Muốn thành phi công? Khó như 'lên giời'!

14/01/2015 16:24 PM | Nghề nghiệp

Nội dung nổi bật: Để trở thành một phi công ở Mỹ, phải trải qua 4 bước sau đây:
- Yêu cầu cơ bản: Bằng cử nhân khoa học, chứng chỉ bay dân sự Private Pilot, chứng nhận sức khỏe hạng nhất của FAA.
- Yêu cầu nâng cao: Chứng chỉ Instrument Rating (Bay bằng phi cụ) và chứng chỉ Commercial Certificate (Bay thương mại), chứng chỉ xác nhận bay huấn luyện (CFI). Nếu làm việc trên nhiều động cơ, bạn phải có các chứng nhận bay phi cụ huấn luyện (CFII) và chứng nhận hướng dẫn đa động cơ (MEI).
- Tích lũy kinh nghiệm: Nếu muốn làm việc cho một hãng hàng không lớn, thông thường cần tổng cộng 3.000 giờ bay, trong đó có ít nhất 1.500 giờ bay đa động cơ, và ít nhất 1.000 giờ bay như một phi công chịu trách nhiệm chính (PIC) của chuyến bay.
- Thăng tiến trong nghề: Để nâng cao kỹ năng và kinh nghiệm cho công việc của mình, bạn cần có kinh nghiệm nhờ nhiều cách sáng tạo (giảng dạy, lái thuê, bay cho hãng tư nhân...). Sau 1-5 năm, các kỹ sư bay được thăng lên thâm niên của sĩ quan sơ cấp. Sau 5-15 năm, một sĩ quan sơ cấp sẽ thăng cấp lên cơ trưởng
Khi việc bay trở thành 'nghiệp' thì đó là một nghề rất căng thẳng, phải kiểm tra và đào tạo liên tục, đặc biệt, phải xa gia đình trong thời gian nhiều ngày là chuyện bình thường.
 

 
Lái phi công là một công việc thú vị, hấp dẫn và đáng mơ ước. Nhưng làm thế nào để trở thành một phi công thực thụ? Bạn không thể chỉ nộp hồ sơ và mong chờ ai đó gọi cho mình kèm theo lời đề nghị làm việc như bình thường. Quá trình đào tạo lái máy bay thực tế diễn ra trong khoảng thời gian dài và lấy đi nhiều mồ hôi sức lực của phi công. Bù lại nếu đáp ứng đầy đủ các yêu cầu, đây có thể là một con đường sự nghiệp sáng lạn với thu nhập rất cao dành cho bạn.
Đối với một số vị trí trong ngành hàng không, có thể mất đến 10 năm kinh nghiệm bay mới có thể đáp ứng đủ điều kiện công việc. Khỏi phải nói bạn cần nghiêm túc và cam kết ngặt nghèo ra sao. Chăm chỉ luyện tập và thực hiện theo các bước tuần tự sau đây, một ngày nào đó ước mơ làm phi công có thể trở thành hiện thực.
(Hầu hết các bước và lời khuyên nói trên được áp dụng cho những phi công làm việc tại Mỹ và đang lập kế hoạch để đi đào tạo bay và trở thành phi công ở Mỹ).
Những yêu cầu cơ bản
1. Có một tấm bằng đại học 4 năm
Ở Mỹ, nếu bay cho các hãng hàng không nội địa thì việc sở hữu bằng đại học là không cần thiết. Nhưng nếu muốn làm việc cho các hãng hàng không lớn ở Mỹ, một tấm bằng đại học 4 năm lại là yêu cầu quan trọng, bằng Cử nhân Khoa học với ngành đào tạo chính là Hàng không thì quá tuyệt (nhưng bằng cấp của bạn không bắt buộc phải liên quan đến hàng không). 
Việc đào tạo phi công luôn tốn kém, chịu áp lực và cường độ cao. Một tấm bằng đại học sẽ giúp bạn chứng minh với các hãng hàng không là bạn có khả năng hoàn thành tốt chương trình đào tạo của họ.
 
