Đường sắt Cát Linh - Hà Đông: Tiến độ ì ạch, hy vọng cán đích năm 2016

Được kỳ vọng là tuyến đường sắt đô thị đầu tiên của Thủ đô đi vào vận hành trong bối cảnh các tuyến khác đang dậm chân tại chỗ, tuy nhiên, tuyến đường sắt trên cao Cát Linh-Hà Đông đứng trước thực tế hiện hữu “vỡ” tiến độ bởi nhiều hạng mục vẫn đang ì ạch chạy về đích.

Nhiều hạng mục “sa lầy”

Dự án Đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông sẽ xây dựng 13km đường sắt trên cao và 1,7km đường sắt vào khu depot. Thời gian thực hiện dự án được phê duyệt là từ tháng 11/2008 đến tháng 11/2013. Do nhiều vướng mắc, đến tháng 10/2011 dự án mới được khởi công. Dự kiến, tuyến đường sắt này hoàn thành vào tháng 9/2015 và đưa vào khai thác tháng 12/2015 với điều kiện giải phóng mặt bằng hoàn thành trong năm 2013. Tuy nhiên, đến nay, nhiều đoạn của dự án vẫn bị mặt bằng “ngâm” tiến độ, thi công theo kiểu rải rác, “xôi đỗ”.

Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, Giám đốc Ban quản lý dự án đường sắt, Cục Đường sắt Việt Nam (Bộ Giao thông Vận tải)-chủ đầu tư dự án, một số đoạn, hạng mục công tác bàn giao mặt bằng rất chậm.

Cụ thể, Ga Cát Linh còn hơn 60 hộ dân chưa bàn giao mặt bằng do đang chờ tiền bổ sung từ nguồn đối ứng của Chính phủ để đền bù, dự kiến đến tháng 8 mới bố trí số tiền này. Trụ đường sắt đi qua phường Thịnh Quang-Láng vẫn còn 16 hộ dân chưa đập phá nhà để đơn vị vào thi công dù đã nhận tiền đền bù bởi Hà Nội chưa bố trí được nhà tái định cư cho số hộ trên.

Các hệ thống kỹ thuật như di chuyển đường điện cao thế, hạ thế, thông tin liên lạc, đường nước, cáp quang Hà Nội giao cho Sở Xây dựng Hà Nội thực hiện đến nay cũng chưa hoàn tất.

“Dù Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải đã có văn bản chỉ đạo thành phố Hà Nội chậm nhất đến tháng 3/2014 phải bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư nhưng đến giờ vẫn chưa hoàn thành. Ban Quản lý dự án đô thị (Sở Xây dựng) cam kết tháng 8 mới hoàn trả mặt bằng sạch để thi công,” ông Hùng cho hay.

Đề cập đến vấn đề thi công, ông Hùng khẳng định, tất cả các hạng mục của dự án đều chậm so với tiến độ vài 3 tháng, thậm chí có hạng mục còn chậm hơn nhiều.

“Đơn cử, tháng 12, nhà thầu phải thi công xong hết lao dầm, cầu cạn không gian nhưng đến nay mới đúc được 206/806 phiến dầm. Hiện, mỗi ngày nhà thầu đúc được 2 phiến dầm, nếu tính đúc 600 phiến thì mất tới 10 tháng trong khi theo tiến độ chỉ còn 5 tháng.

Do đó, muốn đẩy nhanh lên thì phải tăng khối lượng đúc lên 3 phiến/ngày. Đúc dầm chưa xong dẫn đến công tác lao, lắp dầm cũng dậm chân tại chỗ. Hoặc như ga Cát Linh, đây là công trình nhà ga phức tạp, thời gian thi công lâu nhưng đến nay cũng chưa có mặt bằng,” ông Hùng cho hay.


