Giới đầu tư mạo hiểm vẫn lạc quan vào tương lai dù có quỹ thua lỗ nặng

Tờ Financial Times nhận định, về cơ bản những nhà đầu tư thiên về tốc độ tăng trưởng rất lạc quan. Những người này tin rằng chúng ta đang trải qua làn sóng thay đổi do công nghệ dẫn đầu và rằng một nhóm nhỏ các công ty xuất sắc hơn có thể tạo ra lợi nhuận theo cấp số nhân bằng cách định hình tương lai. Vai trò của nhà đầu tư thành công là làm sao để xác định các doanh nghiệp này.

Đó là một cách tiếp cận mà trong một số trường hợp, mang lại lợi nhuận khổng lồ cho các nhà đầu tư trong thập kỷ qua, khi tiền rẻ tràn ngập các nền kinh tế và định giá của một loạt công ty công nghệ tăng vọt.

Tuy nhiên, trong năm qua, triết lý đầu tư tương tự đã gặp phải những hoài nghi khi lãi suất tăng, lạm phát, xung đột địa chính trị và viễn cảnh suy thoái đang rình rập. Rất nhiều trong số những nhà đầu tư từng “bay cao” đã phải chịu thua lỗ nặng nề, vì cổ phiếu công nghệ bị bán tháo và việc nới lỏng các lệnh phong tỏa đã khiến những công ty nổi lên trong giai đoạn Covid-19 như Zoom và Peloton buộc phải quay trở lại mức định giá trước đại dịch.

Tại Mỹ, Quỹ đầu tư công nghệ toàn cầu của T Rowe Price đã chứng kiến giá trị giảm 45% trong năm nay, quỹ đầu cơ hàng đầu do Tiger Management của Chase Coleman điều hành đã mất 50% giá trị tính đến cuối tháng 7 và quỹ Ark Innovation của Cathie Wood đã giảm khoảng 55% giá trị trong năm nay. Ark Investment Management đã mất gần một nửa số tài sản do mình quản lý kể từ tháng 12.

Trong số các nhà quản lý có trụ sở tại Vương quốc Anh, Quỹ tín thác đầu tư thế chấp Scotland của Baillie Gifford đã giảm 40% trong năm nay tính đến cuối tháng 8, trong khi Polar Capital Technology Trust đã giảm 22% cho đến tháng 7. Tại Nhật Bản, việc định giá công nghệ sụt giảm và đồng yên yếu đã khiến tập đoàn SoftBank của Masayoshi Son rơi vào mức lỗ ròng kỷ lục 3,1 nghìn tỷ Yên (23 tỷ USD) trong quý thứ hai.

Đối mặt với tình huống đảo chiều như vậy, một số nhà đầu tư thiên về tăng trưởng nổi bật đã từ bỏ cách tiếp cận của họ. Nhưng cũng có một số người tin rằng sự thất bại này thể hiện một cơ hội mua vào thận trọng hơn.

Kirsty Gibson, giám đốc đầu tư vào chứng khoán Mỹ tại Baillie Gifford có trụ sở tại Edinburgh cho biết: “Một số doanh nghiệp phát triển vượt bậc dường như đang được giao bán bây giờ. Điều đó khiến đây trở thành thời điểm thực sự thú vị để trở thành một nhà đầu tư tăng trưởng dài hạn”.

Các khoản lỗ của Ark dường như không làm lu mờ sự tự tin không ngừng của người sáng lập. “Đổi mới giải quyết các vấn đề và thế giới ngày nay đang phải đối mặt với nhiều vấn đề hơn hai năm trước”, Wood tweet vào ngày 8 tháng 9. “Đổi mới là chìa khóa cho tăng trưởng thực sự!”

Nhưng đằng sau sự lạc quan bên ngoài về chuyển đổi công nghệ, nhiều nhà đầu tư tăng trưởng đã đưa ra những thay đổi đáng kể đối với chiến lược của họ, tập trung nhiều hơn vào tiềm năng lợi nhuận ngắn hạn và tạo tiền mặt, đồng thời tìm kiếm những cách mới để hỗ trợ các công ty công nghệ giai đoạn đầu vượt qua thời kỳ suy thoái.

David Older, người đứng đầu bộ phận cổ phiếu của công ty quản lý tài sản Carmignac trị giá 33,2 tỷ euro cho biết: “Chúng ta sẽ không quay trở lại như trước nữa”.

Tiền mặt ở đâu?

Các nhà đầu tư tăng trưởng nổi bật cho biết môi trường kinh tế vĩ mô khiến họ phải thận trọng trong ngắn hạn, nhưng họ vẫn tin rằng cuộc cách mạng công nghệ mới chỉ bắt đầu.

Một số quỹ sử dụng cái gọi là chiến lược “chéo” nhằm hỗ trợ các công ty tư nhân cũng như các công ty niêm yết. Một số nhà đầu tư tăng trưởng nhấn mạnh chiến lược nhiều năm của họ để hỗ trợ các công ty, điều này giúp họ vượt qua sự biến động thị trường trong ngắn hạn. Cổ phiếu công nghệ được coi là đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi việc tăng lãi suất làm giảm lợi nhuận tiềm năng trong tương lai.

Nhưng thay vì cố gắng đoán xem lãi suất có thể đi đến đâu, họ nói rằng đang giảm gấp đôi để cố gắng tìm hiểu xem liệu bối cảnh cạnh tranh của các công ty trong danh mục đầu tư của họ có thay đổi hay không. Và phần lớn cho rằng sự thay đổi trong bối cảnh vĩ mô không làm tổn hại đến tiềm năng lâu dài của nhiều người.