 
2. Tìm một trường đào tạo bay tốt để học và lấy một chứng chỉ bay dân sự Private Pilot. Thời gian bay tối thiểu FAA (Federal Aviation Administration - Cơ quan Hàng không Liên Banglà 40 giờ, nhưng trung bình sẽ mất khoảng 60 giờ.
Nếu muốn học chương trình đào tạo tập trung cao độ, các trường đào tạo giám sát FAA kỹ càng sẽ được ứng viên ưa thích hơn.
3. Chuẩn bị một giấy chứng nhận sức khỏe hạng nhất đã qua giám định y khoa từ Cơ quan Hàng không Liên Bang. 
Tốt hơn là hãy chỉ tìm đến chứng nhận y khoa khi chắc chắn bạn đảm bảo đủ điều kiện sức khỏe theo yêu cầu công việc, trước khi tốn quá nhiều thời gian và tiền bạc vào lựa chọn nghề nghiệp mới của mình.
 
 
Yêu cầu nâng cao
 
1. Sau khi có trong tay chứng chỉ bay dân sự Private Pilot, phần việc tiếp theo mà bạn phải làm là lấy chứng chỉ Instrument Rating (Bay bằng phi cụ) và chứng chỉ Commercial Certificate (Bay thương mại).

- Chứng chỉ Instrument Rating đòi hỏi phi công trải qua 50 giờ bay xuyên quốc gia cùng với một phi công giám sát (Pilot-in-Command - PIC: Người chịu trách nhiệm an toàn cuối cùng của chuyến bay và đánh giá kết quả bay của bạn) và 40 giờ bay trong điều kiện phi cụ thực tế hoặc mô phỏng (không nhìn ra ngoài mà hoàn toàn nhìn vào các đồng hồ trước mặt hay yêu cầu của radar hướng dẫn bay dưới đất để điều khiển máy bay đến nơi cần đến).

- Với Chứng chỉ bay thương mại, bạn cần tổng thời gian bay là 250 giờ, trong đó 100 giờ bay với PIC, 50 giờ bay xuyên quốc gia và 10 giờ giảng dạy kép trong một chiếc máy bay phức tạp.

- Tất cả các phi công được trả lương để vận chuyển hành khách hoặc hàng hóa phải có giấy phép phi công thương mại với một chứng chỉ bay bằng phi cụ (Instrument Rating) được cấp bởi FAA. Phi công lái máy bay trực thăng cũng phải có bằng chứng nhận phi công thương mại cùng với một chứng chỉ bay trực thăng.

2. Hoàn thành chứng chỉ xác nhận bay huấn luyện (CFI) và bắt đầu làm việc ở trường bay
 
 
Một số trường dạy lái máy bay cung cấp cho bạn các giờ bay để đổi lấy việc hướng dẫn cho họ. Điều này có thể hữu ích khi bạn muốn thi lấy chứng chỉ đa động cơ (multi-engine rating) bởi hầu hết các hãng hàng không ở Mỹ đều sử dụng loại máy bay hai động cơ.
Việc đào tạo bước đầu cho các phi công  thường bao gồm 1 tuần lý thuyết; 3-6 tuần học mặt đất và đào tạo mô phỏng và 25 giờ kinh nghiệm hoạt động ban đầu, bao gồm cả kiểm tra và lái với một thanh tra an toàn hàng không của FAA. Sau khi được đào tạo bài bản, phi công được yêu cầu phải tham dự đào tạo thường xuyên và kiểm tra mô phỏng 1 hoặc 2 lần trong năm trong suốt sự nghiệp của họ.
Muốn hội tụ đủ điều kiện để được FAA cấp phép, các ứng viên phải từ 18 tuổi trở lên và có kinh nghiệm bay ít nhất 250 giờ.
3. Làm việc trên nhiều động cơ, bạn phải có các chứng nhận bay phi cụ huấn luyện (CFII) và chứng nhận hướng dẫn đa động cơ (MEI).
 
