Một năm 600.000 người chết vì ung thư này, các dấu hiệu dễ nhớ không thể bỏ qua
Theo các bác sĩ buồn nôn, nôn có thể là dấu hiệu sớm của bệnh ung thư dạ dày, ung thư gan, vì thế khi có các triệu chứng nôn và buồn nôn kéo dài người bệnh phải đi kiểm tra ngay.
Những dấu hiệu cần nhớ
Theo TS Hoàng Đình Chân – Giám đốc Bệnh viện Ung bướu Hưng Việt ung thư biểu mô tế bào gan (thường được gọi là ung thư gan) là loại ung thư xuất phát từ tế bào biểu mô ở gan, thường gặp trên thế giới cũng như ở Việt Nam.
Bệnh nằm trong 6 bệnh ung thư phổ biến nhất, gây tử vong cho khoảng 600.000 người/ năm và đứng thứ 3 trong nhóm các nguyên nhân gây chết do ung thư.
Ở Việt Nam, ung thư biểu mô tế bào gan chiếm đa số trong các ung thư nguyên phát và đứng thứ 3 trong các bệnh ung thư ở nam giới.
Tỷ lệ mắc ung thư biểu mô tế bào gan chuẩn theo tuổi ở nam là 22,6/ 100.000 dân. Ung thư biểu mô tế bào gan là bệnh ác tính, nguyên nhân phổ biến là do viêm gan B, viêm gan C và viêm gan do rượu.
Bên cạnh ung thư gan nguyên phát, ung thư di căn gan thường gặp ở bệnh nhân ung thư đại trực tràng, ung thư tụy, ung thư dạ dày (các bệnh ung thư đường tiêu hóa).
Theo TS Chân để chẩn đoán bệnh dựa vào lâm sàng, siêu âm, chụp cắt lớp vi tính, xét nghiệm AFP (Alpha Foeto Protein), HbsAg, sinh thiết kim dưới hướng dẫn của siêu âm.
Ung thư gan sớm thường không có các triệu chứng rõ rệt. Khi ung thư phát triển lớn hơn các dấu hiệu có thể thấy một hoặc các dấu hiệu sau:
- Cảm giác nặng, đau hoặc tự sờ thấy khối u vùng hạ sườn phải
- Mệt mỏi, mất cảm giác ngon miệng, gầy sút cân
- Buồn nôn và nôn
- Bụng chướng, tức nặng
- Vàng da, vàng mắt, phân nhạt màu, nước tiểu đậm màu
- Sốt
Khi có di căn xa ta có thể thấy kèm theo các triệu chứng của các cơ quan mà ung thư di căn tới, thường di căn đến phổi, có thể bằng đường máu. Một số trường hợp di căn đến xương hoặc não.
Tiên lượng còn thấp
Theo TS Chân hiện nay đa số bệnh nhân bị ung thư gan đều phát hiện ở giai đoạn muộn, có những bệnh nhân phát hiện chỉ được hai, ba tháng là tử vong vì đã di căn.
Về tiên lượng sống với bệnh nhân ung thư gan, TS Chân cho biết bệnh theo từng giai đoạn:
Giai đoạn sớm (Giai đoạn A: Có 1 u đơn độc ≤ 5cm hoặc ≤ 3 u, mỗi u ≤ 3cm): 50 – 70% sống 5 năm nếu được điều trị (có thể là ghép gan, phẫu thuật...)
Ở giai đoạn rất sớm (Giai đoạn 0: Có 1 u đơn độc < 2 cm): 70 – 90% sống 5 năm nếu được điều trị (có thể là ghép gan, phẫu thuật...)
Giai đoạn trung gian (Giai đoạn B: U lớn, nhiều u): Sống trung bình 20 tháng nếu được điều trị kịp thời
Giai đoạn tiến triển (Giai đoạn C: U mọi kích thước, có xuất hiện di căn ngoài gan): Sống trung bình từ 6 đến 11 tháng
Giai đoạn cuối (Giai đoạn D): hầu như bệnh nhân tử vong rất nhanh.
Gần đây, nhờ sự phát triển của y học, một số thuốc điều trị đích đang được ứng dụng, phần nào cải thiện được thời gian sống cho người bệnh. Ngoài ra, tiêm phòng các bệnh viêm gan (đặc biệt là phụ nữ có thai, trẻ em) và thay đổi lối sống là phương pháp hiệu quả ngăn ngừa ung thư gan.
Các biện pháp phòng ung thư gan hữu hiệu nhất hiện nay đước bác sĩ khuyến cáo:
Thứ nhất: Tránh các yếu tố nguy cơ quan trọng đối với ung thư gan là nhiễm trùng mãn tính virus HBV và HCV. Các virus này có thể lây lan từ người này sang người khác thông qua quan hệ tình dục không được bảo vệ, mẹ truyền sang con trong lúc sinh nở.
Có thể phòng ngừa bằng cách không dùng chung kim tiêm và thực hành tình dục an toàn như sử dụng bao cao su. Không dùng chung bàn chải đánh răng, dao cạo râu có dính máu của người bệnh.
Thứ hai: Ngăn ngừa HBV bằng cách chủng ngừa. Không có thuốc chủng ngừa HCV. Điều trị bệnh viêm gan mãn tính do virus B và C nếu bị nhiễm 2 loại virus này.
Việc điều trị sẽ làm giảm số lượng virus trong máu và làm giảm tổn thương gan. Từ đó làm giảm nguy cơ ung thư gan.
Thứ ba: Hạn chế sử dụng rượu bia. Không uống rượu hoặc uống chỉ trong chừng mực có thể giúp ngăn ngừa ung thư gan.
Thứ tư: Tránh béo phì. Thực hiện chế độ ăn uống nghỉ ngơi hợp lý, lối sống lành mạnh.
Thứ năm: Hạn chế tiếp xúc với hóa chất gây ung thư, khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần.
