Trong bối cảnh thị trường smartphone liên tục biến động, chỉ có một gã khổng lồ duy nhất vẫn liên tục đứng vững như kiềng ba chân: Samsung. Cho đến giờ, hãng điện tử Hàn Quốc vẫn "độc cô cầu bại" ở vị trí dẫn đầu: theo số liệu gần đây nhất được IDC công bố, thị phần quốc tế của Samsung đạt gần 23%, cao gấp rưỡi Huawei và gấp đôi Apple.

Vị trí ấy đã được Samsung nắm trong tay suốt 7 năm vừa qua, kể từ ngày công ty Hàn Quốc lật đổ Nokia khỏi vị trí dẫn đầu thị trường di động. Nhưng điều ai biết đến là, Samsung có khởi đầu rất muộn màng trong lĩnh vực smartphone: chiếc smartphone Android đầu tiên của Samsung ra mắt vào ngày 22/4/2009, và phải đến tận tháng 3/2010 dòng Galaxy S mới chính thức mở màn.

Xuất phát muộn nhưng những gì Samsung làm được xứng đáng được lịch sử ghi nhận: lần đầu tiên trong lịch sử, smartphone Android có màn hình AMOLED kích cỡ 4 inch. Bằng cách tập trung vào yếu tố quan trọng nhất trong trải nghiệm smartphone là hiển thị, Samsung chứng minh rằng đây là điểm khởi đầu cuộc lật đổ những thế lực cũ.

Danh tiếng của Galaxy S đã tạo thành nền tảng cho thành công của Galaxy S II: trong vòng 1 tháng đầu, lượng S II được kích hoạt chỉ riêng tại Hàn Quốc đã lên tới hơn 1 triệu máy. Nửa năm sau, tháng 9/2010, Samsung mở thêm một mũi nhọn cạnh tranh ở phân khúc cao cấp qua Galaxy Note. Với màn hình lên tới 5.3 inch và cây bút stylus tặng kèm, những tranh cãi nhanh chóng nổ ra xung quanh dòng đầu bảng mới của Samsung. Thế nhưng, chỉ trong vòng 1 tháng, 1 triệu chiếc Galaxy Note cũng đã đến tay người dùng. Một lần nữa, Samsung đã được chứng minh là kẻ đúng: dù chiếc điện thoại vẫn cần phải "di động", người dùng vẫn yêu thích không gian lớn để xem thông tin và giải trí.

Samsung lúc này đã sẵn sàng để thực hiện cuộc đại lật đổ dành cho 2 kẻ đi trước. Ngày 29/5/2012, Galaxy S III ra mắt. Với vi xử lý lõi tứ, Galaxy S III đánh dấu độ "chín" của Android về sức mạnh, xóa bỏ hoàn toàn ấn tượng chậm giật trong quá khứ. Với camera 8MP và đặc biệt là những bổ sung đáng giá như chế độ chụp liên tục (Burst) hay chế độ chọn lọc khung hình, Galaxy S III cũng đã xác định vị thế dẫn đầu về ảnh chụp cho Samsung.

Các tạp chí uy tín hàng đầu như Wired, Stuff hay Tech Radar dành những lời khen có cánh cho Galaxy S3. Hội chợ Mobile World Congress và hiệp hội Hình ảnh & Âm thanh châu u (EISA) cũng dành tặng cho Samsung danh hiệu cao quý nhất. Nhưng quan trọng hơn tất cả, Galaxy S3 bán được 20 triệu máy chỉ trong vòng 100 ngày đầu lên kệ, trở thành tác nhân quan trọng nhất giúp Samsung vượt qua Nokia để vươn lên vị trí số 1 thế giới trong năm 2012.

Thành công đạt được chỉ có thể gìn giữ bằng sáng tạo. Những năm tiếp theo, Samsung mang đến những cải tiến tưởng nhỏ nhưng lại vô cùng ý nghĩa. Trên thế hệ Galaxy S4, Samsung mang đến khả năng điều khiển smartphone bằng cử chỉ - một tính năng mà phải đến nửa thập niên sau nhiều đại gia công nghệ khác mới có thể học hỏi. Hay, Galaxy Note4 là mẫu smartphone tiên phong cho một tính năng sau này sẽ đóng vai trò "xương sống" trong cuộc đua nhiếp ảnh: OIS, tức chống rung quang học.

Nhưng Galaxy S6 mới là sản phẩm thể hiện rõ rệt nhất sức ảnh hưởng của Samsung lên toàn bộ thị trường công nghệ. Sau những cải tiến về phần cứng, S6 đã tái định vị về định nghĩa thiết kế trên smartphone. Bên cạnh một phiên bản thường, S6 còn ra mắt kèm bản Edge với hai viền trái-phải màn hình được vuốt cong nhẹ. Trải nghiệm hiển thị di động tưởng chừng đã quá hoàn thiện trên S5 nay lại được cách mạng một lần nữa: không còn viền trên dưới, khung hình "hút" mắt hơn, choáng ngợp hơn với người mê điện ảnh.

