Tại sao giáo viên xuất sắc nhất thế giới lại nói rằng các nước nên học tập Trung Quốc ?
Vị thế, thu nhập và phúc lợi dành cho giáo viên đều giảm, và ở khắp mọi nơi họ đang bỏ đi làm nghề khác với một tốc độ đáng báo động.
Andria Zafirakou được coi là giáo viên xuất sắc nhất thế giới. Đó là khẳng định của Quỹ Varkey, một tổ chức phi chính phủ quốc tế về giáo dục. Mỗi năm tổ chức này lại trao phần thưởng trị giá 1 triệu USD cho "giáo viên có đóng góp nổi bật cho ngành sư phạm."
Zafirakou, một giáo viên nghệ thuật và dạy nghề tại Trường Alperton ở khu Brent của London, đã chiến thắng hơn 30.000 ứng viên để giành Giải Giáo viên Toàn cầu 2018. Trường của cô "giảng dạy cho một số gia đình nghèo nhất ở Anh, nhiều người phải sống chung trong một ngôi nhà với 5 gia đình khác, và nhiều người phải tiếp xúc với bạo lực và các băng nhóm thường xuyên," theo Quỹ Varkey.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với thời báo Financial Times, Zafirakou đã đưa ra một lời khuyên cho bất kỳ quốc gia hoặc nền văn hóa nào muốn cải thiện bộ mặt giáo dục của mình: Hãy cư xử với giáo viên theo cách họ được đối xử ở Trung Quốc.
Hãy tôn trọng những người làm nghề giáo
Ảnh hưởng của giáo viên đối với cuộc đời của học trò mình rõ ràng là không hề bị phóng đại. Các nghiên cứu về giáo dục kéo dài hơn 2 thập niên cho thấy những giáo viên giỏi đã giúp học trò của mình thành công trên con đường học hành, đóng góp vào thành công nói chung của họ, và có thể giúp thu hẹp khoảng cách về thành tựu sau này giữa những đứa trẻ nhà nghèo và những đứa trẻ xuất thân trong giao đình giàu có.
Theo một bài báo trên The Atlantic đã giải thích, "So với bất kỳ một biến số nào khác trong ngành giáo dục – như trường học hoặc chương trình học – người giáo viên luôn có một vai trò cực kỳ quan trọng." Một nghiên cứu năm 1997 được thực hiện bởi Đại học Tennessee cũng khẳng định, "yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến việc học tập của học sinh chính là các thầy cô giáo."
Nhưng mặc dù mối quan hệ giữa người dạy với người học là điều tối quan trọng, thì cả thế giới đang phải đối mặt với thực trạng thiếu giáo viên. Vị thế, thu nhập và phúc lợi dành cho giáo viên đều giảm, và ở khắp mọi nơi họ đang bỏ đi làm nghề khác với một tốc độ đáng báo động. Trong khi đó, hàng triệu người trẻ ở các nước có thu nhập thấp và trung bình vẫn chưa tiếp cận được với một nền giáo dục thực sự có chất lượng và tương xứng. Câu hỏi đặt ra là: Vậy chúng ta phải làm gì?
"Chúng ta cần phải trân trọng các giáo viên hơn," Zafirakou trả lời. "Hãy trả lương cho họ xứng đáng; cho họ thời gian để rèn luyện. Chúng ta cần phải làm giống Trung Quốc."
Các bác cáo cho thấy Trung Quốc là một trong những nơi ưu đãi nhất đối với nghề giáo viên. Một nghiên cứu năm 2013, do giáo sư Peter Dolton của Đại học Sussex thực hiện, đã chỉ ra rằng giáo viên Trung Quốc nhận được sự tôn trọng của công chúng ở mức độ cao nhất trong số 21 nước trong nghiên cứu. Đây cũng là quốc gia duy nhất mà người ta coi giáo viên có cùng vị thế với bác sĩ, và các bậc cha mẹ tích cực nhất trong việc khuyến khích con cái theo nghề giáo. "Văn hóa Trung Quốc – và rộng hơn là văn hóa Châu Á nói chung – đã có lịch sử lâu đời về tôn sư trọng đạo," Dolton cho biết.
Và cuối cùng, thế giới cần có những người giáo viên mạnh mẽ để giải quyết cơn khủng hoảng về học tập trên toàn cầu. Một bước đơn giản mà đúng hướng chắc chắn là coi trọng nghề này và xem lại đúng giá trị của nó.
