Xe tự lái của Uber sẽ xóa sổ ngành ô tô, cắt 10 triệu việc làm và thay đổi kinh tế Mỹ năm 2025
Xe tự lái sẽ trở nên phổ biến vào năm 2025 và gần như thống trị vào năm 2030. Bên cạnh đó, những thay đổi sâu rộng mà loại hình này mang lại sẽ làm lu mờ mọi cải tiến mà xã hội chúng ta từng trải qua.
Nội dung nổi bật:
- CEO hãng Proforged là Zack Kanter mới chia sẻ trên trang blog cá nhân của mình rằng: "Tôi đã dành một chút thời gian để nghĩ về những chiếc xe tự lái. Chính vì vậy tôi muốn tóm tắt lại suy nghĩ của mình và các dự đoán cho tương lai".
- Dưới đây là những chia sẻ của Zack về tác động "đáng kinh ngạc" của xe tự lái và tương lai của những ngành công nghiệp mới mà nó tạo ra.
Hầu hết mọi người (bao gồm cả các chuyên gia) đều nghĩ rằng sự chuyển đổi sang loại phương tiện tự lái sẽ diễn biến một cách chậm chạp trong vòng vài thế kỷ tới và sẽ có nhiều rào cản khiến loại hình này khó trở nên phổ biến. Tuy nhiên, tôi tin rằng mọi người đang đánh giá quá thấp.
Xe tự động sẽ trở nên phổ biến vào năm 2025 và gần như thống trị vào năm 2030. Bên cạnh đó, những thay đổi sâu rộng mà loại hình này mang lại sẽ làm lu mờ mọi cải tiến mà xã hội chúng ta từng trải qua. Chúng sẽ gây ra số lượng mất việc làm lớn chưa từng có, tái cấu trúc nền kinh tế, giải quyết các vấn đề cơ bản của môi trường, cứu sống hàng nghìn người khỏi tai nạn giao thông mỗi năm, nâng cao hiệu suất lao động và tạo ra những ngành công nghiệp mới hoàn toàn mà con người không thể tưởng tượng được.
Thực tế sự chuyển đổi này đang bắt đầu diễn ra. Elon Musk - CEO của Tesla Motor nói rằng mẫu xe vào năm 2015 của họ sẽ tự lái tới 90%. Những hãng sẽ khác gồm cả GM cũng giới thiệu mẫu xe được trang bị công nghệ kiểm soát tay lái, tăng tốc hoặc phanh khi đang đi tốc độ 70 km/h trên đường cao tốc… Thậm chí cả Google và Tesla đều cho rằng những chiếc xe tự động hoàn toàn sẽ đến vào năm 2020.
Thay đổi ra sao?
Các chuyên gia trong ngành cho rằng khách hàng sẽ chậm mua xe tự lái. Điều này có thể đúng, nhưng nếu cho rằng nó sẽ khiến quá trình chuyển đổi kể trên diễn ra chậm hơn thì là một suy nghĩ hoàn toàn sai lầm. Nghiên cứu của Morgan Stanley nói rằng các loại xe được lái ít hơn 4% thời gian - một sự lãng phí đáng kinh ngạc nếu xem xét đến mức giá trung bình sở hữu một chiếc xe tới 9.000 USD/năm. Bên cạnh nhà, xe ô tô là tài sản đắt đỏ thứ hai mà hầu hết mọi người không thể mua được.
Chính vì vậy, không quá ngạc nhiên khi dịch vụ chia sẻ xe như Uber và Zipcar sẽ nhanh chóng phổ biến như một loại hình thay thế cho xe sở hữu. Tính toán sẽ thấy, loại hình xe chia sẻ sẽ tiết kiệm hơn nếu bạn sống trong thành phố và di chuyển ít hơn 10.000 dặm mỗi năm. Ảnh hưởng với sự sở hữu xe tư nhận là vô cùng rộng lớn: Một nghiên cứu của UC-Berkeley cho thấy việc sở hữu xe sẽ giảm đi một nửa. Những người mua xe của tương lai sẽ không phải là bạn và tôi - những chiếc xe sẽ được mua và vận hành bởi các công ty cung cấp dịch vụ đi nhờ xe hay xe chia sẻ.
Bên cạnh đó, một nghiên cứu gần đây xác nhận rằng con người sẽ có mong muốn sử dụng xe tự lái hơn nếu loại hình này được bán rộng rãi. 60% người trưởng thành tại Mỹ tham gia khảo sát cho rằng họ sẽ sử dụng xe tự lái và gần 32% số người nói họ sẽ không tiếp tục sử dụng xe thông thường nếu thật sự có một chiếc xe tự động thay thế.
Tuy nhiên, không ai bị kích động với xe tự lái hơn Uber khi hãng này hiện đang phải trả cho những người lái xe tới 75% giá cước mỗi chuyến. Không ngạc nhiên khi CEO Travis Kalanick gần gây tuyên bố rằng Uber sẽ thay thế tất cả các lái xe bằng xe tự lái.
Một nghiên cứu của đại học Colmbia cho thấy rằng với khoảng 9.000 chiếc xe ô tô tự lái, Uber có thể thay thế toàn bộ xe taxi truyền thống tại thành phố New York (Mỹ). Mỗi hành khách sẽ chỉ phải chờ trung bình 36 giây để có thể bắt được một chiếc xe với giá chỉ 0,5 USD/dặm. Tiện lợi và giá rẻ là yếu tố đánh bại việc sở hữu xe.
