Tan 'giấc mộng' ô tô Việt Nam?

07/04/2015 10:17 AM |

Tiếp tục lắp ráp tại Việt Nam hay chuyển hẳn sang nhập xe nguyên chiếc, các nhà sản xuất sắp phải đưa ra quyết định cho riêng mình mà không thể chờ đợi...

Chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035 được xây dựng với mục tiêu đưa công nghiệp ô tô trở thành ngành sản xuất quan trọng trong nền kinh tế đất nước, đáp ứng phần lớn nhu cầu về xe trong nước vào năm 2030.

Giá thành sản xuất xe lắp ráp ở Việt Nam cao hơn xe nhập... 20%

Thế nhưng, khi chiến lược và quy hoạch ra đời là lúc nhiều doanh nghiệp tính bỏ sản xuất chuyển sang nhập khẩu. Tính toán của Bộ Công Thương cho biết, giá thành sản xuất ô tô tại Việt Nam hiện đang cao hơn 20% so với các nước ngay trong khu vực Đông Nam Á, cụ thể là Thái Lan và Indonesia.

Các doanh nghiệp nhận định, từ 2016 thuế nhập khẩu ô tô từ ASEAN còn 40%, đến năm 2018 thuế nhập khẩu về Việt Nam giảm còn 0%, việc nhập linh kiện về lắp ráp trong nước còn khiến giá xe cao hơn việc nhập khẩu xe nguyên chiếc từ Thái Lan, Indonesia hay Malaysia.

Để sản xuất một mẫu xe, cần thời gian chuẩn bị 3 năm, vì vậy năm nay 2015 chính là thời điểm các doanh nghiệp sẽ phải quyết định đầu tư nếu muốn tiếp tục sản xuất. Trớ trêu thay, các chính sách cụ thể để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư sản xuất nhằm phát triển ngành công nghiệp ô tô đến nay vẫn chưa có?!

Ông Yoshihisa Maruta, Tổng giám đốc Công ty Ô tô Toyota Việt Nam cho rằng, trong bối cảnh sản xuất trong nước chưa đủ mạnh, số lượng nhà cung cấp linh kiện nội địa hóa chưa nhiều, thì việc nhập khẩu phụ tùng linh kiện về để lắp ráp rất tốn kém.

"Tới 2018 nhập xe nguyên chiếc về bán dễ dàng hơn là nhập linh kiện về, gỡ ra rồi lại lắp lại. Năm 2016 thuế suất thuế nhập khẩu ô tô từ ASEAN về Việt Nam giảm còn 40%. Nếu các cơ quan chức năng không có động thái cụ thể thì tất cả các nhà sản xuất trong nước sẽ gặp khó khăn", ông Maruta nói.

Có thể thấy rằng, điều các doanh nghiệp mong chờ nhất chính là những lộ trình rõ ràng cho mỗi chính sách liên quan đến thị trường và ngành công nghiệp ô tô.

Mới đây, ông Brett Wheatley, Phó chủ tịch phụ trách Tiếp thị bán hàng và dịch vụ của Ford châu Á Thái Bình Dương cũng đưa ra nhận định, các chính sách phát triển sản xuất ô tô của Việt Nam vẫn chưa đủ để cho phép các doanh nghiệp đẩy mạnh đầu tư vào đây, vì vậy cách lựa chọn tốt nhất để chiếm lĩnh thị trường là nhập xe nguyên chiếc về phân phối.

Năm 2014 đã có 72.000 ô tô nguyên chiếc được nhập về Việt Nam. Con số này được dự báo còn tăng mạnh hơn nữa trong năm nay và các năm tới.

Năm 2014 đã có 72.000 ô tô nguyên chiếc được nhập về Việt Nam. Con số này được dự báo còn tăng mạnh hơn nữa trong năm nay và các năm tới.

Cách đây không lâu, một thương hiệu ô tô lớn của Hàn Quốc mà rất nhiều người hy vọng sẽ đầu tư vào Việt Nam là Hyundai, cũng đã tuyên bố tập trung cho sản xuất tại Malaysia.

Toyota đang chờ để rút?

Trở lại với câu chuyện của Toyota, ông Maruta thừa nhận cho tới nay, Toyota Việt Nam vẫn chưa có câu trả lời cuối cùng về việc có nên tiếp tục sản xuất tại Việt Nam nữa hay không.

Chiến lược phát triển công nghiệp ô tô chưa đưa ra kế hoạch phát triển cụ thể là sẽ làm gì nên chúng tôi không biết phải làm gì. Vì thế, để trả lời câu hỏi: “Toyota có tiếp tục sản xuất hay không?” thì chúng tôi còn phải đợi chính sách cụ thể được ban hành dựa trên chiến lược tổng thể đó. Các nhà sản xuất sắp phải đưa ra quyết định cho riêng mình mà không thể chờ đợi.

Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, tổng kim ngạch nhập khẩu ô tô trong toàn quý 1/2015 đạt 23.000 chiếc và 537 triệu USD, tăng đến 116,4% về lượng và tăng 154,7% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, xe nhập khẩu nguyên chiếc với ưu thế về giá và chất lượng có thể đổ bộ chiếm lĩnh thị phần những hãng xe sản xuất, lắp ráp ở thị trường nội địa. Lúc này, ngành sản xuất ô tô trong nước sẽ phải đối mặt với viễn cảnh tháo lui hoặc thu hẹp quy mô sản xuất đồng loạt.

Đến nay các chính sách cụ thể cho ngành công nghiệp ô tô vẫn đang được các cơ quan chức năng soạn thảo...

>> Ngành ô tô Việt Nam gửi đơn chờ Thủ tướng... cứu!

Thái Nam

Nguyễn Trung Anh

Cùng chuyên mục
XEM