Sự thật bất ngờ: Mỹ là quốc gia có tỷ lệ sản phụ tử vong nhiều nhất trong số các nước phát triển

14/08/2019 16:17 PM | Xã hội

Tỷ lệ tử vong sinh sản tại Mỹ lại thuộc hàng cao nhất trong số các nền kinh tế phát triển với 26,4 ca tử vong trên mỗi 100.000 trường hợp sinh sản. Con số này chỉ là 7,3 ở Canada và 7,2 ở Tây Âu. Tại những nước như Italy, Na Uy, Thụy Điển tỷ lệ này là 4 ca tử vong trên 100.000 ca sinh.

Với vị thế là nền kinh tế số 1 thế giới, Mỹ đã trở thành địa điểm lý tưởng cho các gia đình đưa vợ con họ sang đây sinh đẻ nhằm tận dụng chất lượng dịch vụ y tế hàng đầu tại đây. Việc các gia đình giàu có đưa người thân của họ sang Mỹ dưỡng thai hoặc lâm bồn đã không phải là chuyện hiếm.

Tuy nhiên ít ai biết rằng tỷ lệ phụ nữ tử vong sau sinh của Mỹ lại thuộc hàng cực cao trên thế giới. Do các cơ quan chức năng không thường xuyên thống kê cũng như quan tâm đến các bà mẹ sau sinh mà chỉ chăm chú đến những đứa trẻ nên số liệu phụ nữ tử vong sau sinh tại Mỹ không nhiều và thường chênh lệch, nhưng các báo cáo đều công nhận nền kinh tế số 1 thế giới có tỷ lệ sản phụ tử vong quá cao.

Sự thật bất ngờ: Mỹ là quốc gia có tỷ lệ sản phụ tử vong nhiều nhất trong số các nước phát triển - Ảnh 1.

Số tử vong sinh sản trên mỗi 100.000 ca sinh tại các nước

Tính đến năm 2014, tỷ lệ tử vong sinh sản tại Mỹ lại thuộc hàng cao nhất trong số các nền kinh tế phát triển với 26,4 ca tử vong trên mỗi 100.000 trường hợp sinh sản. Con số này chỉ là 7,3 ở Canada và 7,2 ở Tây Âu. Tại những nước như Italy, Na Uy, Thụy Điển tỷ lệ này là 4 ca tử vong trên 100.000 ca sinh.

Thậm chí nếu so sánh với nhiều nước kém phát triển hơn như Iran (20,8), Li Băng (15,3), Thổ Nhĩ Kỳ (15,8), Puerto Rico (15,1), Trung Quốc (17,7) thì Mỹ cũng không bằng.

Năm 2015, báo cáo của Tổ chức y tế thế giới (WHO) cho thấy tỷ lệ sản phụ tử vong tại Mỹ cao hơn cả Hàn Quốc, Estonia, Slovania...

Theo tạp chí Forbes đăng tải vào năm 2019, số liệu mới nhất cho thấy tỷ lệ phụ nữ tử vong sau sinh vào khoảng 23,8/100.000 người.

Sự thật bất ngờ: Mỹ là quốc gia có tỷ lệ sản phụ tử vong nhiều nhất trong số các nước phát triển - Ảnh 2.

Tỷ lệ sản phụ tử vong tại Mỹ cao hơn rất nhiều nước năm 2015 (số liệu của WHO)

Trong khi đó, báo cáo của Trung tâm kiểm soát và ngăn ngừa dịch bênh (CDC) năm 2019 cũng cho thấy hàng năm có khoảng 700 bà mẹ Mỹ thiệt mạng trong và sau khi sinh con. Tệ hơn, khoảng 60% số trường hợp trên có thể ngăn ngừa hoặc phòng tránh nếu các bà mẹ được quan tâm đúng mức về y tế.

Mỹ cũng là nước phất triển duy nhất trên thế giới có tỷ lệ phụ nữ tử vong sau sinh tăng lên so với các quốc gia giàu có khác. Phần lớn các vụ thiệt mạng thương tâm xảy ra trong cộng đồng người da màu và tầng lớp nghèo.