Thậm chí, thiết kế Edge còn được yêu thích tới mức gã khổng lồ Hàn Quốc phải ra mắt thêm một phiên bản S6 Edge+ vào tháng 9 (đến nay, đây vẫn là lần duy nhất Samsung vén màn một phiên bản Galaxy S lớn trong nửa sau năm). Kể từ đây, tất cả những chiếc smartphone đình đám trên thế giới đều sẽ ra mắt với màn hình hơi vát một chút ở hai bên cạnh.

Cùng lúc, với thiết kế mặt kính viền kim loại kế thừa từ Galaxy S6, Galaxy Note5 ra mắt và nhanh chóng trở thành mẫu smartphone Android phổ biến nhất thế giới. Hai chiếc Samsung đầu bảng năm 2014 không chỉ đạt kỷ lục doanh số mà còn góp phần quan trọng vào cuộc cách mạng thanh toán không-tiền-mặt đang chớm bùng nổ. Với Samsung Pay, một trải nghiệm thanh toán mới mở ra, vừa tiện lợi hơn cả thẻ truyền thống (khi người dùng không còn phải mang theo thẻ), vừa được đảm bảo an toàn bởi ông lớn smartphone số 1 thế giới.

Bước sang năm 2017, chiếc "modern smartphone" đã tròn một thập niên tuổi đời, và Samsung cũng đã có nửa thập kỷ chễm chệ ở ngôi đầu. Thử thách lớn nhất đặt ra cho ông lớn Hàn Quốc không còn là các đối thủ, mà là chính mình: trên tất cả, Samsung phải tạo ra một trải nghiệm smartphone thực sự tươi mới, một trải nghiệm có thể thuyết phục các tín đồ phải nâng cấp ngay cả khi trải nghiệm Galaxy trước đó cũng đã quá hoàn thiện.

Câu trả lời của Samsung lúc này là Galaxy S8. Trải nghiệm AMOLED hoàn mỹ của Galaxy S tiếp tục được đẩy lên một tầm cao mới khi Samsung kéo dài tỷ lệ từ 16:9 lên 18:9, cho phép gia tăng diện tích hiển thị trong các ứng dụng hiển thị thông tin, các tựa game và thậm chí là cả các tựa phim mới sản xuất. 6 tháng sau ngày sản phẩm ra mắt, biên tập viên của trang tin The Verge vẫn phải trầm trồ: "Màn hình OLED mở rộng ra hai cạnh và uốn cong mềm mại như chất lỏng vậy. S8 ngày hôm nay vẫn tươi mới như ngày mới ra mắt".

Bằng việc kết hợp thiết kế của S8+ với cây bút stylus và tấm nền hỗ trợ 4092 điểm lực nhấn, Galaxy Note8 ra mắt không lâu sau đó đã mở đầu cho trào lưu hội tụ thiết kế của 2 dòng Samsung cao cấp. Cuộc đua loại bỏ viền màn hình chính thức được khởi động, nhưng những kẻ chạy sau sẽ thiếu một công thức quan trọng: từ Galaxy S sang Galaxy Note, từ năm này sang năm khác, chỉ duy nhất smartphone Samsung đầu bảng là được tổ chức chuyên nghiệp DisplayMate đánh giá "Tốt nhất trên smartphone" mà thôi.

Sau khi liên tiếp thực hiện những bước ngoặt về phần cứng, Samsung hướng mình sang một lãnh địa mới: phần mềm. Cùng với Galaxy S8 và Note8, Samsung khởi động cuộc lấn sân cuối cùng của smartphone, cho phép những chiếc điện thoại di động có thể thay thế cả máy vi tính. Để có thể làm được điều không tưởng này, Samsung thực chất đã sáng tạo ra một không gian desktop riêng bên trong smartphone, tái sử dụng sức mạnh phần cứng vượt trội của dòng S và Note để thực thi các ứng dụng làm việc vốn cần chuột và bàn phím. Không gian DeX hoàn toàn có thể ví với một hệ điều hành lightweight mới trên PC, nhưng lại chỉ gói gọn trong những chiếc điện thoại dày không tới 10mm.

Không kém phần đáng chú ý là AI. Với Galaxy S8, Samsung trở thành nhà sản xuất Android duy nhất có trợ lý ảo riêng, cạnh tranh sòng phẳng với Google Assistant. Trên Galaxy S9 và Galaxy Note9, điện thoại Samsung còn có một tính năng tưởng nhỏ nhưng vô cùng hữu ích mà không một nhà sản xuất nào làm được trước đó: tự động báo lỗi của... người dùng. Nếu có ai đó trong khung hình nhắm mắt, nếu ống kính bị bám bẩn, ứng dụng camera sẽ tự động thông báo thay vì để người dùng phải ngán ngẩm khi phát hiện ảnh chụp của mình có lỗi.

