Tự lập trình máy chơi game thành điện thoại di động từ năm 10 tuổi, 18 tuổi bỏ học lập công ty, thần đồng 23 tuổi này hứa hẹn sẽ sớm trở thành Elon Musk, Mark Zuckerberg trong tương lai

Ở tuổi 23, Austin Russel đang trở thành vị CEO trẻ tuổi bậc nhất thế giới. Tuy nhiên, anh đã bắt đầu tìm được hướng đi trên cương vị lãnh đạo này.

Lý do là bởi vị doanh nhân trẻ đã thành lập nên công ty công nghệ xe ô tô tự lái Luminar từ hơn 1 thập kỷ trước khi anh mới chỉ 17 tuổi và vẫn đang học cấp 3.

Dĩ nhiên, Russell đã chứng tỏ mình là một thần đồng từ khi còn rất nhỏ.

Ở độ tuổi mà hầu hết bạn bè cùng trang lứa vẫn còn mặc tã, Russell đã thuộc làu bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.

"Hình như là tôi đã nhớ bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học từ khi 2 hoặc mấy tuổi đó. Tôi chỉ bị ám ảnh với việc học hỏi mọi thứ – một trong số đó là tự mày mò và hiểu biết nhiều hơn về những thứ trong lĩnh vực khoa học và một vài thứ khác".

Khoảng 10 hay 11 tuổi, Russell đã viết được phần mềm. Russell từng lập trình cho chiếc Nintendo DS để biến nó thành điện thoại di động bởi khi ấy bố mẹ không cho anh dùng điện thoại.

"Tôi đã làm nó hoạt động thành công".

Ở độ tuổi teen, Russell tỏ ra thích thú với những thứ phức tạp hơn.

"Cuối cùng tôi tò mò về các hệ thống máy tính, siêu máy tính, và các loại phần cứng khác. Sau đó thì tôi chuyển sang các loại tia lasers, quang học, quang tử học – những thứ đại loại thế". "Quang tử học là khoa học về chế tạo, điều khiển và tận dụng ánh sáng cũng như các loại năng lượng cùng có đơn vị cơ bản là các hạt photon".

Russell nhận ra có "một chân trời mới" trong quang tử học và anh muốn là một phần trong đó.

Đó là khi Russell - ở tuổi 14 – 15 bắt đầu làm việc với lidar – phương pháp sử dụng tia laser để đo khoảng cách giữa các vật. Nó có thể được sử dụng để tạo ra bản đồ 3D của môi trường trong thời gian thực vì vậy nó là công nghệ dẫn đầu để giúp xe tự lái xác định và tránh các chướng ngại vật. Lidar cũng chính là trung tâm trong startup của Russell. Luminar phát triển công nghệ lidar của riêng họ cho xe tự lái.

Mặc dù Russell thành lập nên Luminar từ cấp 3 nhưng doanh nghiệp này chỉ thực sự bắt đầu khi anh quyết định bỏ học ở tuổi 18.

Anh có tham gia học vật lý một thời gian ngắn ở Đại học Stanford nhưng cảm thấy cẩn phải tập trung vào Luminar. Vì vậy Russell đã nộp hồ sơ và giành được học bổng danh giá Thiel Fellowship. Đồng sáng lập PayPal và là nhà đầu tư đầu tiên vào Facebook là Peter Thiel trước đó tuyên bố trả cho bất kỳ học sinh nào 100.000 USD để bỏ học đại học và khởi nghiệp startup của họ trong 2 năm.

Russell nhớ lại rằng bố mẹ anh đã rất buồn thậm chí có chút hoài nghi về quyết định này. Tuy nhiên anh vẫn quyết tâm mở một phòng nghiên cứu ở sân garage phía sau nhà. Và chính giây phút đó, bố mẹ Russell đã biết họ đang có một người con thiên tài.