Sự ra đi của những bà mẹ Mỹ

Trong khi rất nhiều quốc gia đã cải thiện tình trạng tử vong khi sinh và sau sinh suốt 30 năm qua thì Mỹ là một trong số các quốc gia ít ỏi lại chưa cải thiện được nhiều an toàn sinh sản cho các bà mẹ. Số liệu mới nhất cho thấy bình quân Mỹ có khoảng 700-1.200 trường hợp người mẹ tử vong trong quá trình mang thai hay sinh sản. Thậm chí có đến 50.000 ca suýt nữa tử vong trong quá trình mang thai và 100.000 ca bị sinh bệnh sau khi lâm bồn tại Mỹ.

Mang tiếng là quốc gia có chất lương y tế cao nhưng cho đến tận đầu thập niên 1990, chính phủ Mỹ vẫn chưa bao gồm mục tình trạng sinh sản trong báo cáo khám nghiệm tử thi để có thể thống kê họ có mang thai hay lâm bồn thời gian gần đó hay không. Phải đến tận năm 2017, nội dung này mới được thêm vào trong các báo cáo khám nghiệm tử thi.

Hệ quả là Mỹ chưa hề có một thống kê chính thức nào về tình hình sức khỏe cũng như tử vong của các bà mẹ trước, trong và sau khi sinh sản. Hầu hết các con số thống kê hiện nay được thực hiện độc lập và những kết quả cho thấy một hiện tượng khá kỳ lạ.

Cũng tương tự như nhiều nước chiến thắng khác trong Thế chiến II, tỷ lệ tử vong sinh sản tại Mỹ đã giảm trong những thập niên cuối của cuộc chiến này. Tuy vậy đến thập niên 1980, tỷ lệ tử vong sinh sản tại Mỹ lại bắt đầu tăng trở lại.

Sự thật bất ngờ: Mỹ là quốc gia có tỷ lệ sản phụ tử vong nhiều nhất trong số các nước phát triển - Ảnh 3.

Số ca tử vong sinh sản trên mỗi 100.000 ca sinh tại Mỹ tăng mạnh trở lại từ thập niên 1980

Số liệu của CDC cho thấy trong khoảng 1990-2015, nhiều nước trên thế giới đã tập trung ngăn ngừa tỷ lệ tử vong sinh sản và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho cho các bà mẹ. Tuy nhiên tại Mỹ, vấn đề này lại không được đặt lên hàng đầu.

Ban đầu, mục tiêu của Liên hiệp quốc (UN) là cắt giảm 3/4 tỷ lệ tử vong sinh sản trong cùng kỳ và mặc dù kế hoạch này không đạt được nhưng các nước đã giảm được 45% tình trạng tử vong như vậy theo số liệu của UN. Trong khi đó, riêng tại Mỹ số ca tử vong sinh sản lại tăng 60% trong cùng kỳ.

Một số chuyên gia y tế có viện dẫn tình trạng tăng trưởng bệnh béo phì và tiểu đường trong người dân Mỹ cũng như xu hướng sinh con muộn có thể là nguyên nhân khiến tỷ lệ tử vong sinh sản tại nước này tăng cao.

Tuy vậy, số liệu cho thấy tỷ lệ mắc bệnh béo phì của các bà mẹ trên toàn thế giới dù tăng gần 100% trong khoảng thập niên 1980-2010 nhưng tỷ lệ tử vong sinh sản lại giảm gần gấp đôi. Điều này cho thấy những luận điểm trên về sự gia tăng tử vong của các bà mẹ tại Mỹ là do nguyên nhân khác.

Sự thật bất ngờ: Mỹ là quốc gia có tỷ lệ sản phụ tử vong nhiều nhất trong số các nước phát triển - Ảnh 4.