Bên cạnh đó, vị Giám đốc Ban Quản lý dự án đường sắt cũng tỏ ra lo ngại khi đường sắt đô thị Cát Linh- Hà Đông có sự ràng buộc theo Hiệp định vay vốn ưu đãi ODA Trung Quốc khi nước này quy định để họ thực hiện theo hình thức tổng thầu EPC (thiết kế -cung ứng vật tư, thiết bị -xây dựng) chỉ định Công ty hữu hạn tập đoàn cục 6 Đường sắt Trung Quốc thực hiện áp dụng công nghệ, tiêu chuẩn và thi công. Đây là hình thức mới mẻ ở Việt Nam, bản thân Tổng thầu Trung Quốc-nhà thầu chính chưa có kinh nghiệm về hình thức này trong lĩnh vực đường sắt đô thị.

“Theo hình thức EPC thì khối lượng thiết kế cơ sở định lượng phải chính xác thì mới ra được khối lượng dự án. Nhưng ở đây, khối lượng, dự toán hợp đồng chỉ toàn tạm tính. Đến thời điểm này, thiết kế chưa hoàn chỉnh, chưa xong thì làm sao ra khối lượng toàn dự án,” ông Hùng bày tỏ chính kiến.

Thay thế nhà thầu, “thúc” tiến độ

Nhằm thúc tiến độ dự án, theo ông Hùng, Ban quản lý dự án đường sắt hàng ngày rà soát, yêu cầu lập lại tiến độ khả thi nhất đồng thời “cắm” người tại công trường thường xuyên để đốc thúc thi công.

Hiện, Tổng thầu Trung Quốc đã phối hợp với Ban để các nhà thầu phụ thi công, tháo gỡ vướng mắc dự án và đây là lần đầu tiên cử chuyên gia từ nước họ sang để hoàn thiện hồ sơ thiết kế, dự toán đường sắt. Trên công trường, Tổng thầu cũng tiến hành triệu tập nhà thầu phụ, đẩy nhanh tiến độ.

“Trong quá trình triển khai dự án, các nhà thầu phụ thực hiện thi công không đảm bảo sẽ thay thế, đặc biệt đối những hạng mục thuộc đường găng tiến độ của dự án như ga Cát Linh, đúc dầm, đường thử tàu, đường ra vào khu nhà ga để không trì trệ tiến độ công trình.

Đến ngày 29/7 vừa qua, Ban quản lý dự án đường sắt đã có đề nghị Tổng thầu thay thế 3 nhà thầu phụ đồng thời không tiếp tục bố trí các đơn vị này thực hiện thi công bất cứ hạng mục nào của dự án gồm Tổng công ty xây dựng Thành An do lỗi thi công quá chậm, Công ty xây lắp điện nước, nhà thầu phụ HAJICO,” ông Hùng nói.

Đặt câu hỏi đến việc tiến độ khi nào dự án hoàn thành, ông Hùng đưa ra nhận định, công tác xây lắp nhà ga, đường tàu cuối 2015 sẽ xong. Tuy nhiên, để đưa vào vận hành toàn tuyến khả thi nhất phải giữa năm 2016 do công tác đóng đoàn tàu mất tới 18 tháng trong khi hiện tại Tổng thầu Trung Quốc vẫn chưa lựa chọn đơn vị đóng đoàn tàu.

“Mua sắm thiết bị đoàn tàu liên quan đến giá, đấu thầu. Đơn vị nào trúng thầu thì mua giá thiết bị bao nhiêu là vấn đề mới và khó, đây là một trong những khó khăn của dự án,” ông Hùng chia sẻ.

Trong cuộc họp về tiến độ dự án tuyến đường sắt Cát Linh-Hà Đông mới đây, Bộ Giao thông Vận tải đề nghị Tổng thầu EPC tăng cường nhân lực, thiết bị đề bù tiến độ bị chậm. Khi có mặt bằng, Bộ sẽ yêu cầu rút tiến độ và hàng tháng sẽ họp kiểm điểm tiến độ của dự án.

>> Tuyến đường sắt xuyên Siberia: Tuyệt phẩm của kỹ nghệ xây dựng