Phó Tổng giám đốc SHB: Doanh nghiệp chuyển đổi số nhiều khi bị mắc vào một cái bẫy!

BTV Mùi Khánh Ly: Như vậy một năm 2023 đã sắp kết thúc, nền kinh tế thế giới đã phải đối mặt với những khó khăn và thách thức nhất định, nhưng trong bối cảnh đó, hoạt động chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán lại được thúc đẩy mạnh mẽ hơn, ông đánh giá như thế nào về điều này?

Ông Lưu Danh Đức, Phó Tổng Giám đốc, Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn - Hà Nội (SHB):  Theo tôi, năm 2023 cho dù có nhiều khó khăn, song đầu tư vào công nghệ thông tin và chuyển đổi số ở nhiều nước, nhiều khu vực vẫn rất lớn và thực sự đem lại hiệu quả. Theo số liệu được công bố từ Gartner, các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, học máy (AI/ML), Generative A.I. vẫn giữ ưu thế thống trị. Chuyển dịch sang điện toán đám mây cũng là xu thế tuy nhiên với các mức độ tăng trưởng không đồng đều giữa các khu vực ví dụ như Khu vực Châu Á Thái Bình Dương chuyển đổi kém hơn nhiều so với Châu Âu và Bắc Mỹ, trong nội tại Khu vực Châu Á Thái Bình Dương cũng có sự phân hóa rõ rệt.

Về chi phí đầu tư cho công nghệ thông tin (CNTT) và chuyển đổi số, theo thống kê thì ngân sách cho CNTT chiếm khoảng 4%-5% doanh thu trong thời gian dịch, sang đến năm 2022 đạt đỉnh là 7,1%, và giảm xuống 6,3% trong năm nay 2023. Tuy giảm nhưng tỷ lệ này vẫn là khá cao so với các năm trước đây, và không hẳn là sự chú ý vào chuyển đổi số nó giảm, bởi vì chuyển đổi số là một quá trình và dòng tiền đổ vào thì có thể sẽ biến thiên. Còn hiệu quả cho các khoản đầu tư này là rất rõ rệt thể hiện ở các trải nghiệm khách hàng vượt trội, gia tăng tỷ suất lợi nhuận hoạt động, đảm bảo tuân thủ và quản trị rủi ro.

Còn trong nước dù cũng còn những khó khăn nhưng chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán cũng đã lại nổi lên như một điểm sáng trong năm 2023, theo ông là vì sao?

Đến năm nay thì chúng tôi thấy là 90% các giao dịch của chúng tôi đã thực hiện qua kênh số Mobile banking, Internet banking, kênh truyền thống chỉ chiếm 10% thôi. Trong các cuộc nói chuyện với các CEO của ngân hàng khác thì tôi cũng có một con số tương tự như thế.

Như vậy việc chuyển dịch này cho thấy rằng là chuyển đổi số thực sự sẽ mang tính quyết định trong việc cạnh tranh. Đối với ngân hàng SHB chúng tôi thì việc đầu tư về công cho chuyển đổi số cũng tăng lên tương ứng với cái tỷ lệ tăng là 40% năm 2022 và năm nay là chúng tôi tăng lên 50%. Chúng tôi tập trung vào phát triển rất nhiều các sản phẩm số, thứ hai chúng tôi tự động hóa quá trình, các quy trình backoffice để hỗ trợ cho các hoạt động kinh doanh.

Thứ 3 nữa, chúng tôi tập trung vào hoàn thiện các hạ tầng công nghệ thông tin, đảm bảo cho nền tảng công nghệ thông tin đó là tốt, chuẩn hóa các hệ thống cơ sở dữ liệu, làm sạch và làm giàu dữ liệu để tạo tiền đề quan trọng trong các kế hoạch chuyển đổi của chúng tôi năm 2024.

Còn đối với Công ty chứng khoán SHS chúng tôi cũng tập trung vào việc nâng cấp hệ thống core và đặc biệt là bổ sung thêm core phái sinh để đón đầu những xu hướng mới. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng tập trung vào xây dựng các nền tảng trên mobile nhiều tính năng trading mới để trải nghiệm trên hệ thống.

Tuy nhiên, trong bối cảnh khó khăn, không ít doanh nghiệp cho rằng càng chuyển đối số càng tốn chi phí? Ông nghĩ sao về điều này?

