công ty máy tính NeXT vào năm 1989, cứu sống 1 studio film hoạt hình sắp phá sản, biến nó thành huyền thoại của thế giới hoạt hình - Pixar Animation Studios.
Đến năm 1996, Apple trả hơn 400 triệu đô la Mỹ để mua lại công ty máy tính NeXT. Steve Jobs trở về với công ty do chính mình sáng lập, ngay lập tức thay thế Giám đốc điều hành Apple lúc đó.
Ông nhanh chóng giải quyết tình trạng doanh thu thấp của Apple bằng cách hủy bỏ những dự án nhỏ và chuyển hướng sang tập trung vào thị trường tiêu dùng mới của công nghiệp điện tử. Steve Jobs cũng là một trong những nhân vật mang lại sự thay đổi tích cực cho Apple trên các dòng iPhone, iPad, iPod ngày nay.
Còn với Sculley, ông cũng không ít lần lên tiếng thừa nhận việc sa thải Steve Jobs năm 1985 là một sai lầm.
"Để người sáng lập phải rời công ty là một sai lầm và tôi là một phần của sai lầm đó. Tuy nhiên, Steve của năm 1985 không phải là Steve của năm 1997. Khi quay trở lại, ông trở thành một thuyền trưởng trong khi vào những năm 80, ông ta vẫn còn là một vị lãnh đạo trẻ đang học việc", cựu CEO Apple từng phát biểu trong một cuộc phỏng vấn.
