Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Chúng ta có tiền mà không tiêu hết được!
Giải trình trước Quốc hội về giải ngân, phân bổ vốn đầu tư công, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ thừa nhận việc giải ngân cả năm 2016 và 5 tháng đầu tư năm 2017 tuy cao hơn cùng kỳ năm trước nhưng còn chậm.
“Tiền dự toán thì Chính phủ và Bộ Tài Chính luôn bảo đảm nhưng lại có việc không phân bổ hết dự toán, có tiền không tiêu hết được. Giải ngân chậm, không đạt kế hoạch là nguyên nhân làm tăng trưởng kinh tế không đạt kế hoạch, giảm hiệu quả sử dụng vốn. Nguyên nhân chủ quan, khách quan ở Bộ ngành địa phương nào thì cũng là trách nhiệm của Chính phủ. Chính phủ nhận trách nhiệm trước Quốc hội để Chính phủ làm tốt hơn”, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ thẳng thắn mở đầu phần giải trình sáng nay.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh nguyên nhân có 2 nhóm là khách quan và chủ quan nhưng yếu tố chủ quan là quan trọng và chủ yếu nhất.
Về khách quan, ông cho biết hiện nay Luật Đầu tư công còn lúng túng trong ban hành văn bản, thực hiện, xây dựng hướng dẫn chưa rõ. Nhu cầu đầu tư công rất lớn được Quốc hội phê duyệt trong 5 năm tới là 2 triệu tỷ đồng nhưng trước đó (trước khi Quốc hội thông qua) đã được cắt giảm 200.000 tỷ so với phương án ở Kỳ họp 12 Quốc hội XIII nên các Bộ ngành đia phương dành thời gian cắt giảm ở các dự án, làm kéo dài thời gian thực hiện giải ngân. Mặc dù quy định của Luật tránh thất thoát trong đầu tư nhưng có nhiều quy định mang tính thủ tục cản trở tốc độ giải ngân.
Phó Thủ tướng thẳng thắn chỉ ra nguyên nhân khách quan đến từ việc chậm phát hiện rà soát để sửa đổi kịp thời bất hợp lý trong văn bản hướng dẫn, pháp luật liên quan đầu tư công và các vấn đề có thể xin Quốc hội sửa. Ngoài ra hiện nay nhiều địa phương, Bộ ngành chưa kiên quyết cắt giảm theo NQ 26 của Quốc hội bảo đảm thứ tự thu hồi nợ đọng, các khoản ứng trước, tập trung cho các dự án cấp bách, đối tác công tư, đối ứng ODA sau đó mới cho khởi công mới. “Bộ ngành thì cái gì cũng muốn đầu tư nên cắt giảm rất khó theo chỉ đạo Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng”, ông Huệ cho biết thêm.
“Việc phân công phân cấp chưa hợp lý có tình trạng một số Bộ thấy việc gì cũng quan trọng, cũng to nên phân cấp cho cấp dưới, địa phương cho đầy đủ. Phối hợp với bộ ngành và địa phương còn yếu kém là nguyên nhân không thể chối cãi, các bộ với nhau, nội bộ từng bộ, giữa Bộ và địa phương. Cán bộ công chức yếu kém chưa được bộ ngành địa phương xử lý nghiêm theo tinh thần NQ 60”, Phó Thủ tướng chỉ ra thực trạng của bộ ngành địa phương hiện nay.
Theo ông, để đẩy nhanh việc giải ngân vốn đầu tư, Chính phủ thường xuyên rà soát, thể hiện trong các Nghị quyết hàng tháng, đặc biệt NQ60. Thủ tướng Chính phủ thành lập Tổ công tác đặc biệt . Tới nay cơ bản giải quyết khó khăn giải ngân, công khai minh bạch tình hình trách nhiệm giải ngân đầu tư công. Thủ tướng cũng ban hành 2 công điện về giải ngân. Thủ tướng và Phó Thủ tướng chủ trì giao ban công bố 6 công văn chỉ đạo. Các Bộ Kế hoạch và đầu tư, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính cũng phối hợp tốt hơn trong phân bổ đầu tư công.
“Kết quả chuyến biến tích cực: 5 tháng cuối năm 2016 giải ngân gần bằng 7 tháng năm 2016. 5 tháng đầu năm 2017 giải ngân 24,7% trong khi năm ngoái là 24%. Nhưng còn chậm”, Phó Thủ tướng nhận xét.
Giải pháp được Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đưa ra trong phiên giải trình chất vấn sáng nay gồm: Thủ tướng, Chính phủ rà soát các nghị định thông tư về đầu tư công, đấu thầu xây dựng, phân cấp mạnh mẽ cho địa phương, nâng cao đạo đức công vụ, năng lực các ban quản lý dự án, kịp thời thanh toán kho bạc và đánh giá toàn diện các vấn đề liên quan tới đầu tư công. Kể cả NĐ 15 về đối tác công tư. Bộ ngành có quyết định phân bổ mà chưa giải ngân vốn tối thiểu thì Chính phủ sẽ báo cáo Quốc hội cắt giảm cho vào nguồn dự phòng chung. Tăng cường thanh kiểm tra, kiểm toán xử lý nghiêm cán bộ cấp nào làm chậm giải ngân, gây thất thoát, tiêu cực tham nhũng.
“Chính phủ muốn Quốc hội quan tâm thường xuyên, đôn đốc, giám sát công tác này”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