Chính vì vậy, xe tự động sẽ sớm trở thành loại hình giao thông thống trị, thay thế việc sở hữu xe và lấy đi một lượng lớn những người sử dụng hệ thống giao thông công cộng. Với việc được định giá 41 tỷ USD, việc thay thế 171.000 chiếc taxi tại Mỹ hoàn toàn là một phương án kinh tế khả thi với Uber. Họ chỉ phải bỏ ra chi phí ít nhất 25.000 USD/xe, như vậy toàn bộ quá trình triển khai sẽ mất chi phí chỉ khoảng 4,3 tỷ USD.
Những tác động
Những ảnh hưởng của trào lưu xe tự lái sẽ vô cùng đáng kinh ngạc. PricewaterhouseCoopers đã dự đoán rằng số lượng xe cộ trên đường sẽ giảm 99%, từ mức 245 triệu chiếc xuống còn 2,4 triệu chiếc.
Đổi mới đột phá luôn là phương pháp hữu hiệu để đánh bại đối thủ cạnh tranh. Chính vì vậy, không có gì đảm bảo chắc chắn rằng các nhà sản xuất xe như GM, Ford hay Toyota có thể tồn tại. Họ đang hướng đến sản xuất hàng triệu chiếc xe với các hình thức khác nhau để đáp ứng những sở thích cá nhân. Trong khi đó chi phí tiến hành việc này không hề nhỏ, từ đó làm giảm doanh thu.
Tôi cho rằng hầu hết các công ty này sẽ phá sản vào năm 2030. Trong khi đó, các nhà sản xuất xe tự động như Tesla sẽ phát triển một số lượng nhỏ hơn với mô hình vận hành giống Uber để cung cấp mô hình chuẩn với ít lựa chọn hơn.
Các ngành công nghiệp phụ trợ như: 198 tỷ USD thị trường bảo hiểm xe ô tô, 98 tỷ USD thị trường tài chính xe ô tô, 100 tỷ USD ngành công nghiệp đỗ xe và 300 tỷ USD mảng tiếp thị trong thị trường này sẽ sụp đổ do nhu cầu của khách hàng gần như không còn. Chúng ta sẽ sớm chứng kiến sự lỗi thời của những công ty cho thuê xe, hệ thống giao thông công cộng, bãi đậu xe…
Số liệu của Cục thống kê lao động Mỹ cho thấy hiện có 884.000 nhân viên làm việc tại các nhà máy sản xuất xe motor và khoảng 3,02 triệu người trong mạng lưới đại lý và bảo trì. Xe tải, bus, vận chuyển và lái xe taxi chiếm gần 6 triệu công việc lái xe chuyên nghiệp. Tuy nhiên, 10 triệu công việc này sẽ sớm bị loại bỏ trong vòng từ 10 - 15 năm tới.
Bên cạnh đó, việc loại bỏ mô hình sở hữu xe sẽ mang lại hơn 1 nghìn tỷ USD thu nhập phụ thêm và tạo ra một kỷ nguyên mới với tính hiệu quả, đổi mới và tạo ra việc làm.
Tầm nhìn cho tương lai
Morgan Stanley dự đoán rằng sử dụng loại xe tự lái có thể giảm tới 90% số vụ tai nạn, cứu sống 30.000 người và giảm 2,12 triệu người bị thương hàng năm. Xe tự lái không cần tìm điểm đỗ, nó còn giúp tiết kiệm cho mỗi người sử dụng phương tiện công cộng bằng vé tháng của Mỹ 38 giờ mỗi năm - tức là gần 1 tuần làm việc. Khi bãi đỗ xe, garage, đại lý xe ô tô và trạm xe bus trở nên lỗi thời, khoảng hơn 900.000 m2 đất trống sẽ giúp thúc đẩy phát triển đô thị.
Tác động về mặt môi trường của xe ô tô tự lái có khả năng đảo ngược xu hướng nóng lên toàn cầu và giảm đáng kể sự phụ thuộc của con người vào nhiên liệu hoá thạch. Xe ô tô chở khách, SUV (xe có thùng hàng phía sau), xe bán tải và xe tải nhỏ chiếm 17,6% khí thải nhà kính. Một khi số lượng xe này giảm 90%, nó có thể giúp giảm lượng khí thải tổng thể tới 15,9%.
Khi hầu hết các xe tự động sử dụng điện, chúng ta sẽ có thể xoá bỏ hoàn toàn lượng sử dụng xăng lên tới 134 tỷ mỗi năm tại Mỹ. Trong khi việc tái chế 242 triệu chiếc xe chắc chắn sẽ đòi hỏi nguồn lực đáng kể thì thặng dư nguyên vật liệu sẽ làm giảm nhu cầu đối với việc khai thác khoáng sản.
Tuy nhiên, có lẽ điều thú vị nhất với tôi là những phát minh, khám phá và sáng tạo của ngành công nghiệp mới mà chúng ta chưa thể tưởng tượng được.
Tôi mơ ước đến một thế giới vận chuyển giao thông mới với: Những loại xe có sẵn ngay lập tức, du lịch điểm nối điểm, xe cứu thương sẽ đến hiện trường trong vài giây. Việc đi lại giữa thành phố và vùng ngoại ô trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn. Cải thiện tính di động cho những người tàn tật…
Đó thực sự là một viễn cảnh đáng sống phải không?
>> Uber, Airbnb và sự trỗi dậy của nền Kinh tế chia sẻ
Phương Linh
