Riêng quý 1 năm 2016, xuất siêu của Việt Nam đã gấp 5 lần năm 2012. Nhưng đó có thể là tin buồn!
Năm 2012, chúng ta từng cực hồ hởi khi Việt Nam xuất siêu sau gần 20 năm nhập siêu. Nay, chỉ riêng 3 tháng đầu năm 2016, chúng ta đã xuất siêu gấp 5 lần giá trị xuất siêu của cả năm 2012, nhưng sự hồ hởi ngày xưa không còn.
Còn nhớ vào năm 2012, chúng ta hồ hởi khi lần đầu Việt Nam xuất siêu sau gần 20 năm nhập siêu.
Thời điểm đó, xuất siêu cả năm 2012 của Việt Nam đạt gần 300 triệu USD.
Và giờ đây, chỉ tính riêng 3 tháng đầu năm 2016, Việt Nam đã xuất siêu tới 1,36 tỷ USD, theo số liệu cập nhật của Tổng cục Hải quan.
Đây là con số ấn tượng sau một năm nhập siêu (2015), ấn tượng hơn cả thời kỳ hoàng kim 2014, khi con số xuất siêu của cả năm đó cũng chỉ ở mức 1,98 tỷ USD.
Nhưng hãy nhìn vào số liệu xuất nhập khẩu! Trong 3 tháng đầu năm, trị giá xuất khẩu của Việt Nam là 38,77 tỷ USD, tăng 6,6% so với cùng kỳ năm 2015.
Nguồn: Tổng cục Hải quan.
Trị giá xuất khẩu này tuy tăng, nhưng còn thấp hơn trị giá nhập khẩu cùng kỳ năm ngoái với mức 39 tỷ USD.
Khả dĩ chúng ta nhập siêu tới 1,36 tỷ USD là do nhập khẩu Quý 1 lần đầu tiên suy giảm trong nhiều năm trở lại đây. Trị giá nhập khẩu kỳ này là 37,4 tỷ USD, giảm 4% so với cùng kỳ.
Những con số này có 2 điểm đáng lưu ý.
Một là, mức tăng trị giá xuất khẩu Quý 1 đã liên tục giảm – dần – đều so với cùng kỳ kể từ năm 2010 – thời điểm bùng nổ xuất khẩu sau khi Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Mức tăng trưởng này giảm tốc cực nhanh cả về tỷ lệ % lẫn giá trị tuyệt đối.
Hai là, nhập khẩu cùng kỳ các năm trước đều tăng trưởng 2 con số, bỗng dưng đột ngột tăng trưởng âm vào quý 1 năm nay. Rất có thể đây là biểu hiện sớm của tình hình sản xuất suy giảm.
Chỉ tính riêng khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), trong khi vốn đăng ký tăng tới 119%, việc nhập khẩu máy móc phụ tùng của khu vực này đã giảm tới 1,44 tỷ USD.
Năm 2015, Việt Nam lần đầu nhập siêu sau 3 năm liên tiếp xuất siêu. Việc nhập siêu 3,5 tỷ USD trong năm 2015 từng được cho là mang ý nghĩa tích cực, có lợi cho nền kinh tế khi nhu cầu sản xuất của các doanh nghiệp tăng cao.