Thay đổi tỷ lệ tử vong sinh sản tại các khu vực và Mỹ trong khoảng 1990-2015 (%)

Bị xã hội Mỹ bỏ quên

Theo báo cáo được công bố tại Hội nghị thường niên chuyên ngành dược khoa (SAEMAM) tại Chicago-Mỹ, cho dù người phụ nữ có mang thai hay không, họ không được coi trọng tại các bệnh viện khi phải chờ xếp hàng lâu hơn so với bệnh nhân nam. Ngoài ra, những triệu chứng bệnh của nữ giới hay bị bỏ qua hoặc được quy kết cho tâm lý thay vì được soi xét cẩn trọng.

Cùng quan điểm trên, báo cáo của NPR và ProPublica cho thấy ngành chăm sóc sức khỏe ở Mỹ dường như chú trọng đến đứa trẻ hơn là các bà mẹ. Hậu quả là sức khỏe của người mẹ tại Mỹ yếu đi nhanh chóng sau khi sinh. Nhiều trường hợp bị dính các loại bệnh như tràn dịch màng phổi, loãng xương...

Cuộc khảo sát năm 2013 bởi giáo sư Eugene Declercq cho thấy hầu hết các phụ nữ sau sinh ở Mỹ đều cảm thấy họ được hỗ trợ đầy đủ trong quá trình mang thai.

Đây là tình trạng đáng ngạc nhiên tại nền kinh tế số 1 thế giới khi nhiều nước phát triển như Anh đều có dịch vụ chăm sóc sức khỏe bà mẹ sau sinh kể cả khi đã ra viện, bao gồm việc cung cấp y tá hay các khoản phụ cấp.

Sự thật bất ngờ: Mỹ là quốc gia có tỷ lệ sản phụ tử vong nhiều nhất trong số các nước phát triển - Ảnh 5.

Trái ngược lại, các bà mẹ Mỹ phải chờ ít nhất 6 tuần mới được khám miễn phí với bác sĩ tâm lý, do đó bỏ qua thời điểm ban đầu phát hiện bệnh trầm cảm. Đây là thông tin khá tiêu cực khi tỷ lệ tự sát do trầm cảm sau sinh chiếm tới 20% tổng số ca tử vong của các bà mẹ Mỹ.

Theo CDC, tỷ lệ 17% tử vong của các bà mẹ Mỹ sau sinh liên quan đến tắc mạch máu có thể dễ dàng được chữa trị bằng phẫu thuật nếu được phát hiện sớm.

Bên cạnh nguyên nhân bị xã hội bỏ quên, chương trình y tế của Mỹ cũng là một lý do khiến nhiều bà mẹ Mỹ phải tử vong. Nghiên cứu của giáo sư Declercq cho thấy 13% số phụ nữ khi sinh không được bảo hiểm, buộc họ phải thanh toán khoản viện phí lớn cho sinh sản và không muốn chi quá nhiều tiền cho bản thân sau sinh. Trong khi đó, khoản bảo hiểm y tế với những người mẹ còn lại chỉ bao gồm những dịch vụ chăm sóc nhất định trước và trong khi sinh, qua đó khiến sức khỏe phụ nữ sau sinh gặp nhiều rủi ro.

Trước tình hình này, nhiều bang tại Mỹ đã nghiên cứu các chính sách nhằm giảm thiểu tỷ lệ các bà mẹ tử vong sau sinh. Tổ chức CMQCC tại bang California đã phát triển chương trình khám và hỗ trợ các bà mẹ sau sinh ở hơn 250 bệnh viện trên toàn bang. Nhờ đó, bang California đã cắt giảm 55% tỷ lệ tử vong sinh sản trong khoảng 2006-2013, đi ngược lại xu hướng của cả nước Mỹ. Tính đến năm 2019, California vẫn là bang có tỷ lệ sản phụ tử vong thấp nhất cả nước với 4/100.000 người.

Sự thật bất ngờ: Mỹ là quốc gia có tỷ lệ sản phụ tử vong nhiều nhất trong số các nước phát triển - Ảnh 6.

Tỷ lệ sản phụ tử vong tại California thấp hơn rất nhiều so với bình quân cả nước

AB

Cùng chuyên mục
XEM