Kỹ sư Google lý giải vì sao Việt Nam có nhiều lập trình viên hàng đầu ĐNA: Học sinh lớp 11 ‘cày’ nhiều bài toán còn khó ngang tuyển dụng vào Google

Nói về cuộc cách mạng 4.0, nhiều người thường nói rằng Việt Nam có lợi thế nguồn nhân lực công nghệ ở trình độ cao trong khu vực. Điều này có thể đến từ một môi trường giáo dục thiên về các môn học tự nhiên như Toán và Khoa học mà các thế hệ học sinh Việt Nam đã trải qua trong nhiều năm. Đây là nền tảng từ đó tạo ra những coder, developer...có khả năng bắt kịp rất nhanh với các xu hướng công nghệ mới.  

Điều này thậm chí được công nhận bởi chính những người nước ngoài. Mới đây, một câu hỏi về vấn đề trên được đặt ra trên trang hỏi đáp Quora đã tạo ra bầu không khí thảo luận khá sôi nổi. Người dùng ẩn danh thắc mắc rằng vì sao Việt Nam lại sản sinh ra nhiều các lập trình viên hàng đầu khi so sánh với các nước láng giếng trong khu vực Đông Nam Á như Myanmar, Thái Lan Malaysia, Cambodia? (Why does Vietnam produce so many top programmers compared to its neighbors in South East Asia, i.e. Myanmar, Thailand, Malaysia, Cambodia?)

Có những người Việt Nam vào trả lời, tuy nhiên đa phần những người tham gia đều là người nước ngoài với các ý kiến khen ngợi. Đọc những dòng trả lời này, có thể thấy bạn bè trong khu vực đang đánh giá rất cao không chỉ nguồn nhân lực công nghệ, mà quan trọng hơn còn là một môi trường giáo dục thiên nhiều về các môn tự nhiên cho học sinh như ở Việt Nam. 

Hãy nhớ lại thời gian ngồi trên ghế nhà trường khi bạn đã phải giải nhiều bài toán hóc búa, học nhiều tiết học, tham gia nhiều lớp học về Toán, Lý, Hóa như thế nào. Bạn bè quốc tế cho rằng đó chính là thời gian tôi luyện cho mỗi học sinh Việt Nam, là nguyên nhân bản chất giúp Việt Nam có nhiều lập trình viên giỏi như lúc này. 

Từ chuyện học sinh Việt Nam 'cày' Toán rất 'trâu': Lớp 11 nhưng giải toán khó ngang cấp độ khó của tuyển dụng vào Google

Anh Pontus B, hiện là Giám đốc Digital Marketing tại Pangara - một website nổi tiếng kết nối các lập trình viên freelancer với những người có nhu cầu - nhận xét trong câu trả lời của mình: "Học sinh lớp 11 ở Việt Nam có thể giải những bài toán ngang cấp độ tuyển dụng vào Google". Đây không phải là điều hề vu vơ bởi anh này đã trích lại những điều mà một kỹ sư khác đến từ chính Google nhận xét về học sinh Việt Nam.

Potnus B viết: "Một kỹ sư của Google là ông Neil Fraser đến Việt Nam năm 2013 và đã rất ấn tượng với hệ thống giáo dục ở đây.  

So sánh trẻ con Việt Nam và trẻ con Mỹ, ông viết như thế này trên blog của mình về việc trẻ con Việt Nam học những kiến thức lập trình cơ bản đầu tiên ngay từ lớp 2: 'Tôi đã rất ấn tượng với một chương trình tựa như dạy khoa học máy tính cho trẻ em tiểu học của Việt Nam. Nói 'rất ấn tượng' vẫn còn là nhẹ đấy'.

'Trẻ em ở đây học những bài học cơ bản về máy tính từ lớp 2, lớp 3 bằng việc làm quen với Microsoft Windows và cách gõ bàn phím. Ở Mỹ, trẻ em độ tuổi đó cũng có thể học những điều tương tự, tuy nhiên điều này nói chung vẫn tùy thuộc trình độ công nghệ của từng trường học'

'Đến lớp 4, sự khác biệt sẽ rõ ràng hơn. Học sinh Việt Nam có trình độ cao hơn khi được dạy những bài tập tương đương với trình độ lớp 11 ở Mỹ. Điều đó có nghĩa là ở cùng lứa tuổi lớp 11, học sinh ở Việt Nam có thể vượt xa đám bạn đồng trang lứa ở Mỹ'

Một ngày nọ, Fraser bước vào một lớp học ở một trường cấp 3 mà không hề thông báo trước. Ông ta thấy học sinh Việt Nam đang hí hoáy làm bài tập này

Tò mò, ông mang bài tập này về Mỹ. Ông nhờ một kỹ sư cao cấp của Google đánh giá độ khó của bài toán xuất xứ từ Việt Nam này nếu mang nó vào vòng phỏng vấn xin việc ở Google. Vị kỹ sư đánh giá bài toán phải nằm trong top 3 những câu hỏi khó nhất.

Từ đây, Fraser viết trên blog của mình: 'Không hề nghi ngờ rằng một nửa số học sinh lớp 11 ở đó có thể vượt qua được cuộc phỏng vấn tuyển dụng của Google'. Đó là một ví dụ điển hình nhất minh chứng cho những gì tạo nên tiềm năng của đội ngũ nhân lực công nghệ ở Việt Nam. 