Phương pháp tiếp cận của T Rowe Price có trụ sở tại Baltimore là tưởng tượng vị trí mà một công ty công nghệ có thể đạt được trong thời gian ba hoặc năm năm và tìm kiếm những công ty có thể tăng trưởng từ 30 đến 40% mỗi năm. Năm trong số 10 cổ phần hàng đầu trong quỹ đầu tư công nghệ toàn cầu của họ thuộc lĩnh vực phần mềm gồm: Atlassian, MongoDB, HubSpot, ServiceNow và Snowflake Computing.

Julian Cook, một chuyên gia về danh mục đầu tư của Mỹ tại công ty quản lý tài sản trị giá 1,39 tỷ USD Mỹ, cho biết trong khi lãi suất tăng ảnh hưởng đến định giá của các công ty công nghệ, câu hỏi quan trọng hơn là “hoạt động cơ bản của doanh nghiệp đó như thế nào về tăng trưởng thu nhập, tăng trưởng doanh thu và tăng trưởng dòng tiền tự do” trong khoảng thời gian 5 năm và trong môi trường lãi suất cao.

Nhưng một số nhà đầu tư khác đang đưa ra những lời hứa hẹn xa vời về lợi nhuận. Ben Rogoff, đồng trưởng nhóm công nghệ toàn cầu của công ty quản lý tài sản Polar Capital ở London, cho biết: “Chúng tôi đã giảm thời gian đầu tư trong danh mục đầu tư của mình. Một nửa niềm tin vào công nghệ của ông được chuyển sang đầu tư vào phần mềm và các tên tuổi trong ngành bán dẫn, trong số đó có Nvidia, TSMC và ASML Holding.

Rogoff nói: “Bạn có thể có công nghệ phù hợp với một thị trường rất lớn, bạn cũng có thể thay đổi thế giới. Nhưng thực sự rất khó để có thể tin chắc về điều đó ngay bây giờ”.

Các công ty tăng trưởng tiềm năng cần phải tồn tại trước những áp lực hiện tại bao gồm gián đoạn chuỗi cung ứng, lạm phát và các điều kiện gây quỹ khó khăn hơn - để phát huy tốt tiềm năng dài hạn của họ. Cũng giống như các giám đốc điều hành công ty đang xem xét lại các mô hình kinh doanh của họ, các nhà đầu tư đang cố gắng xác định xem các công ty trong danh mục đầu tư của họ có thể đối phó như thế nào trong thời kỳ suy thoái.

Chuyên gia Gibson cho biết: “Tập trung vào khả năng phục hồi và khả năng thích ứng của những doanh nghiệp đó thậm chí còn quan trọng hơn bao giờ hết”.

“Một số công ty sẽ nổi lên mạnh mẽ hơn”, bà nói thêm. “Chúng tôi hoan nghênh những doanh nghiệp có thể cắt giảm ‘chất béo’ nhưng lại thận trọng với những doanh nghiệp cắt giảm ‘cơ bắp’ vì chúng tôi không muốn họ làm mất cơ hội lâu dài của mình”.

Việc bán tháo theo định hướng vĩ mô đối với các cổ phiếu công nghệ diễn ra bừa bãi, trong đó thị trường không phân biệt được giữa các cổ phiếu tăng trưởng có tạo ra dòng tiền mạnh và những cổ phiếu không có. Điều này đang tạo ra cơ hội cho các nhà đầu tư gia tăng có chọn lọc các vị thế hiện có khi việc bán tháo giá cổ phiếu làm giảm thu nhập và thêm lượng cổ phiếu nắm giữ mới.

Cách làm mới

Vào tháng 7, Klarna, một công ty Thụy Điển tiên phong trong mô hình kinh doanh “mua trước, trả sau”, đã giảm giá trị từ 46 tỷ USD xuống còn 6,7 tỷ USD khi công bố vòng gọi vốn 800 triệu USD. Trường hợp này tạo ra cơn song lớn đối với các nhà đầu tư và cộng đồng khởi nghiệp. Sự sụt giảm giá trị tại thời điểm đó là công ty công nghệ tư nhân có giá trị nhất châu Âu là một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy những gì mà nhiều người coi là rắc rối vẫn tiếp diễn ở các thị trường tư nhân.

Với suy nghĩ này, một số nhà đầu tư đang thử các cách tiếp cận thay thế. Laffont nói: “Tôi cảm thấy rằng chúng ta cần sử dụng cuộc khủng hoảng để nghĩ ra một cách làm mới. Các giao dịch có cấu trúc là cách để chúng tôi cung cấp giải pháp cho những người sáng lập trong thời kỳ suy thoái. Chúng tôi muốn họ tiếp tục có thể phát triển kinh doanh, thực hiện các thương vụ mua lại hấp dẫn và có thể mở rộng đội ngũ của mình. Có rất nhiều khả năng tài chính mới có thể được sử dụng để hỗ trợ những người sáng lập mà họ không phải gánh chịu những đợt giảm giá trị lớn”.

Atreides Management, được thành lập bởi cựu giám đốc danh mục đầu tư của Fidelity Investments, Gavin Baker, cũng đang huy động tiền cho một quỹ mạo hiểm.

“Hãy sợ hãi khi người khác tham lam và tham lam khi người khác sợ hãi nhưng thực tế lại khó hơn nhiều”, Baker nói khi đề cập đến lời khuyên nổi tiếng của Warren Buffett. “Chúng tôi tin rằng 9-12 tháng tới sẽ là một trong những thời điểm tốt nhất trong lịch sử để tham lam và triển khai vốn đầu tư mạo hiểm”.

Nguồn: Financial Times

Phương Linh