Từ dòng best-seller cứ 5 giây lại có một chiếc cất/hạ cánh trên thế giới, Boeing 737 Max đang trở thành "dấu hỏi chết người" của các hãng hàng không?
Hai vụ rơi máy bay Boeing 737 Max 8 thảm khốc xảy ra chỉ trong vòng 4 tháng vừa qua đã cướp đi sinh mạng của gần 350 hành khách và phi hành đoàn.
Boeing 737 là máy bay phản lực thương mại được giao hàng nhiều nhất từ trước đến nay của Boeing và nó đã được hãng sản xuất liên tục kể từ năm 1967. Dòng máy bay này được sử dụng rộng rãi đến mức bất kỳ thời điểm nào cũng có hơn 1.000 chiếc Boeing 737 đang hoạt động trên khắp thế giới.
Dòng Boeing 737 Max mới nhất là thế hệ thứ tư và nó đã góp phần làm gia tăng sự phổ biến của 737 với lượng đơn đặt hàng đáng kể. Tuy nhiên, 2 sự cố rơi 737 Max 8 khiến gần 350 người thiệt mạng chỉ trong vòng hơn 4 tháng đã đặt ra câu hỏi lớn về tương lai của dòng máy bay này.
Dưới đây là một số mốc thời gian đáng chú ý tóm tắt quá trình từ một dòng máy bay bán chạy nhất đến mối lo ngại về an toàn của Boeing 737 Max.
Ngày 30/8/2011
Boeing ra mắt 737 Max với gần 500 đơn hàng từ 5 khách hàng. 9 tháng kể từ khi được tung ra thị trường, 737 Max đã nhanh chóng tăng doanh số và đạt được hơn 5.000 đơn đặt hàng.
Ngày 13/5/2017
Nhà cung cấp động cơ CFM International, một công ty liên doanh giữa General Electric Co. và hãng Safran SA của Pháp đã cảnh báo Boeing về vấn đề chất lượng của các bộ phận trong động cơ LEAP của 737 Max. Chuyến giao hàng đầu tiên đã bị hoãn lại vài ngày nhưng sau đó các cơ quan quản lý đã cho phép 737 Max hoạt động với động cơ thay thế.
Một chiếc máy bay Boeing 737 Max 9.
Ngày 22/5/2017
Dòng Max 8 được hãng hàng không giá rẻ Lion Air của Indonesia đưa vào sử dụng. Dòng này được cho là đã cải thiện một số nhược điểm so với các dòng trước đó của 737. Sau một năm, Max 8 đã giúp tiết kiệm 14% nhiên liệu, điều mà Boeing hứa hẹn với khách hàng của mình.
Ngày 29/10/2018
Chiếc Boeing 737 Max 8 của hãng hàng không Lion Air mang số hiệu JT610 cất cánh từ sân bay quốc tế Jakarta đã mất liên lạc sau hơn 10 phút và được xác định là đã lao xuống biển Java. Toàn bộ 189 người trên chuyến bay gồm 8 thành viên phi hành đoàn và 181 hành khách đã thiệt mạng.
Điều đáng nói nhất là chiếc 737 Max 8 này mới được đưa vào sử dụng cách đó hơn 2 tháng, hay nói cách khác nó gần như còn mới nguyên. Không những vậy, chiếc máy bay còn gặp sự cố kỹ thuật vào chuyến bay ngày 28/10, chỉ 1 ngày trước khi thảm họa xảy ra.
Mảnh vỡ động cơ của chiếc 737 Max 8 mang số hiệu JT610.
Nhà điều tra Indonesia đã phát hiện ra vấn đề ở các cảm biến AOA của JT610 vốn đã trục trặc ở những chuyến bay trước đó. Thiết bị này làm nhiệm vụ cung cấp dữ liệu về góc của phần mũi máy bay so với gió lưu thông để xác định xem máy bay có sắp ngừng hoạt động hay không.
Ngày 7/11/2018
Boeing khuyến cáo các phi công rằng cảm biến AOA của 737 Max 8 có thể cung cấp thông tin sai lệch khiến máy tính của máy bay phát hiện nhầm tình trạng stall. Đây là một tình huống nguy hiểm mà phần chuyển động nâng của cánh máy bay không đủ để chống lại trọng lượng của nó khiến máy bay bị mất kiểm soát và rơi. Điều đó khiến máy bay đột ngột lao xuống để lấy lại tốc độ cần thiết để tiếp tục bay mà máy tính đã tính toán. Phi công có thể chống lại sự nghiêng xuống đột ngột bằng cách làm theo một danh sách hướng dẫn trong sổ tay huấn luyện của họ.
Ngày 28/11/2018
Báo cáo sơ bộ từ Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Indonesia dựa trên thông tin thu thập được từ máy ghi dữ liệu hộp đen của 737 Max 8 của Lion Air xác nhận rằng phi hành đoàn đã không có khả năng lấy lại quyền kiểm soát khi máy bay trục trặc và đây rất có thể là nguyên nhân chính gây ra vụ tai nạn thảm khốc.
Máy ghi âm buồng lái được phát hiện.
Ngày 10/3/2019
Hơn 4 tháng sau thảm họa hàng không của Lion Air, lại một chiếc 737 Max 8 khác gặp tai nạn cướp đi sinh mạng của 157 hành khách và phi hành đoàn. Chuyến bay mang số hiệu ET 302 của hãng hàng không Ethiopian Airlines đã lao xuống đất chỉ 6 phút sau khi cất cánh từ sân bay ở thủ đô Addis Ababa.
Cũng tương tự như trường hợp của Lion Air, chiếc máy bay này của Ethiopian Airlines mới được giao cách đây 4 tháng. Sự tương đồng với thảm kịch của Lion Air đã làm dấy lên mối lo ngại an ninh hàng không về dòng máy bay 737 Max 8 của Boeing.
Không ai sống sót sau vụ rơi máy bay của Ethiopian Airlines.
Mới đây, thị trường hàng không lớn thứ 2 thế giới là Trung Quốc đã ra lệnh cấm bay với những chiếc 737 Max 8 sau 2 vụ tai nạn thương tâm trên và đây sẽ là đòn đánh mạnh ảnh hưởng đến Boeing trong thời gian sắp tới.