Bản thân Russell không hề hối hận về quyết định của mình. "Bỏ học là điều cần làm cho bất kỳ ai có thể thực sự làm tốt, chắc chắn về những gì mình muốn làm và cách để đạt được điều đó. Ngoài ra họ cũng cần chắc chắn về mục tiêu của cuộc sống. Rất nhiều trong số đó đôi khi chỉ là thời gian". Trong trường hợp của Russell, ở tốc độ những cải tiến về phần cứng và ánh sáng nhanh như vậy, nếu anh ấy chỉ chờ thêm một thời gian nữa – tới khi tốt nghiệp đại học chẳng hạn, lúc đó đã quá muộn rồi.

Trong thời gian nhận học bổng Thiel Fellowship, các nghiên cứu về ánh sáng của Russel đã từ mức "nghiên cứu lý thuyết" chuyển sang "ứng dụng vào thực tế kinh doanh".

Công nghệ mà Luminar đang xây dựng, cảm biến lidar hiện là tiêu chuẩn chung của ngành công nghiệp xe tự động. Có nhiều công ty khác cũng nghiên cứu chế tạo công nghệ này gồm có Velodyne, Quanergy và Innoviz. Các thương hiệu xe dùng cảm biến của Velodyne bao gồm Ford, Volvo và Mercedes-Benz. Công nghệ của Innoviz được dùng bởi BMW và công ty chuyên sản xuất phương tiện chạy điện HiRain đặt tại Bắc Kinh, Trung Quốc.

Tuy nhiên, Luminar khẳng định họ đang nhắm đến việc tạo ra một bộ cảm biến lidar tốt hơn tất cả các sản phẩm của đối thủ. Để làm được việc này, Luminar tự tạo tất cả các thành phần gồm laser, thiết bị thu, cơ chế quét, bộ phận xử lý… chứ không dùng hàng bán sẵn. Luminar cho rằng cảm biến lidar của hãng này có thể thấy vật thể với độ phân giải gấp 50 lần và khoảng cách xa gấp 10 lần của đối thủ.

Luminar hiện đặt trụ sở tại Palo Alto, California và sản xuất tại Orlando, Florida. Họ có 400 nhân viên và đã gọi được 36 triệu USD tiền vốn từ các nhà đầu tư nhưng chưa tiết lộ định giá công ty. Công ty khởi nghiệp này đã hoạt động âm thầm trong vòng 5 năm đầu để bảo mật chi tiết các công việc đang tiến hành. Nó chỉ công khai hoạt động vào 4/2017.

Tháng 9/2017, Luminar tuyên bố hợp tác với Học viện Nghiên cứu Toyota (TRI), bộ phận nghiên cứu của công ty sản xuất ôtô cùng tên. Đến tháng 6 vừa qua, Luminar tuyên bố nhận đầu tư và cộng tác với Volvo. "Lidar là công nghệ chủ chốt để một chiếc xe tự hành có thể di chuyển an toàn trong môi trường giao thông phức tạp, tốc độ cao. Sự cộng tác với Luminar cho phép chúng tôi tìm hiểu thêm về công nghệ đầy hứa hẹn này, giúp Volvo tiến thêm một bước nữa tới việc chế tạo một chiếc xe tự động hóa cao trong tương lai.", Henrik Green, Phó chủ tịch Bộ phận Nghiên cứu và phát triển của Volvo nói.

Luminar bắt đầu chuyển những sản phẩm lidar đầu tiên cho đối tác từ 1 năm trước để các công ty để sử dụng vào thử nghiệm xe tự lái. Phiên bản mới nhất được tuyên bố và xuất xưởng vào tháng 4. Luminar từ chối tiết lộ giá của cảm biến cũng như doanh thu của công ty. Một người phát ngôn chỉ nói rằng "thỏa thuận với 4 đối tác lớn là không đáng kể".

