Từ thư ngỏ của Thủ tướng Chính phủ đến sự biến mất của chai nhựa trong các cuộc họp tại cơ quan, chính quyền địa phương

Thủ tướng Chính phủ kêu gọi toàn xã hội chung tay chống rác thải nhựa

Theo Bộ Tài nguyên Môi trường, hiện nay trên thế giới cứ mỗi phút có 1 triệu chai nhựa được bán ra, mỗi năm 5.000 tỷ túi nilon được tiêu thụ. Lượng rác nhựa do con người thải ra mỗi năm đủ để phủ kín 4 lần diện tích bề mặt Trái đất; trong đó 13 triệu tấn rác nhựa trôi nổi, đổ ra đại dương.

Ước tính lượng rác thải nhựa thải xuống biển đến năm 2050 sẽ nhiều hơn lượng cá (tính theo trọng lượng), đe dọa nghiêm trọng đến hệ sinh thái và môi trường đại dương.

Còn ở Việt Nam, thống kê bình quân, mỗi hộ gia đình sử dụng khoảng 1kg túi nylon/tháng. Riêng Hà Nội và TP.HCM trung bình mỗi ngày thải ra môi trường khoảng 80 tấn nhựa và nylon.

Nếu trung bình 10% số lượng chất thải nhựa và túi nylon không được tái sử dụng mà thải bỏ hoàn toàn, lượng chất thải nhựa và túi nylon thải bỏ ở Việt Nam sẽ xấp xỉ 2,5 triệu tấn/năm. Số lượng rác thải nhựa, túi nylon thải ra tăng dần theo từng năm. Đây là một "gánh nặng" cho môi trường, thậm chí còn dẫn đến thảm họa mà các chuyên gia môi trường gọi là "ô nhiễm trắng".

Tháng 4/2019, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã gửi thư ngỏ chính thức đến các cơ quan, chính quyền các địa phương, doanh nghiệp và toàn thể đồng chí, đồng bào cả nước kêu gọi toàn xã hội chung tay hành động chống rác thải nhựa vì một Việt Nam trong lành, phát triển bền vững.

Trong thư, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh tình trạng rác thải nhựa hiện nay là vấn nạn nhức nhối trên toàn cầu, không chỉ riêng Việt Nam.

"Mỗi năm, lượng rác nhựa do con người thải ra đủ để phủ kín 4 lần diện tích bề mặt Trái đất. Trong đó, 13 triệu tấn rác nhựa trôi nổi, đổ ra đại dương. Rác thải nhựa đang hàng ngày, hàng giờ tác động tiêu cực đến hệ sinh thái, môi trường sống, sức khỏe con người và sự phát triển bền vững của mỗi Quốc gia.

Ở Việt Nam chúng ta, lượng rác thải nhựa cũng ngày càng gia tăng. Nếu chúng ta không có các giải pháp hữu hiệu, kịp thời thì những tác động tiêu cực của rác thải nhựa sẽ trở nên rất nghiêm trọng".

Năm 2018, Liên Hợp quốc đã phát động chủ đề "Giải quyết ô nhiễm nhựa và ni lông". Tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới năm 2019, nguyên thủ các nước, lãnh đạo các tập đoàn đa Quốc gia đã mạnh mẽ cam kết về việc chống rác thải nhựa.

Trước tình trạng cấp bách về môi trường, Thủ tướng kêu gọi mọi người dân Việt Nam hãy chung tay hành động giải quyết vấn đề rác thải nhựa. Từng cơ quan, đơn vị trong cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cần làm tốt công tác thông tin tuyên truyền, đề cao tinh thần trách nhiệm, phát động các phong trào, xây dựng nhân rộng các mô hình, đề xuất các sáng kiến và tích cực tham gia bằng các hành động cụ thể, như: Thay đổi thói quen sử dụng, giảm thiểu, phân loại, thu gom, tái sử dụng, tái chế rác thải nhựa; tăng cường sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường; khuyến khích sử dụng bao bì, túi đựng nhiều lần; kịp thời biểu dương, tôn vinh, khen thưởng các điển hình tiên tiến, mô hình tốt, cách làm hay, sáng kiến có giá trị.

Thủ tướng đề nghị, ngay bây giờ, chúng ta hãy chung tay hành động vì một Việt Nam với môi trường sống trong lành, an toàn và phát triển bền vững, góp phần cùng cộng đồng quốc tế giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường do rác thải nhựa gây ra.

Khi chai nhựa không còn xuất hiện trên bàn họp của các cơ quan, chính quyền địa phương

Trước lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ, trên bàn họp của một số cơ quan, chính quyền địa phương bắt đầu không còn xuất hiện chai nhựa. Dẫn đầu là thành phố Đà Nẵng, khi mà các cuộc họp từ giữa tháng 4/2019 đã sử dụng chai thuỷ tinh thay cho chai nhựa dùng một lần như thường lệ.

