Năng lượng đắt đỏ đã trở lại và đang đe dọa kinh tế toàn cầu?

15/10/2018 09:00 AM | Xã hội

Theo báo cáo hàng tháng mới nhất của Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA), họ tỏ ra lo ngại về giá năng lượng tăng mạnh, khi dầu, khí đốt và than hiện đang giao dịch ở mức cao nhất trong nhiều năm.

"Quan điểm của chúng tôi là năng lượng đắt đỏ đã trở lại, và nó đang đặt ra một mối đe dọa cho tăng trưởng kinh tế", tổ chức có trụ sở tại Paris này cho biết vào hôm thứ Sáu.

Giá dầu đã tăng hơn 25% trong năm nay, khiến một số nhà đầu tư suy đoán về khả năng quay trở lại mức giá 3 con số trước thời điểm cuối năm.

Trong khi đó, Tổng thống Donald Trump đã nhiều lần đổ lỗi cho OPEC về "tội" tăng giá xăng dầu, khi giá cả tiếp tục đi sai hướng cho người tiêu dùng Mỹ trong bối cảnh đợt bầu cử giữa nhiệm kỳ đang gần kề.

Do giá năng lượng tăng cao, IEA đã điều chỉnh theo hướng giảm triển vọng nhu cầu của mình trong hai năm tới. Hiện tại, tổ chức này dự kiến ​​tăng trưởng nhu cầu sẽ giảm 110.000 thùng/ngày, xuống còn 1,3 triệu thùng/ngày vào năm 2018 và 1,4 triệu thùng/ngày vào năm 2019.

Dầu thô Brent chuẩn quốc tế giao dịch quanh mức 81,29 USD/thùng vào sáng thứ Sáu vừa qua, tăng khoảng 1,2%, trong khi giá dầu thô ngọt nhẹ Texas (WTI) đứng ở mức 71,73 USD/thùng, tăng nhẹ hơn 1%.

'Đỉnh kép mới' cho cầu và cung

Hôm thứ Ba, Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) đã cắt giảm dự báo kinh tế toàn cầu của họ cho năm 2018 và 2019 thêm 0,2 điểm phần trăm, xuống còn 3,7%. Tổ chức có trụ sở tại Washington D.C. này cũng nêu lên lo ngại rằng nhu cầu dầu có thể giảm trong những tháng tới.

Ngoài IEA và IMF, OPEC cũng cắt giảm dự báo của họ dành cho tăng trưởng nhu cầu dầu vào hôm thứ Năm. Tổ chức đến từ Trung Đông này đã có cùng quan điểm với những cơ quan khác trên thế giới khi trích dẫn các khó khăn mà nền kinh tế toàn cầu phải đối mặt vào năm tới, và chỉ rõ những hậu quả tiềm tàng đến từ cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung cũng như các thị trường mới nổi dễ biến động.

Báo cáo của IEA được đưa ra trong bối cảnh chỉ còn chưa tới bốn tuần nữa là Mỹ có thể áp đặt các biện pháp trừng phạt liên quan đến dầu thô nhắm vào Iran, với giá dầu Brent hiện được thiết lập trên 80 USD/thùng.

"Đáp ứng được nhu cầu của một thị trường 100 triệu thùng mỗi ngày là một thành tựu phi thường cho ngành công nghiệp dầu mỏ toàn cầu, nhưng hôm nay chúng ta đã đạt đến những đỉnh kép mới cho cầu và cung bằng cách khiến tất cả các bộ phận của hệ thống đang căng mình đến mức giới hạn", IEA cho biết hôm thứ Sáu.

Nhóm này cảnh báo rằng những đợt tăng sản lượng gần đây đã diễn ra theo hướng có hại cho khả năng dự phòng. "Đợt căng sức này có thể xảy ra với chúng ta trong một thời gian và có thể sẽ đi kèm với những mức giá cao hơn, tuy nhiên chúng ta sẽ hối tiếc về chúng và tác động tiêu cực tiềm tàng của chúng đối với nền kinh tế toàn cầu", IEA nói.

Những biện pháp trừng phạt Iran

Đầu năm nay, OPEC đã đồng ý bắt đầu nâng cao sản lượng để ổn định thị trường và bù đắp thua lỗ cho các nhà cung cấp lớn như Iran và Venezuela – vốn là hai nhà sản xuất lớn thứ ba và thứ sáu trong khối OPEC.

Tehran đang phải đối mặt với sự thua lỗ của hầu hết các thị trường xuất khẩu năng lượng của mình, khi chính quyền của ông Trump chuẩn bị áp đặt những biện pháp trừng phạt chống lại ngành công nghiệp dầu mỏ của Iran từ ngày 4 tháng 11. Động thái này được cho là có ảnh hưởng ngay lập tức đến Iran, dù chưa rõ lượng dầu của nước này có thể biến mất trên thị trường là bao nhiêu.

Một số nhà phân tích thị trường năng lượng dự đoán khoảng 500.000 thùng mỗi ngày sẽ biến mất sau khi lệnh trừng phạt của Mỹ chống lại Iran có hiệu lực, trong khi những người khác đã cảnh báo nhiều nhất là 2 triệu thùng/ngày có thể bị gián đoạn trong vài tuần tới.

Washington cũng đã đẩy mạnh áp lực lên những người mua dầu thô Iran toàn cầu bằng cách yêu cầu họ cắt đứt hoàn toàn với nước này. Đây được cho là một phần trong những nỗ lực liên tục để làm suy yếu ngành công nghiệp dầu mỏ của Iran, nhằm buộc quốc gia này phải đàm phán một thỏa thuận hạt nhân mới.

Tuy nhiên, Mỹ cũng cho biết họ có thể xem xét miễn trừ đối với các quốc gia đã thể hiện nỗ lực giảm nhập khẩu dầu của Iran.

"Cả nguồn cung lẫn nguồn cầu về dầu trên toàn cầu hiện nay gần với những đỉnh cao mới, mang tầm quan trọng về mặt lịch sử khi ở mức 100 triệu thùng/ngày và không có dấu hiệu ngừng tăng trưởng bất kỳ lúc nào", IEA cho biết.

"Các động lực thúc đẩy nhu cầu vẫn còn rất mạnh mẽ, với những sản phẩm hóa dầu là một yếu tố chính", tổ chức này thông tin thêm.

Theo Lê Thanh Hải

Cùng chuyên mục
XEM