Thương mại điện tử khai thác mảng mua bán xe máy, khó khăn và thách thức?
Trong hai năm trở lại đây thị trường Thương Mại Điện Tử mua bán xe đang được "khuấy động". Liệu rằng trong thời gian gần nhất các "ông lớn" có tấn công qua thị trường xe cũ không? Thách thức đặt ra khi bước chân vào sàn TMĐT xe máy liệu có dễ dàng?
Sự tấn công của Thương Mại Điện Tử (TMĐT) trong những năm gần đây
Tình hình sử dụng Internet ở Việt Nam
Tính đến đầu năm 2019, Việt Nam có 64 triệu người dùng Internet trên tổng số 97 triệu người, tăng 28% so với năm 2017. Theo báo cáo của Digital Marketing Việt Nam 2019, có đến 59 triệu người dùng mạng xã hội trên thiết bị di động. Con số này tăng đến 8 triệu người dùng so với năm 2018.
Thị trường bán lẻ trực tuyến đã sôi động hơn trong những năm gần đây cùng với xu hướng Internet hóa cộng đồng.
Theo báo cáo của We Are Social và Hootsuite vào tháng 01/2019, có 66% người dân Việt Nam tiếp cận với Internet, 98% trong số đó mua hàng qua mạng.
Tình hình tham gia TMĐT tại thị trường Việt Nam trong những năm gần đây
Một nghiên cứu chung mới đây của Google - Temasek Holdings cho biết, nền kinh tế Internet tại Việt Nam được dự báo đóng góp vào con số trên 33 tỷ USD, tăng nhanh từ mức 9 tỷ USD năm 2018.
Theo Sách trắng TMĐT năm 2018, kênh mua sắm trực tuyến của khách hàng đa dạng hơn nhờ sự đóng góp của sàn TMĐT 68%, mạng xã hội/diễn đàn là 51% và thương mại di động 41%. Chuỗi đa kênh trực tuyến đóng vai trò cực kỳ quan trọng với thị trường bán lẻ hiện đại.
Ở Việt Nam, nền kinh tế Internet và TMĐT tương tự nhau. TMĐT Việt Nam bao gồm bán lẻ trực tuyến, du lịch trực tuyến, phương tiện truyền thông xã hội và dịch vụ đặt xe và bao gồm cả giao hàng thức ăn nhanh. Ngoài ra còn có nhiều lĩnh vực khác tham gia vào thị trường TMĐT như giáo dục, dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
Theo báo cáo của hiệp hội VECOM, tốc độ tăng trưởng của TMĐT năm 2018 là trên 30% và giá trị của thị trường TMĐT trong nước đạt 7.8 tỷ USD trong năm 2018.
Sự tấn công của Thương Mại Điện Tử trong những năm gần đây
Sự tấn công của TMĐT trong những năm gần đây rất mạnh, nhưng đa số chỉ hướng đến mặt hàng tiêu dùng giá thấp. Hiện tại, có bốn dịch vụ chính có sự phát triển TMĐT, gồm bán lẻ trực tuyến, phương tiện truyền thông xã hội, du lịch trực tuyến và đặt xe trực tuyến. Những dịch vụ này có sự tăng trưởng nhanh trong những năm gần đây. Nhiều quỹ đầu tư nước ngoài đầu tư vào TMĐT tại thị trường Việt Nam, cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ, thu hút sự chú ý của nhiều nhà đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực này.
Thương Mại Điện Tử về xe máy ô tô trên thế giới như thế nào?
Trong khi Việt Nam chỉ tập trung phát triển TMĐT hướng đến mặt hàng tiêu dùng giá thấp, thì trên thế giới TMĐT về xe máy, ô tô đang phát triển rất nhanh.
Không dừng lại ở TMĐT xe máy mới, thế giới còn có sàn TMĐT xe máy đã qua sử dụng phát triển mạnh như Orange book value, Onthewheel, MCN. Họ kiểm duyệt xe đã sử dụng, kết nối người mua và người bán với nhau, cho phép bạn điều chỉnh tìm kiếm xe dựa trên các tham số như nhãn hiệu xe, kiểu xe, đời xe và số kilomet xe đã đi. Họ cung cấp một mức giá hợp lý, người mua tự tin mua, người bán đạt được sự tin tưởng của người mua, giảm sự đàm phán về giá.