Không sợ đối đầu Elon Musk

Tuy nhiên, lại có một người rất nổi tiếng phê bình công nghệ mà Luminar tạo ra đó chính là Elon Musk. Thay vì dùng cảm biến lidar, hãng Tesla dùng một tập hợp máy ảnh, radar và sóng siêu âm.

"Trong mắt tôi nó giống một cái nạng", Musk nói về cảm biến lidar như thế trong một buổi hội thảo của các nhà phát minh của Tesla. "Có lẽ là tôi sai, trong trường hợp đó tôi sẽ giống một thằng ngốc, nhưng tôi khá chắc rằng mình không phải kẻ ngốc."

Russell biết suy nghĩ của Musk về công nghệ lidar, nhưng anh tỏ ra không bận tâm.

"Tôi muốn nói thế này, về tổng thể chúng ta có 2 loại hệ thống hoàn toàn khác biệt. Nếu bạn muốn một chiếc xe hoạt động như một hệ thống hỗ trợ lái, vẫn cần tác động liên tục của con người và có thể chạy theo một vài làn đường – bạn sẽ không cần đến lidar. Bạn chỉ cần vài cái máy quay và radar là đủ. Nhưng thử thách nằm ở chỗ giải quyết 1% các sự cố bất thường có thể xảy ra, ví dụ như một dứa trẻ đột ngột chạy ra giữa đường. Lúc này bạn không chỉ cần lidar mà là cần một công nghệ lidar tốt hơn rất nhiều".

"Ý tưởng của Musk về việc tạo ra xe tự hành mà không dùng lidar là phi thực tế, vì một lựa chọn khác là phải sử dụng tầm nhìn của máy tính, và nó còn xa mới có thể ứng dụng", Russel nhấn mạnh thêm.

Theo thông tin từ website của hãng Tesla, tất cả các phương tiện được Tesla sản xuất "đều có phần cứng đáp ứng cho việc lái tự động hoàn toàn với mức độ an toàn cao hơn đáng kể so với một tài xế là con người", nhưng cần bổ sung các phần mềm cần thiết trước khi các chiếc xe này có thể lái tự động. Công ty Tesla cũng không hồi đáp e-mail của CNBC Make It hỏi về nhận xét trước tuyên bố của Russell.

Nhìn chung, công nghệ xe tự lái vẫn còn tương lai rộng mở phía trước. Hơn nữa, việc phát triển một công ty là rất khó khăn, và để mọi người nhận thức những điều Russell làm một cách nghiêm túc cũng là một thử thách. Có lẽ một phần là tuổi của Russell còn quá trẻ, phần là vì anh đang giới thiệu một sản phẩm cho một thị trường sẽ không hiện hữu một cách đầy đủ trong vòng vài năm tới.

Nhưng Russel đã đạt được sự kính trọng bằng cách làm việc với đúng người và chứng minh ý tưởng của mình có thể thành công.

"Thực tế là bạn phải tìm được đúng người ủng hộ và đúng người tin tưởng vào tầm nhìn của bạn và cùng bạn vượt qua".

Nhận được học bổng Thiel Fellow cũng khiến Russell tự tin hơn. Có mục đích cũng rất quan trọng. Mục đích của anh là khát khao tạo ra một thứ an toàn hơn trên đường bằng việc áp dụng công nghệ cảm biến lidar trên diện rộng.

Trên thực tế, Russell đã đáp trả những người chỉ trích mình thế này: "Elon Musk từng nói rằng khởi nghiệp giống như việc ta nhai kính và nhìn vào khoảng trống vô tận vậy. Tôi đồng ý với câu nói đó trong nhiều khía cạnh nhưng đó là những khoảng thời gian khó khăn mà thôi. Cũng có những lúc bạn thảnh thơi đón nhận những thành quả. Bản thân tôi đã phải đổ rất nhiều máu, nước mắt và mồ hôi và bao đêm thức trắng. Nhưng cuối cùng nó đã mang lại thành quả".

Vân Đàm