Tích lũy kinh nghiệm
1. Với các chứng nhận thích hợp và 1.500 giờ bay, phi công có thể được tuyển dụng bởi bất cứ hãng hàng không nào ở Mỹ sử dụng máy bay bán phản lực (turboprop aircraft) và máy bay phản lực (jet aircraft).
 
Nếu muốn làm việc cho một hãng hàng không lớn, thông thường bạn cần tổng cộng 3.000 giờ bay, trong đó có ít nhất 1.500 giờ bay đa động cơ, và ít nhất 1.000 giờ bay như một phi công chịu trách nhiệm chính (PIC) của chuyến bay bằng máy bay bán phản lực hay phản lực. 
Những con số này chỉ là ước tính và sẽ thay đổi tùy theo các hãng hàng không khác nhau. Ngoài ra, những yêu cầu đó có thể chỉ là mức tối thiểu cần thiết để xin việc tại một hãng hàng không lớn, mức này có thể sẽ cao hơn đáng kể so với yêu cầu tối thiểu, dựa vào sự cạnh tranh của các ứng viên và kinh nghiệm thực tế của các phi công thi tuyển.
Phi công các hãng hàng không cũng phải thực hiện các yêu cầu bổ sung khác. Cả Cơ trưởng và các thành viên trong đoàn bay phải có bằng chứng nhận phi công vận chuyển hàng không. Người xin cấp giấy phép này phải trên 23 tuổi và có ít nhất 1.500 giờ bay, bao gồm cả bay đêm và bay phi cụ, phải vượt qua bài thi viết và kiểm tra bay của FAA.
Thường thì sẽ có một hay nhiều chứng nhận nâng cao phụ thuộc vào yêu cầu cụ thể của công việc. Vì các phi công phải có khả năng đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác dưới áp lực cao, nhiều hãng hàng không sẽ từ chối các ứng viên không vượt qua bài thi kiểm tra tâm lý và năng lực. 
Tất cả các giấy phép có giá trị pháp lý khi phi công vượt qua tất cả các đợt kiểm tra thể chất và kiểm tra mắt, các bài thi kỹ năng bay theo yêu cầu của FAA và quy định của hãng hàng không.
Tùy thuộc vào loại máy bay, các phi công mới vào nghề sẽ bắt đầu công việc như một sĩ quan sơ cấp hoặc kỹ sư bay. Mặc dù một số hãng hàng không ưu tiên các ứng viên đã có bằng kỹ sư máy bay, nhưng họ có thể cung cấp các chuyến bay huấn luyện kỹ sư cho những ai chỉ mới có giấy phép bay thương mại. 
Nhiều phi công đã bắt đầu với các hãng hàng không nhỏ hơn trong khu vực hoặc các hãng hàng không lái thuê, để lấy thêm kinh nghiệm bay trên các chuyến bay có lịch trình dày đặc với mọi loại hình điều kiện thời tiết. Công việc này thường được trả lương cao hơn so với các hãng hàng không lớn hay hàng không quốc gia.
2. Xem xét việc huấn luyện bay quân sự như Không quân, Hải quân (bao gồm cả phi công hàng hải), Bộ binh và Đội huấn luyện bay quân sự.
 
 
Nếu là đội dự bị của Không quân Mỹ và huấn luyện bay quân sự, sau khi được đào tạo ban đầu (hơn 1 năm) bạn có thể quay lại cuộc sống dân sự và nếu có đủ thời gian và điều kiện, bạn có thể đến với một hãng hàng không để làm việc. Bạn có thể tìm đến một trường đại học như:

- University of North Dakota hay học viện phi công như Embry-Riddle để học trong 4 năm, nhớ tìm hiểu kỹ về học phí và lệ phí.

- Học viện Delta Connection là một lựa chọn khác, tuy học phí khá tốn kém, nhưng sau khi hoàn tất khóa học, bạn có thể được phỏng vấn như một phi công hướng dẫn, thậm chí sau đó sẽ làm việc cho Delta Connection.

