[Khởi nghiệp] 5 bài học xương máu từ Jack Ma
Khởi nghiệp không bao giờ là một việc dễ dàng. Dưới đây là 5 lời khuyên dành cho các nhà sáng lập trẻ từ tỷ phú Jack Ma.
Thất bại là… chuyện thường
Ai cũng biết đến Alibaba – tập đoàn thương mại điện tử do tỷ phú Jack Ma sáng lập. Tuy nhiên, có lẽ sẽ không nhiều người biết về ChinaPages – một công ty khởi nghiệp do Jack Ma thành lập đã bị thất bại trước khi ông nảy ra ý tưởng về Alibaba. Ngoài ra, chắc cũng không nhiều người nhớ tới thất bại của Alibaba khi tham gia vào thị trường tìm kiếm.
Tất cả những điều này để chỉ ra rằng, ngay cả những công ty lớn nhất, thành công nhất cũng đã từng gặp thất bại. Thậm chí là thường xuyên. Jack Ma thành công trong rất nhiều thứ nhưng ông cũng thất bại rất nhiều. Khởi nghiệp cũng vậy, bạn cũng sẽ phải đối mặt với thất bại. Tuy nhiên, nếu muốn thành công trong dài hạn, bạn phải tin rằng giấc mơ sẽ thành sự thật.
Chuẩn bị cho mùa đông ngay khi chớm hè
Trong năm 2000, Alibaba không cần đến tiền. Họ vừa hoàn thành một vòng huy động vốn và cùng lúc này cơn bùng nổ cổ phiếu internet cũng dâng cao. Tuy nhiên, nhà sáng lập Jack Ma vẫn quyết định tổ chức thêm một vòng huy động vốn khác từ Softbank chỉ để đảm bảo công ty của ông được an toàn. Chỉ vài tháng sau đó, bong bóng internet vỡ và các quỹ đầu tư startup cũng bị trượt ngã theo. Nếu như Jack Ma không tổ chức huy động vốn ngay cả khi không cần đến tiền thì liệu công ty của ông có thể sống sót qua thời kỳ bong bóng internet bị vỡ hay không?
Dĩ nhiên, nói như vậy không có nghĩa là các công ty khởi nghiệp “mù quáng” và chấp nhận bất kỳ khoản đầu tư, tại bất kỳ thời điểm nào. Tuy nhiên, nếu muốn bảo vệ công ty mình ở ngưỡng an toàn, hãy chuẩn bị thật kỹ cho tương lai với suy nghĩ rằng: Rất có thể mọi thứ sẽ thay đổi.
Biến điểm mạnh của đối thủ thành điểm yếu của họ
Khi Alibaba và Taobao bắt đầu tham gia vào trận chiến với eBay, họ biết mình không thể đủ tiềm lực về tài chính để đấu trong cuộc đua marketing. Chính vì vậy, Alibaba đã sử dụng chính nguồn lực của eBay để tự PR cho bản thân: Mỗi lần eBay nói về cách họ đang đánh bại Alibaba và Taobao, mức độ nhận diện thương hiệu của Alibaba lại tăng thêm.
Dĩ nhiên, để làm được điều này, bạn cũng phải chắc chắn sản phẩm của mình tốt hơn của đối thủ cạnh tranh. Trong trường hợp của Alibaba, họ là một công ty nhỏ, có sản phẩm tốt nhưng mức độ nhận diện thương hiệu kém. Nếu bạn có thể sử dụng sức mạnh truyền thông của đối thủ để nói về mình – thậm chí dù là giải thích cách đã đánh bại bạn như thế nào thì đây cũng là công cụ marketing tuyệt vời.
Thuê nhân viên không dựa trên hồ sơ đẹp
Jack Ma đã nửa đùa, nửa thật khi nói rằng những người xây dựng nên Alibaba không hề thông minh. Bản thân Jack Ma là một giáo viên tiếng Anh và ông có rất ít kiến thức nền tảng để hỗ trợ cho vị trí CEO một hãng công nghệ. Nhiều nhà đồng sáng lập của Alibaba cũng có xuất phát điểm như vậy.
Ban đầu, Jack Ma đã sai lầm khi thuê hàng loạt nhà quản lý mới có CV đẹp và tốt nghiệp từ những trường “đỉnh”. Tuy nhiên, đáng tiếc những người này không thể làm việc cùng nhau. Khi sa thải những người này, đội ngũ nhà sáng lập cũ quay lại kiểm soát Alibaba và họ nhận ra rằng mọi thứ trơn tru hơn mặc dù hồ sơ của họ không được đẹp như những người trước đó.
Khi cân nhắc thuê người mới cho một công ty khởi nghiệp cũng vậy, bạn cần phải nhớ rằng mức độ phù hợp với văn hóa công ty là yếu tố quan trọng nhất. Dĩ nhiên, tài năng của ứng viên cũng là điều quan trọng. Tuy nhiên, sự thật là một nhóm nhân viên không quá xuất sắc có thể làm việc cùng nhau và giải quyết vấn đề sẽ tốt hơn một nhóm gồm những nhân viên tốt nghiệp từ các trường đại học đỉnh cao nhưng lại không thể đồng nhất về quan điểm.
Chia sẻ tài sản
Giống như tất cả các công ty khởi nghiệp, Alibaba bắt đầu tư một công ty nhỏ. Tuy nhiên vào thời điểm họ sẵn sàng cho việc IPO Alibaba.com vào năm 2007, công ty đã phải thuê cả một hội trường lớn chỉ để đủ chỗ cho những nhân viên đồng thời là cổ đông của họ tham dự.
Jack Ma rất rộng lượng với các nhân viên của công ty bởi ông biết rằng trong dài hạn, nếu mọi người có cảm giác được sở hữu một phần trong sự thành công của công ty, họ sẽ làm việc chăm chỉ hơn và từ đó mang lại thành công cho công ty. Bản thân sự rộng lượng của Jack Ma cuối cùng cũng giúp ông giàu có hơn.
Với các công ty khởi nghiệp cũng vậy, nếu đã thuê được một đội ngũ nhân viên tài năng và tin vào thành công của công ty bạn, hãy để họ sở hữu cổ phần của công ty. Cách này không chỉ giúp bạn giữ được nhân tài mà còn khuyến khích họ làm việc hăng say hơn.
