Vụ tàu lặn Titan và sự cay nghiệt của cộng đồng mạng: Khi con người vô cảm 'hả hê' trước cái chết

Những ngày đầu tuần, khi tin tức về một chiếc tàu lặn bị mất tích trong hành trình đến vị trí xác tàu Titanic đã gây ra một làn sóng bàng hoàng và lo lắng trong cộng đồng mạng ở khắp nơi. 5 người trên tàu, chưa rõ tình trạng ra sao, phải đối mặt với tình huống nguy hiểm khi nguồn cung cấp oxy đang cạn kiệt và môi trường khắc nghiệt ở dưới đáy biển sâu.

Nhưng khi có nhiều thông tin chi tiết hơn về danh tính 5 hành khách và cả sự giàu có của họ, những lo ngại đã biết về tàu lặn Titan và lời nhận xét dường như coi thường sự an toàn của vị CEO công ty OceanGate - sự đồng cảm đã nhường chỗ cho sự hài hước thô bỉ, với các meme (hình ảnh được lan truyền một cách phổ biến trên các trang mạng) chế nhạo nạn nhân xuất hiện trên một loạt nền tảng bao gồm cả Twitter, TikTok và Instagram...

Rất nhiều meme chế nhạo đã xuất hiện trên mạng xã hội nhắm vào vụ việc tàu lặn Titan gặp nạn.

“Thật điên rồ khi nghĩ rằng chúng ta có thể chỉ còn khoảng 30 giờ nữa để có thể chế giễu những người trên tàu ngầm”, một người dùng TikTok cho biết trong một video được tải lên hôm 20/6 thu hút 1,4 triệu lượt xem. Câu bình luận này rõ ràng là ám chỉ đến lượng oxy duy trì cho các hành khách. Nhiều người trong số khoảng 1.000 người bình luận cũng pha trò về chuyến thám hiểm của 5 người.

Theo NBC News, nhiều người sử dụng sự hài hước đen tối và meme để phản ứng với bi kịch này. Nhưng khi những câu chuyện xung quanh con tàu mất tích lan truyền trên mạng, một số người nói rằng họ cảm thấy "sự hài hước là không đúng lúc và kém thẩm mỹ", vì chiến dịch giải cứu đang diễn ra.

Sau đó vào chiều thứ 22/6, Lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ cho biết các mảnh vỡ đã được phát hiện và nó "phù hợp với một vụ nổ thảm khốc của con tàu lặn Titan. Tất cả những người trên tàu được cho là đã chết".

Tàu lặn Titan đã phát nổ dưới đáy đại dương.

David Pogue, một nhà báo của kênh CBS News, người từng tham gia chuyến thám hiểm trên con tàu lặn Titan vào năm ngoái, cho biết anh đã nhìn thấy những meme “khủng khiếp” sau khi tin tức về Titan được tung ra.

Pogue nói: "Rõ ràng, khi nhắc đến những gì chúng ta biết bây giờ, lời nói đùa là không phù hợp và vô cảm. 5 người đã chết. Họ còn có vợ/chồng, họ có gia đình. Rất đáng buồn!".

Jessica Myrick, giáo sư Đại học bang Pennsylvania (Mỹ), người nghiên cứu tâm lý học sử dụng phương tiện truyền thông, cho rằng phản ứng về chiếc tàu lặn mất tích có thể được thúc đẩy bởi schadenfreude (vui sướng trên nỗi đau của người khác), hoặc niềm vui bắt nguồn từ nỗi đau của một người hoặc một nhóm không được ưa thích.

Myrick, người đồng viết một nghiên cứu năm 2021 về các meme liên quan đến Covid-19, cho biết: "Chúng tôi càng cảm thấy điều đó rõ ràng hơn khi nghĩ rằng những người liên quan xứng đáng với những gì họ nhận được".

Với con tàu lặn Titan, Myrick nói: "Có những người đã nhìn vụ việc này theo cách vô cảm rằng những người giàu có thực hiện một chuyến đi nguy hiểm trong thứ trông giống như một chiếc hộp thiếc chỉ để giải trí và thông tin của các nạn nhân gợi lên một số cảm giác tự mãn từ những người không bao giờ có đủ khả năng để làm điều đó và có lẽ sẽ không làm điều đó ngay cả khi họ có đủ khả năng".

Một chuyến đi trên tàu lặn Titan tiêu tốn của mỗi hành khách 250.000 đô la, giới hạn trải nghiệm chỉ dành cho những người đủ giàu có để trả tiền.

Nhưng bất chấp khoản phí khổng lồ này, một số yếu tố của chiếc tàu lặn đã bị mỉa mai, như nhà báo Pogue đã mô tả, lưu ý rằng có vẻ như công ty, OceanGate Expeditions, đã "đi tắt đón đầu".

Nhiều meme đưa ra những bức ảnh về nội thất của con tàu, trong đó mọi người miêu tả cách nó được điều khiển bằng món đồ trông không khác gì trò chơi điện tử rẻ tiền và cho rằng hành khách lẽ ra nên biết là không nên đi. Những người khác bắt đầu sử dụng cụm từ "ăn thịt người giàu".

Hình ảnh cấu tạo tàu Titan.

Shane Tilton, phó giáo sư báo chí đa phương tiện tại Đại học Bắc Ohio, nói: "Chính chuyến du ngoạn sang trọng này về cơ bản đã mạo hiểm mọi thứ - đi quá nhanh, quá liều lĩnh - và cuối cùng, nó trở thành bản án tử hình cho những người trên đó".

Khi cuộc tìm kiếm vẫn tiếp tục, nhiều meme hơn xuất hiện. Một số người nói đùa rằng cá kình sát có thể là thủ phạm. Họ đề cập đến các báo cáo được lan truyền rộng rãi về việc cá kình sát thủ dường như tấn công và đánh chìm thuyền ngoài khơi phía Tây Nam châu Âu hồi tháng 5.

Một số người đã tạo meme và đăng video như một cách để "câu view" và thu hút bình luận, bằng chứng là hơn 71 triệu người đã sử dụng hastag # titansubmarine trên TikTok.

Myrick nói: "Vì chúng ta cũng không thể nhìn thấy bất kỳ sự đau khổ nào bằng mắt thường, nên việc nhiều người chế nhạo sự trớ trêu của người khác và kết nối với những người có chung đồng cảm với mình không phải là điều xã hội cần. Nó xây dựng sự gắn kết nhóm giữa những người sẽ không bao giờ có cơ hội khám phá mà chỉ để giải trí".

Bà nói: "Internet nói chung không phải là một nơi 'ấm áp tình người', đặc biệt là các nền tảng như Twitter không còn kiểm duyệt nhiều nội dung nữa".

Theo Minh Nhật