Bên cạnh đó, UBND TP Đà Nẵng cũng đã có công văn yêu cầu các các tổ chức, doanh nghiệp, Hội doanh nhân trẻ, Hội doanh nghiệp vừa và nhỏ, hệ thống siêu thị, nhà hàng ăn uống, dịch vụ trên địa bàn... hưởng ứng, triển khai các hoạt động cụ thể, nhằm giảm thiểu dùng các sản phẩm nhựa dùng một lần, túi nylon khó phân hủy, góp phần xây dựng môi trường trong lành, phát triển bền vững

Dự kiến, từ năm 2019 đến 2020, Đà Nẵng sẽ tập trung tổ chức tuyên truyền, tập huấn công tác phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn đến người dân, hộ gia đình, chủ nguồn thải trên địa bàn thành phố với kinh phí hơn 224 tỷ đồng từ ngân sách.

Không chỉ riêng Đà Nẵng, các tỉnh như Hải Dương, Nghệ An, Huế, Quảng Ngãi, Đồng Tháp,... cũng đã bắt tay vào áp dụng "chính sách xanh" này.

Ông Nguyễn Minh Đạo - Chánh Văn phòng UBND tỉnh Quảng Ngãi cho biết: "Các chai thủy tinh được sử dụng nhiều lần vừa hạn chế rác thải nhựa, vừa tiết kiệm được nguồn kinh phí. Trước đây, mỗi tháng văn phòng phải mua rất nhiều thùng nước đóng chai, giờ chỉ cần mua một máy lọc và vài chục cái chai thủy tinh là có thể phục vụ nước cho cả cơ quan. Điều này còn rất tiện cho các cuộc họp, tiếp khách mỗi ngày, với đủ nước nóng - lạnh. Tuy nhân viên tạp vụ sẽ vất vả hơn, do phải chà rửa bình đựng nước, song bù lại thời gian thu dọn chai nhựa, vật dụng bằng nhựa và xử lý rác thải nhựa không còn nữa".

Đầu tháng 8/2019, ngay trong cuộc họp giao ban của Bộ Y tế, các chai nước thủy tinh đã được đưa vào sử dụng thay cho chai nhựa dùng một lần. Trước đó, ngày 29/7, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ban hành Chỉ thị 08 về giảm thiểu chất thải nhựa trong ngành y tế. Theo đó, chất thải nhựa đang hằng ngày tác động tiêu cực đến hệ sinh thái, môi trường sống, sức khỏe con người và sự phát triển bền vững của mỗi Quốc gia. Trong lĩnh vực y tế, chất thải nhựa được phát sinh từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm: chất thải nhựa phát sinh từ các hoạt động sinh hoạt thường ngày của nhân viên y tế, người bệnh, người nhà người bệnh, người sử dụng dịch vụ y tế từ các hoạt động chuyên môn y tế như bao bì, dụng cụ bao gói, chứa, đựng thuốc, hóa chất, trang thiết bị, vật tư, vật liệu, đồ dùng trong y tế; từ hoạt động nghiên cứu, sản xuất, kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc, hóa chất…

Những vật liệu nhựa dùng trong các hoạt động này có thể thay thế bằng các chất liệu an toàn, thân thiện hơn đối với môi trường nếu có sự quyết tâm, chung tay của toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong ngành y tế cũng như người dân.

Bộ Y tế đề nghị đưa tiêu chí giảm thiểu chất thải nhựa vào nội quy, quy chế hoạt động nội bộ của đơn vị… Đồng thời thực hiện phân loại triệt để chất thải nhựa, nylon khó phân hủy để thu gom, tái chế đúng quy định. Tổ chức quán triệt, phổ biến, hướng dẫn, tập huấn, truyền thông, vận động cán bộ, nhân viên y tế, các đơn vị cung cấp dịch vụ, người bệnh, người nhà người bệnh, người sử dụng dịch vụ y tế và cộng đồng về giảm thiểu chất thải nhựa tại đơn vị...

Tại Hà Nội, từ ngày 1/9, các cơ quan hành chính Nhà nước, đoàn thể chính trị xã hội và đơn vị  sự nghiệp trực thuộc thành phố, đã thực hiện kế hoạch cắt giảm sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần trong các cuộc họp, hội nghị, hội thảo và hoạt động khác của cơ quan, đơn vị. Thay vào đó, chuyển sang sử dụng bình nước thể tích lớn (hơn 20 lít) hoặc sử dụng các vật dụng chứa đựng sử dụng nhiều lần, vật liệu khác thân thiện với môi trường.

UBND TP Hà Nội cũng đề nghị các cơ quan đơn vị, người dân không sử dụng cốc nhựa, ống hút nhựa và giảm thiểu việc sử dụng túi nylon khó phân huỷ trong các hoạt động mua sắm, vận chuyển tại cơ quan, nơi làm việc; đồng thời phát động và thực hiện phong trào "Chống rác thải nhựa", "Nói không với sản phẩm nhựa sử dụng một lần"...

Theo MINH NHÂN