3. Tìm các công việc liên quan đến nghề lái máy bay. Để nâng cao kỹ năng và kinh nghiệm cho công việc của mình, bạn cần có kinh nghiệm nhờ những cách sáng tạo. Ví dụ như:

- Thử sức với công tác giảng dạy. Nhiều phi công đã bắt đầu sự nghiệp của mình như một giáo viên hướng dẫn bay.

- Thực hành với các máy bay thuê hoặc các công ty taxi hàng không

- Bay tư nhân. Đừng quên các cơ hội bay cho các công ty bay tư nhân

- Một số phi công nhận việc làm ở vị trí kỹ sư bay của các hãng hàng không.

Thăng tiến trong ngành hàng không
1. Trong các hãng hàng không, cơ hội thăng tiến thường được xác định bởi các quy định thâm niên trước đó trong hợp đồng. Thời gian biểu được tính như sau: 

- Sau 1-5 năm, các kỹ sư bay được thăng lên thâm niên của sĩ quan sơ cấp.

- Sau 5-15 năm, một sĩ quan sơ cấp sẽ thăng cấp lên cơ trưởng

2. Nếu bay vào cuối tuần, dịp Giáng sinh hay nghỉ lễ, bạn sẽ được tăng thêm thâm niên làm việc và có nhiều trải nghiệm bay thú vị. 
Cảnh báo nghề nghiệp
 
 
- Bạn có thể vắng mặt dài ngày với gia đình và bạn bè, công việc của bạn có thể không bao giờ dừng lại. Bất kể ở nhà có xảy ra chuyện gì thì bạn vẫn đang 'đi lại' trên bầu trời.
- Khi việc bay trở thành 'nghiệp' thì đó là một nghề rất căng thẳng. Trách nhiệm cuối cùng của phi công là sự an toàn của hành khách/hàng hóa, đó không phải chỉ là hi sinh cá nhân nữa. Phải trải qua các đợt đào tạo, đánh giá liên tục, kiểm tra tình trạng sức khỏe, thử nghiệm rượu/thuốc kích thích, kiểm tra lý lịch, phải bay dài ngày, nhiều giờ và trách nhiệm rất lớn. Hãy suy nghĩ thật kỹ trước khi tham gia vào công việc này.
- Bất cứ khi nào bạn thay đổi công việc, dù là bạn chọn nghỉ việc, bạn bị sa thải, hay hãng hàng không bị đóng cửa, bạn sẽ phải bắt đầu từ phía dưới một lần nữa ở hãng hàng không mới để có thể đạt được vị trí ban đầu của mình, lịch trình, thù lao và kể cả bạn đã có kinh nghiệm.
- Bạn sẽ luôn luôn phải tham gia các kỳ thi viết, thi vấn đáp, thi thực hành nhiều lần một năm trong suốt sự nghiệp của mình. 
- Sự nghiệp bay của bạn sẽ luôn luôn phụ thuộc vào mức độ duy trì sức khỏe mà bạn đạt được trên giấy chứng nhận y tế của mình.
- Đây từng là một nghề rất hấp dẫn, nhưng giờ đây không hoàn toàn là vậy. Lương của phi công đã bị cắt giảm và họ phải ở lại sân bay để chờ chuyến bay kế tiếp. Họ vẫn phải qua cửa an ninh và chịu sự kiểm tra như tất cả các hành khách.
- Hầu hết các bước và lời khuyên nói trên được áp dụng cho những phi công làm việc tại Mỹ và đang lập kế hoạch để đi đào tạo bay và trở thành phi công ở Mỹ. Một trong số các bước tiến hành này có thể được áp dụng cho các quốc gia và thị trường nghề nghiệp khác, nhưng tốt nhất hãy tham khảo thêm lời khuyên ở đất nước sở tại nơi mà bạn muốn trở thành một phi công thực thụ.
 
Thùy Phương

Kỳ Anh

Cùng chuyên mục
XEM