Thứ tự sinh trong gia đình có thể quyết định trí thông minh và thành công của bạn

12/02/2016 10:35 AM | Sống

Con cả hoặc con một thường có xu hướng thành công hơn so với những người khác...

Nhà tâm lý học Adam Grant tại Đại học Pennsylvania nói đây là một lĩnh vực “gây tranh cãi” đã lâu nhưng lại mang một giá trị nhất định đáng để suy ngẫm và đánh giá.

Trong cuốn “Những người lập dị đã thay đổi thế giới như thế nào”, Grant đã đề cập sâu đến vấn đề thứ tự sinh trong gia đình còn đang bỏ ngỏ này. Ông nghiên cứu và phát hiện ra hai điều đáng ngạc nhiên: những cầu thủ cướp gôn xuất sắc nhất trong lịch sử giải bóng chày Major League Baseball thường là con thứ, và điều này cũng đúng với cả những diễn viên hài nổi tiếng.

Đồng thời, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những đứa trẻ là con cả thường tham vọng hơn trong quá trình học tập, mong muốn điểm số cao trong các kì kiểm tra và cả các bài test IQ, thậm chí việc kinh doanh cũng tiến triển hơn so với các em của mình.

Con cả hoặc con một thường có xu hướng thành công hơn so với những người khác, Grant nói.

“Họ lớn lên trong thế giới của người lớn – những người hiển nhiên thông minh hơn trẻ con, vậy nên họ sẽ làm mọi cách để làm hài lòng những người trong thế giới người lớn này”, ông nói. “Và để làm được điều đó, cách thông thường là họ sẽ cố gắng để đạt được thành công”.

Tuy nhiên ông cũng cho biết thêm, rất nhiều những ý kiến đưa ra trong cuộc thảo luận về thứ tự sinh này chỉ là dự đoán.

“Thật sự rất khó để kiểm tra sự chính xác của vấn đề này, những nghiên cứu cần độ chính xác thì lại vẫn chưa được thực hiện đầy đủ đề đưa ra lý do xác đáng”, Grant cho biết, “nhưng tôi nghĩ rằng có một số điều có thể làm cơ sở để suy luận”.

Điều đó cũng có nghĩa rằng, có một vài giải thích thuyết phục về thứ tự sinh ra trong gia đình sẽ ảnh hưởng tới thời gian trưởng thành của một đứa trẻ.

Tâm lý học tiến hóa (mà bản thân nó đã là một vấn đề gây tranh cãi) cho thấy các kết quả khá hay ho và đáng để lưu ý. Theo lý thuyết, mỗi đứa trẻ đều mơ hồ cạnh tranh nhau để được bố mẹ chú ý, và cách làm của chúng sẽ không hề giống nhau. Chúng có thể cố gắng trở thành một diễn viên, một “ngôi sao” học hành xuất sắc, hoặc một vận động viên; gọi chung là hội chứng “Thiên tài”.

Đứa trẻ đầu tiên sẽ có đặc quyền là, cố gắng tìm ra sở trường của mình và phát huy tối đa trước khi “đối thủ cạnh tranh” của nó xuất hiện. Chính vì vậy, con cả có một lợi thế là về phát triển hơn so với con thứ.

Trong khi con thứ khó có thể khỏe mạnh và thông minh hơn con cả, thì may mắn là tính tình chúng lại có thể hài hước hơn anh/chị mình. Thế nên hầu hết các diễn viên hài đều là con thứ.

“Bạn có thể chỉ cần là một em bé nhưng cũng đủ để khiến anh/chị bạn vui vẻ”, ông nói. “Bạn có để ý thấy rằng nếu bạn càng cười đùa, nói giỡn ngây ngô và làm những điều ngốc nghếch như một đứa trẻ, thì mọi người sẽ thấy vui vẻ và mong muốn được che chở bạn hơn?”

Không có đặc quyền lợi thế, nhưng con thứ lại có xu hướng muốn chứng tỏ bản thân mình hơn.

Ví dụ, nếu bạn có anh chị em khá giỏi trong một môn thể thao nào đó, đó sẽ trở thành động lực để: bạn tiếp xúc với môn thể thao này sớm nhất có thể, và không ngừng phấn đấu để đạt được tiêu chuẩn cao hơn mức mà anh/chị bạn đã đạt được. (Tham khảo người anh trai của Michael Jordan – Larry Jordan. Cha của họ nói rằng Larry mới là ngôi sao bóng rổ tài năng thực sự, nhưng người nổi tiếng được biết đến lại là Michael).

Và những người con thứ (đặc biệt là con thứ ba hoặc thứ tư), chúng sẽ không lớn lên trong thế giới của người lớn, mà chúng sẽ sống trong thế giới của những đứa trẻ. Thế nên chúng càng có xu hướng muốn chứng minh bản thân và gây ấn tượng với mọi người hơn cả.

Khánh Hòa

Cùng chuyên mục
XEM