Vén màn bí mật về hiện tượng bóng đè: Những điều sợ "không thở nổi"
Bóng đè chỉ ảnh hưởng đến khoảng 7.6% tổng dân số, nhưng nó lại là trải nghiệm vô cùng đáng sợ với những ai gặp phải. Nếu bạn hoặc người thân hay bị bóng đè, những điều dưới đây có thể xảy ra trong giấc ngủ.
Bạn không thể cử động
Đúng nhu tên gọi, "tê liệt giấc ngủ" hay bóng đè sẽ làm bạn bị tê liệt theo nghĩa đen, cho dù bạn có muồn di chuyển tay chân hay ngồi dậy để phá vỡ cơn ác mộng, nhưng bạn không thể. Điều này xảy ra khi bạn trải nghiệm giấc ngủ REM (giai đoạn sâu nhất của giấc ngủ, khi cơn mơ xuất hiện) ngay khi bạn đang thức. "Có một sự mất kết nối giữa cơ thể và tâm trí, theo đó, tâm trí bạn thức tỉnh nhưng cơ thẻ bạn lại không bắt kịp và bị tê liệt. Điều này rất đáng sợ", theo bác sỹ Raj Dasgupta, thành viên Học viện Y học về giấc ngủ Hoa Kỳ và là trợ lý giáo sư y học lâm sàng tại Trường Y khoa Keck thuộc Đại học Nam California.
Tin tốt là, nó chỉ diễn ra tạm thời, và trong vòng vài giây đến vài phút, bạn sẽ có thể cử động trở lại.
Bạn cảm giác như không thể thở được
Một phần nguyên nhân khiến bóng đè trở nên đáng sợ là bởi, ngoài việc bất động, nhiều người còn cảm thấy như họ có thể bị nghẹt thở hay bị nghẹn. "Trong tâm trí của bạn, bạn vẫn còn bị mắc kẹt trong giấc ngủ REM trong khi hơi thở của bạn lại ở mức nông nhất, nhưng bạn đã tỉnh và muốn hít thở sâu mà không thể", bác sỹ Dasgupta cho biết. Các bệnh nhân cũng mô tả cảm giác bóng đè như thể ai đó ngồi hay đè nặng lên ngực mình. Nếu điều này xảy ra, hãy cố gắng giữ bình tĩnh và nhớ rằng khoảnh khắc này sẽ nhanh chóng trôi qua.
Bạn bị ảo giác
Bị tê liệt tạm thời vẫn chưa đủ đáng sợ, nhiều bệnh nhân bị bóng đè khi ngủ cũng gặp ảo giác về rắn hoặc côn trùng khổng lồ bò khắp cơ thẻ trong khi họ nằm trên giường bất lực.
Kiệt sức hoặc căng thẳng có thể kích hoạt bóng đè
Theo bác sỹ Dasgupta, "Một trong những nguyên nhân lớn nhất dẫn đến bóng đè là thiếu ngủ, đặc biệt là jet lag (cảm giác mệt mỏi khi đi máy bay đường dài qua nhiều múi giờ khác nhau)". "Khi bạn cố mãi rồi cũng ngủ được, thì cơ thể bạn lại rơi vào giai đoạn ngủ REM. Bạn càng REM lâu thì càng dễ bị bóng đè. Căng thẳng và lo lắng cũng có thể làm tăng nguy cơ bị bóng đè.
Bạn nghĩ ai đó ở trong phòng
Một trong những trải nghiệm thường gặp nhất khi bị bóng đè là cảm thấy hoặc nhìn thấy có kẻ đột nhập trong phòng, ô cửa hoặc ngay bên ngoài cửa sổ. "Tâm trí của bạn tỉnh táo và cảnh giác cao độ nên nó chuyển sang chế độ bảo vệ, điều này có thể gây ra ảo giác rằng có ai đó đang ở trong phòng", theo bác sỹ Dasgupta. Bệnh nhân của ông chia sẻ đã từng nhìn thấy cả ác quỷ trong phòng khi bị bóng đè.
Bạn có thể bị bóng đè ngay khi vừa ngủ thiếp đi
Hầu hết mọi người đều nghĩ rằng bóng đè là cơn ác mộng xảy ra khi bạn đột nhiên choàng tỉnh giữa đêm. Nhưng một số người, đặc biệt là những người mắc chứng ngủ rũ, thực sự trải nghiệm điều đó trong khi họ vừa thiếp đi. Theo bác sỹ Dasgupta, "Những người bị chứng ngủ rũ ngay lập tức rơi vào giấc ngủ REM, vì vậy họ bị bóng đè tấn công ngay lập tức". Thông thường, giấc ngủ REM xảy ra khoảng 90-120 phút sau khi bạn bắt đầu ngủ.
Bạn có thể trải nghiệm "ngoài cơ thể"
Một nghiên cứu về ảo giác trong cơn bóng đè đã khám phá ra rằng, một số người có trải nghiệm cơ thể bất thường khi họ thấy mình bay lơ lửng hoặc trôi dạt, cảm giác lâng lâng...
Nó có thể khiến bạn hoảng sợ
Đột nhiên thức dậy mà không thể cử động hay hít thở là một điều đáng sợ, nó khiến tim bạn đập mạnh và khiến bạn thở hổn hển. Nhưng hãy cố gắng thư giãn. Điều quan trọng nhất bạn cần biết là nó xảy ra với nhiều người và nó sẽ qua. Bạn chỉ cần chờ để cho cơ thể bạn bắt kịp với bộ não.
Bóng đè có thể tấn công bạn ở một nơi xa lạ
Ngủ gục trên một chiếc giường lạ có thể gây khó chịu cho bất kỳ ai, nhưng ở những bệnh nhân bóng đè, nó có thể gây ra tê liệt giấc ngủ. Khi bạn ở một nơi mới, tâm trí của bạn sẽ cảnh giác hơn (dù bạn không nhận ra điều này). Vì vậy, khi bạn thức dậy và tâm trí bạn nhận ra rằng bạn không thể cử động cơ thể, cộng với việc bạn đang ở một nơi xa lạ, nó sẽ chuyển sang chế độ căng thẳng và khiến bạn nghĩ rằng bạn đang nhìn thấy những thứ có thể gây hại cho bạn.
Bạn có thể khó thoát khỏi cơn bóng đè
Một số người nói rằng, tập trung vào việc vặn ngón chân hoặc cố gắng hét lên có thể giúp họ thoát khỏi tình trạng bóng đè. "Nếu điều đó hiệu quả với bạn, hãy làm thế. Nhưng lựa chọn tốt nhất thường là chờ nó trôi qua", bác sỹ Gasgupta nói.
Theo The Healthy
