HoREA kiến nghị 3 giải pháp về giá đất trong Luật sửa đổi Đất đai 2013
Mới đây, trong văn bản gửi lên Thủ tướng chính phủ và các bộ ban ngành, Hiệp hội BĐS Tp.HCM (HoREA) đã đưa ra các kiến nghị về định giá đất nhằm sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Luật Đất đai 2013.
Theo đó, HoREA đã chỉ ra thực trạng công tác định giá đất hiện nay. Theo HoREA, tài chính đất đai là vấn đề rất lớn và quan trọng trong pháp luật đất đai, trong đó có vấn đề xác định giá đất. Nguồn thu từ đất chiếm khoảng trên dưới 10% ngân sách địa phương là nguồn thu rất quan trọng của các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
Tuy nhiên hiện nay, trong quá trình thực thi pháp luật đất đai, có hiện tượng nguồn thu ngân sách nhà nước từ đất đai còn bị thất thu trong hoạt động chuyển mục đích sử dụng đất, chuyển công năng sử dụng của công trình xây dựng gắn liền với đất, nhất là chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp thành đất phi nông nghiệp, đất ở; Nguồn thu ngân sách từ đất đai chưa tương xứng với tiềm năng, chưa tạo thành nguồn thu lâu dài, bền vững cho ngân sách nhà nước; Hoạt động thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp còn nhiều bất cập…
Bên cạnh các điểm đạt được, Luật Đất đai 2013 còn tồn tại những mặt hạn chế cần khắc phục
HoREA chỉ ra, đối với các đô thị lớn, mà điển hình là Tp.hcm là nơi có tốc độ và tỷ trọng đô thị hóa rất cao. TP đang thực hiện quy hoạch, kế hoạch chuyển đổi khoảng 1/3 diện tích đất nông nghiệp thành đất phi nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ, thì nguồn thu từ đất sẽ là một nguồn thu ngân sách nhà nước rất lớn phục vụ đầu tư phát triển, và thực hiện chính sách nhà ở xã hội.
Thế nhưng thực tế hiện nay, bên cạnh các điểm đạt được, Luật đất đai 2013 còn tồn tại những mặt hạn chế cần khắc phục. Cụ thể là các quy định và cơ chế xác định giá đất, thẩm định giá đất khi vận hành thực tế chưa thực sự đảm bảo nguyên tắc "Giá đất phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường"; trong bảng giá đất ở các địa phương được quy định thấp hơn so với giá đất phổ biến trên thị trường, chỉ tương đương khoảng 30-50% giá đất thị trường.
Từ thực trạng trên, HoREA đã kiến nghị các giải pháp nhằm đảm bảo việc định giá đất phù hợp với cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước, bảo đảm quyền lợi của người có đất bị thu hồi và quyền lợi chính đáng của chủ đầu tư dự án có sử dụng đất.
Thứ nhất, HoREA kiến nghị bỏ quy định "Chính phủ ban hành khung giá đất định kỳ 05 năm một lần" tại điều 113 Luật Đất đai; và sửa đổi điều 114 Luật Đất đai giao thẩm quyền cho cấp tỉnh chịu trách nhiệm ban hành "Bảng giá đất và giá đất cụ thể" nhằm đảm bảo "Giá đất phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường" và phù hợp với thực tế tình hình của địa phương.
Thứ hai, về lâu dài chính phủ nghiên cứu bỏ hẳn khái niệm "tiền sử dụng đất" mà thay thế bằng sắc thuế sử dụng đất ở với thuế suất nhất định, đề xuất khoảng 10% hoặc 15% bảng giá đất. Như vậy, vừa minh bạch, vừa dễ tính toán và loại trừ được cơ chế xin – cho.
Thứ ba, Hiệp hội kiến nghị cho phép doanh nghiệp (người sử dụng đất) được tham gia và được quyền nêu ý kiến tại cuộc họp của Hội đồng thẩm định giá đất thành phố khi thẩm định giá đất dự án của đơn vị mình, để cung cấp thêm thông tin cho Hội đồng xem xét, quyết định.