Một nỗ lực khác rất xứng đáng được gọi tên là One UI. Khi phần lớn các nhà sản xuất Android đều chọn các bộ ROM nặng nề và thậm chí là học theo iOS, Samsung chọn cách xây dựng một phiên bản Android riêng cho thế hệ đầu bảng 2019. Bên trong các màn hình quen thuộc của hệ điều hành số 1 thế giới, OneUI mang đến một bố cục phóng khoáng, rành mạch với nét riêng "không lẫn đâu được" là tiêu đề ứng dụng được đặt trong một khoảng không lớn ở phía trên, phía dưới là các tính năng được chia thành thẻ rõ ràng. Ít người nhận ra rằng giao diện này không chỉ phục vụ cho mục đích thẩm mỹ mà còn giúp ích cho người dùng: do tiêu đề đã chiếm một nửa/một phần ba màn hình, tay cầm của người dùng có thể dễ dàng chạm vào bất kỳ một thẻ nào ở phía dưới.

Có thể coi là một cải tiến nhỏ nhưng One UI lại là minh chứng cho đẳng cấp của gã khổng lồ thống trị. Trong thời đại smartphone bão hòa, các hãng Android khác vẫn đang mải mê chạy theo cấu hình, chạy theo những sáng tạo thiếu thực tế như màn hình thác nước hay màn hình "bao". Trên thị trường đâu nhiều hãng điện thoại chăm chuốt trải nghiệm người dùng đến tận cử chỉ cầm tay?

Galaxy Note, biểu tượng của người dùng chuyên nghiệp.

Và trên thị trường có hãng điện thoại nào khác cứ ra mắt là lại được DisplayMate xếp hạng nhất về chất lượng hiển thị? Trên thị trường đâu mấy hãng điện thoại vừa xếp hạng cao về điểm chất lượng ảnh chụp, vừa được người dùng khắp nơi bỏ phiếu thắng tuyệt đối trong các thử nghiệm khách quan? (chọn ảnh đẹp giữa các bức ảnh chụp từ smartphone không nêu tên). Trên thị trường đâu có gã khổng lồ nào có thể liên tục độc bá các bảng xếp hạng chip Android: khác với các thương hiệu smartphone khác, Samsung không chỉ tự thiết kế chip mà còn là nhà sản xuất silicon số 1 thế giới. Chip, RAM, bo mạch, bộ nhớ và cả cảm biến smartphone, không một hãng nào khác có thể đạt mức độ làm chủ cao như Samsung.

Chưa dừng lại ở đây, trên thị trường cũng đâu có một gã khổng lồ nào khác có thể tạo ra trải nghiệm stylus ngang hàng với Galaxy Note. Với Note10, cây bút trứ danh của Samsung đã trở thành công cụ nhập liệu trực tiếp cho Microsoft Word: người dùng viết tay, Galaxy Note10 ghi lại nội dung số. Samsung là kẻ duy nhất làm được điều này trên điện thoại. Thật khó tin, nhưng đến tận 8 năm sau, khi các hãng Trung Quốc đã đua nhau đặt tên "Note" cho sản phẩm của mình, vẫn chẳng một ai có thể thực sự giúp chiếc smartphone biến thành cuốn sổ hi-tech thực thụ như Samsung.

Đẳng cấp Samsung Galaxy, đẳng cấp của smartphone hạng sang.

Sự khác biệt này chỉ có thể gói gọn trong hai chữ "đẳng cấp". Giữa một rừng smartphone Android phá giá cấu hình và tràn ngập những sáng tạo thiếu thực tế, Galaxy S và Galaxy Note chứng minh đẳng cấp bằng cách đánh trúng vào nhu cầu của người dùng, không chỉ bằng những đột phá lớn lao mà còn cả những sáng tạo nhỏ mà ý nghĩa. Từ hai viền cong nhẹ của tấm màn AMOLED tuyệt đẹp cho đến kết nối Bluetooth trên S Pen (cho phép người dùng chụp ảnh từ xa), từ nốt ruồi duyên chứa camera selfie số 1 thế giới cho đến tính năng gợi ý khung hình của ứng dụng camera có tích hợp AI, tất cả đều góp phần tạo thành một trải nghiệm Android trau chuốt nhất, hữu ích nhất.

Bởi thế mà Galaxy Note10 chưa ra mắt đã có tới 1,3 triệu người đặt hàng ở quê nhà Hàn Quốc. Bởi thế mà Galaxy S10 chỉ mất 3 tháng đã chạm mốc 16 triệu máy, nhanh gấp đôi đối thủ sừng sỏ nhất trong làng Android. Đến cuối cùng, trong cuộc chiến smartphone càng ngày càng khốc liệt, thành công chỉ có thể gọi tên một gã khổng lồ liên tục đóng góp, thúc đẩy cho công nghệ, cho trải nghiệm người dùng tiến về phía trước như Samsung mà thôi.