[Sách hay] Bí quyết tránh… đi tù cho nhân viên ngân hàng
Hóa ra, từ chối một khoản vay hay làm việc với cơ quan điều tra như thế nào cũng là kỹ năng sống còn đối với nhân viên ngân hàng!
Tác giả: Luật sư Trần Minh Hải, Giám đốc Công ty Luật Ngân hàng - Chứng khoán – Đầu tư BASICO.
Tên sách: “Hiểu nghề Giữ nghiệp”.
Người xinh, xe đẹp, sài sang! Đó là 6 chữ hình dung ngắn gọn và đầy mộng tưởng về các nhân viên ngân hàng ngày ngày làm việc ở cao ốc văn phòng sang trọng hạng A. Tuy nhiên, mặt sau những hào nhoáng đó là rủi ro pháp lý mà chính nhân viên tín dụng thiếu nhận thức cũng như không được trang bị kỹ năng để ứng phó.
Sau khi trúng tuyển dụng, họ hầu như chỉ được ngân hàng chú ý đào tạo về nghiệp vụ quy trình. Hậu quả là hàng loạt cán bộ ngân hàng bị “điểm danh” trên những tin tức báo chí gắn liền với thiệt hại nghìn tỷ, những mức án nặng nề.
Nội dung cuốn sách:
Cuốn sách bao gồm 26 bài viết là 26 bài học pháp lý nghiệp vụ dành cho nghề tín dụng ngân hàng và mỗi bài học là một câu chuyện thực tế nhìn từ các vụ việc, đại án.
Đó là bài học về thẩm quyền quyết định trong doanh nghiệp, về rủi ro khi cho vay qua trung gian, những nhận thức sai lầm đối với nghiệp vụ bảo lãnh, nguy cơ khi cho vay vượt giới hạn… Tài sản bảo đảm là phao cứu sinh cho nghiệp vụ tín dụng nhưng có lắm khi phao cứu sinh này thủng dẫn đến không thể thu hồi khoản vay. Rồi hàng loạt rủi ro pháp lý như nhầm lẫn sở hữu vợ - chồng, thừa kế, nguy cơ vô hiệu khi nhận bảo đảm qua ủy quyền...
Yếu tố quan trọng đầu tiên để hiểu được nghề và sau đó giữ được nghiệp mà Luật sư Trần Minh Hải nhấn mạnh, là nhân viên tín dụng phải biết “sợ” những trách nhiệm pháp lý có thể phải gánh chịu. Bất cứ một sự nể nang hay thông cảm nào hôm nay đều có thể đem tới nguy cơ phải đứng trước vành móng ngựa sau này. Phải biết sợ để tuân thủ đúng các quy định nghề nghiệp!
Tiếp đó, nhân viên tín dụng cũng cần trang bị những kiến thức pháp lý để nhận diện rủi ro pháp lý tiềm ẩn trong các khoản vay. Điều này giúp nhân viên tín dụng cân nhắc, tìm kiếm giải pháp để thoát khỏi trách nhiệm cho bản thân. Bài học từ những vụ án đã xảy ra cho thấy những rủi ro này “mai phục” khắp nơi, từ chuyện nhỏ nhặt như biên bản kiểm tra khoản vay, quyết định bổ nhiệm Kế toán trưởng của doanh nghiệp đến chuyện lớn hơn như là tài sản bảo đảm bỗng nhiên vô giá trị…
Đơn cử như trường hợp xảy ra tại một ngân hàng tại Việt Nam, nhân viên tín dụng nhận được yêu cầu cấp tín dụng bảo đảm bằng tiền gửi ký quỹ 100% tại chính ngân hàng này. Có lẽ rất nhiều nhân viên tín dụng khác cũng hài lòng tương tự bởi sự an toàn đối với khoản vay khi được ký quỹ 100%. Thế nhưng, hành vi lừa đảo vẫn cứ xảy ra…và ngân hàng cũng như cán bộ tín dụng vẫn cứ gặp hậu quả.
Một điểm đáng chú ý khác, “Hiểu nghề giữ nghiệp” mạnh dạn đề cập đến khía cạnh tế nhị giữa sếp - nhân viên khi nhân viên cần phải từ chối một khoản vay có mùi nguy hiểm mà sếp tín nhiệm giao cho lập hồ sơ. Không ít nhân viên ngân hàng đã phải đứng trước vành móng ngựa chỉ bởi vì “làm theo lệnh sếp” nhưng cũng không thể thẳng thừng nói “Không” với lệnh sếp.
Khi không thể thoái thác và buộc phải tham gia trình duyệt một khoản vay “có vấn đề”, làm sao để mình vô can hoặc giảm nhẹ trách nhiệm nếu khoản vay phát sinh vấn đề? Hoặc trường hợp gặp sự cố nghề nghiệp phải đối diện như thế nào? Có một số bí quyết, được chỉ dẫn cụ thể chắc chắn sẽ giúp ích cho nhân viên tín dụng trong những tình huống vốn không có trong sách giáo khoa hay giáo trình giảng dạy nào.
Với hy vọng giúp nhân viên tín dụng có “Sự nghiệp thăng tiến mà không bị ảnh hưởng bởi những hậu quả pháp lý từ quá khứ hay hiện tại”, cuốn sách ghi nhận một góc cạnh khác, một thực tiễn nghiệt ngã của nghề tín dụng ngân hàng nhưng cũng bao hàm trong đó bài học đầy giá trị để những nhân viên tín dụng hiểu được nghề, thêm vào hành trang những kinh nghiệm thực tế, bổ ích.
Thông tin về tác giả:
Với ưu thế hiểu rõ nghiệp vụ ngân hàng, cũng như tham gia hàng loạt đại án như đại án Huyền Như, đại án Bầu Kiên, đại án nghìn tỷ Tây Nguyên… Luật sư Trần Minh Hải đã đúc rút nhiều bài học về rủi ro pháp lý, nguy cơ phải chịu trách nhiệm hình sự - ngồi tù đối với các nhân viên ngân hàng.
Nhận xét về cuốn sách một số chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực ngân hàng và các lãnh đạo ngân hàng cho ý kiến: .. “Đây là cuốn sách đầu tiên tại Việt Nam viết về những kỹ năng pháp lý nghiệp vụ phòng chống rủi ro cho nghề tín dụng ngân hàng. Những bài học nghiệp vụ từ cuốn sách thực sự cần thiết cho mọi cán bộ ngân hàng” – Ông Nguyễn Đình Tùng, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB).
“Ngân hàng bỗng trở thành một nghề đặc biệt rủi ro, nguy hiểm về pháp lý. Sai dễ vào tù, đúng cũng dễ dính tội. Những bài học đắt máu, những trải nghiệm quý giá của nghề tín dụng trong cuốn sách này sẽ giúp độc giả phòng ngừa trước nhiều nguy cơ hiện hữu” – Luật sư Trương Thanh Đức, Chủ nhiệm Pháp chế Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam.
“Nghề tín dụng ngân hàng tiềm ẩn nhiều rủi ro và luôn đối mặt với những trách nhiệm pháp lý. Cán bộ tín dụng được tiếp cận rất nhiều kiến thức, nhưng quả thật những kiến thức nghề nghiệp từ cuốn sách này là vô cùng quý hiếm. Xin cám ơn Luật sư Trần Minh Hải vì sự chia sẻ những kinh nghiệm, bài học bổ ích từ cuốn sách!” – Tiến sĩ Phạm Linh, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Việt Á.