Một ví dụ khác là vào năm 2015, TechCrunch đã viết về nền công nghiệp gia công phần mềm đấy hứa hẹn của Việt Nam. Trang tin công nghệ nổi tiếng viết: "Không có gì ngạc nhiên khi Việt Nam đang được nói đến như một giải pháp thay thế tầm cỡ toàn cẩu, trong bối cảnh những địa điểm truyền thống như Trung Quốc và Ấn Độ có chi phí ngày càng cao". Nói chung, nhìn nhận Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh là những khu vực gia công phần mềm lớn, TechCrunch đã dành rất nhiều lời khen ngợi cho Việt Nam.

Các báo cáo cũng chỉ rằng những gã khổng lồ công nghệ thế giới như Samsung, Microsoft, LG, Intel cũng đang đầu tư lớn vào Việt Nam. Cùng với đó, một điểm tốt nữa là bản chất người Việt Nam cũng là liên tục học hỏi để cải thiện bản thân. Đất nước này đã được biến chuyển chỉ qua một thế hệ vì những người trẻ tuổi giờ đây làm việc rất cống hiến và chăm chỉ.

Các lập trình viên Việt Nam làm việc 6 ngày/tuần trong khi ở phương Tây, thời gian làm việc mỗi tuần chỉ là 5 ngày. Ở thế hệ trước đó của nguồn nhân lực ở Việt Nam, việc làm việc 12 tiếng/ngày và 6 - 7 ngày/tuần thậm chí còn là bình thường.

Nói chung, mặc dù nền công nghệ thông tin Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn phát triển, tất cả những dấu hiệu trên đều cho thấy một tương lai đầy tươi sáng"

Đến điểm đến của gia công phần mềm thế giới, cạnh tranh Trung Quốc và Ấn Độ

Dần dần, những câu trả lời sau đó đều hướng đến một điểm chung: 'học sinh Việt Nam 'cày' rất nhiều về Toán và Khoa học ngay từ nhỏ, đó là lý do vì sao lập trình viên Việt Nam được đánh giá cao trong khu vực'

Một người Singapore - anh Say Keng Lee - nói rằng thực sự học sinh các nước Đông Nam Á rất 'nể' học sinh Việt Nam trong các môn Toán và Khoa học: "Tôi sống ở Việt Nam như một người nước ngoài từ năm 2010. Với tư cách thầy giáo Tiếng Anh, tôi tương tác thường xuyên với nhiều học sinh trung học Việt Nam, bao gồm cả hai đứa con nuôi của bây giờ đang theo học Đại học.

Nếu nói về Toán và Vật lý, tôi dám nói là việc dạy các môn đó ở đây tốt chẳng kém gì Singapore, nếu không muốn nói là tốt hơn. Niềm tin này càng được củng cố bởi thực tế là học sinh cấp 3 Việt Nam thường xuyên đạt kết quả rất cao trong các kỳ thi Olympic Toán và Vật lý Quốc tế.

Một cậu học sinh người Indonesia học ở một trường hàng đầu ở Singapore từng nói với tôi là hầu hết học sinh trong trường của cậu đều rất 'ngán' sự vượt trội của tụi học sinh Việt Nam, nhất là trong các môn Toán học và Khoa học"

Minh họa cho anh Say Keng Lee, người dùng Khanh Luu đến từ Việt Nam đưa ra bằng chứng về việc học sinh Việt Nam học rất giỏi Toán và Khoa học. Đó là các bảng xếp hạng của kỳ thi PISA hay bảng thành tích trong kỳ thi Toán quốc tế. Tất cả đều thể hiện những kết quả rất tốt.

"Hệ thống giáo dục của Việt Nam tập trung chủ yếu vào Toán và Khoa học. Việt Nam thực sự đã đạt được nhiều vị trí khá trong bảng xếp hạng PISA và một số kỳ thi Olympic quốc tế" - Khanh Luu viết với tư cách một người Việt Nam.

Tất nhiên, thực tế là trên bản đồ công nghệ thế giới, Việt Nam vẫn mới ở mức 'ngôi sao tiềm năng' chứ chưa phải cường quốc, Vì thế, những nhận xét có phần 'có cánh' của anh Pontus B hay kỹ sư Google Neil Fraser có thể mới chỉ là ấn tượng thoáng qua của 2 người này.

Người dùng Sang Phan đến từ Việt Nam đưa ra một câu trả lời thực tế hơn cho câu hỏi 'vì sao lập trình viên Việt Nam giỏi và có phải môi trường giáo dục ở đây biến mọi đứa trẻ thành tài năng?'. Anh cho rằng Neil Fraser có thể đã hơi phóng đại khi nhận xét về khả năng của học sinh Việt Nam.

"Tôi cho rằng ông ta đã phóng đại. Khi học lớp 12, tôi và đám bạn không biết nhiều về công nghệ thông tin như vị kỹ sư người Mỹ nói. Tôi chỉ biết chơi vài trò chơi điện tử thôi. 

Cũng có những trường hợp rất tài năng về công nghệ được thấy ở đây. Như gần đây, tôi hay tin có một học sinh lớp 9 ở Việt Nam đã tạo ra thành công một trình duyệt (Bạn có thể tải trình duyệt ấy tại đây: http://www.kt-browser.com/). Nhưng tôi khẳng định những cậu học sinh như cậu này không hề phổ biến ở Việt Nam.

Về điểm Việt Nam là một trong những lựa chọn cạnh tranh nhất trên thế giới đối với gia công phần mềm, theo khảo sát của Gartner. Lợi thế lớn của Việt Nam được lưu ý ở đây là chi phí nhân công ở Việt Nam chỉ bằng một nửa so với ở Ấn Độ, mà Việt Nam lại còn đang bước vào giai đoạn dân số vàng" - Sang Phan viết.

Nhất Hạnh