Thách thức thị trường TMĐT xe máy tại thị trường Việt Nam
Theo số liệu thống kê của Motorcycles Data năm 2019, Việt Nam tiếp tục là thị trường lớn thứ tư Châu Á về tiêu thụ xe máy sau Ấn Độ, Trung Quốc và Indonesia với lượng tiêu thụ là 3.39 triệu xe.
Hầu hết, xe máy người Việt sử dụng là xe cũ, một phần vì lượng sinh viên đông, thu nhập bình quân đầu người chỉ ở mức trung bình nên chọn mua xe cũ là hợp lý. Nhưng đến thời điểm hiện tại sàn TMĐT xe máy tại Việt Nam là một thách thức vô cùng lớn.
Hiện tại, hầu hết nguồn đăng tin bán xe chủ yếu là trên các website rao vặt, mạng xã hội. Điểm tối ở đây chính là xe không được kiểm duyệt chất lượng, giá cả. Đa số những người tự đăng bán trên các website thông thường đều đưa ra mức giá theo cảm tính, không có cơ sở cụ thể để xác định mức giá phù hợp với chất lượng xe. Trong khi thế giới đã làm điều này rất tốt thông qua sàn TMĐT.
Một chiếc xe có động cơ hỏng gần hết chỉ cần qua tay người thợ chuyên nghiệp là đã "biến hóa" như mới. Người mua không am hiểu về xe, chỉ cần thấy vẻ ngoài "bóng bẩy" là đã chấp nhận mua, để rồi dẫn đến hậu quả đáng buồn. Xe mới mua về chạy được một hai tuần lại hỏng hóc, mang đi sửa thì động cơ bên trong đã bị "luộc đồ", "xào xáo đồ" gần hết. Chưa kể đến việc xe trộm cắp, xe bị giấy tờ giả, giấy tờ "mẹ bồng con"....
Trước những hành vi vì lợi ích cá nhân ảnh hưởng xấu đến thị trường xe máy, gây nhiều lo ngại cho người tiêu dùng. Mới đây, một trang TMĐT chuyên mua bán xe máy online đã xuất hiện, OKXE tiên phong bước vào thị trường này với mong muốn cải thiện chất lượng thị trường xe máy tại Việt Nam. Bài toán đặt ra cho OKXE có phải chỉ dừng lại ở hành vi của người bán hay không?
Christopher Beselin, chuyên gia trong lĩnh vực TMĐT nói rằng "Lòng tin là trở ngại lớn nhất đối với sự phát triển của TMĐT Việt Nam". Biết rằng chỉ cần vài cú click chuột là người dùng đã có thể chọn được món đồ hoặc dòng xe yêu thích. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra chính là lòng tin, người tiêu dùng Việt chỉ tin khi "Sờ tận tay, day tận trán".
Lựa chọn nào của người tiêu dùng, sàn TMĐT hay mua bán xe truyền thống?
Ngoài chất lượng sản phẩm, người tiêu dùng còn mong muốn nhận được những cam kết về thời gian giao hàng, chế độ hậu mãi, giá bán…
Hành vi người bán cùng thái độ, niềm tin của người tiêu dùng là một trong những thách thức không nhỏ khi bước chân vào sàn TMĐT, đặc biệt là xe máy cũ. Theo nghiên cứu của VECOM có khoảng 80% thế hệ 8x trở về trước không có nhu cầu tiếp cận với TMĐT. Họ thích mua hàng theo kiểu truyền thống, trong khi đây là nhóm có nhu cầu mua xe nhiều nhất. Liệu OKXE có thực sự làm thay đổi được góc tiếp cận của người tiêu dùng, không chỉ ở hành vi mà còn cả thái độ và lòng tin?
Vậy, bài toán đặt ra cho OKXE không chỉ dừng lại ở hành vi của người bán mà còn cả với người tiêu dùng. Liệu rằng OKXE có mang đến một góc nhìn tích cực hơn cho thị trường có quá nhiều điểm tối như xe máy cũ?