Theo tôi, câu hỏi này phải được trả lời thẳng thắn. Ở Việt Nam, hoạt động chuyển đổi số trở thành một phong trào nên sẽ có cả mặt tích cực và tiêu cực của nó. Về những mặt tích cực tôi đã phân tích ở trên, còn về mặt không tích cực ở đây là sự đầu tư lãng phí nếu không chuyển đổi đúng.

Tôi thấy các doanh nghiệp chúng ta nhiều khi bị mắc vào một cái bẫy, tức là chúng ta thực hiện chuyển đổi số như chúng ta chỉ quan tâm đến việc đầu tư vào số mà quên đi một nội hàm rất quan trọng của nó, đó là chuyển đổi, chuyển đổi cách thức làm việc, cách thức kinh doanh, sản xuất, quản trị… Nói rộng hơn tức là chúng ta phải chuyển đổi cả tư duy, nếu không thì hoạt động chuyển đổi số sẽ không có ý nghĩa và nó không mang lại được những lợi ích của nó.

Vậy, bước sang năm 2024, theo ông nền kinh tế toàn cầu cũng như trong nước sẽ có sự chuyển biến như thế nào? Và từ đó xu hướng hướng chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán sẽ ra sao?

Đối với ngành tài chính, ngân hàng, tôi thấy nó có sự liên hệ mật thiết với thị trường bất động sản và nếu mà nhìn về trong ngắn hạn thì tôi nghĩ rằng thị trường này vẫn còn có rất nhiều thách thức. Cho nên đấy cũng là một thách thức rất lớn và làm ảnh hưởng đến ngành ngân hàng, tài chính của chúng ta.

Tuy nhiên, ở trong thách thức này tôi cũng nhìn thấy những động thái rất tích cực của Chính phủ để thúc đẩy các ngân hàng tháo gỡ khó khăn cho ngành bất động sản. Cùng với xu hướng lãi suất đang giảm mạnh thì tôi nghĩ rằng, đây cũng là một điểm sáng để tin tưởng rằng, chúng ta sẽ có cơ hội để phục hồi. Tôi nghĩ rằng hoạt động chuyển đổi số vẫn tiếp tục được tăng cường hơn trong 5 năm tới.

Theo thống kê tôi thấy có 5 xu hướng như sau, thứ nhất là về AI, thứ hai là tập trung vào an ninh thông tin (Cyber Security), thứ ba là vấn đề vấn đề tích hợp công nghệ, thứ tư là Cái thứ 4 đó là về phân tích dữ liệu và cuối cùng là chuyển đổi sang điện toán đám mây.

Năm vừa rồi những xu hướng gây chú ý như trí tuệ AI và Blockchain đã nổi lên như một hiện tượng, vậy theo các ông hiện tượng này có trở thành xu hướng trong năm 2024 và thậm chí là các năm tiếp theo không?

Theo tôi, AI/ML và cả Generative AI vẫn là xu hướng thống trị trong năm 2024. Về phía trong nước, tất nhiên là chúng tôi cũng không thể đứng ngoài xu hướng này. Ngân hàng chúng tôi cũng đã tổ chức đào tạo nội bộ về AI, Blockchain…để nhiều người có thể hiểu và tạo một môi trường trao đổi, học tập về xu hướng này.

Nhân loại thì vốn tò mò, và luôn có nỗi sợ mình chậm chân trong các xu hướng công nghệ, nên trong năm sau và vài năm sắp tới, tôi vẫn cho rằng “trend” này vẫn còn được quan tâm nhiều hơn nữa. Các ứng dụng của AI trong ngành ngân hàng sẽ rất đa dạng, hiện nay AI được ứng dụng nhiều nhất trong các chủ đề như nâng cao khả năng tương tác với khách hàng, gợi ý cho khách hàng các sản phẩm nhắm tới mục tiêu tăng Doanh thu, tăng số bán hàng Cross-sell, up-sell, phát hiện các gian lận (bên trong và bên ngoài), giảm thiểu rủi ro hoạt động, thay thế, hỗ trợ các hoạt động tiếp xúc với khách hàng qua Chatbots…

Xin cảm ơn hai ông về những thông tin vừa rồi!

Hà My