"Drama" đằng sau thương vụ LOTTE thâu tóm Techcom Finance, "quá tam ba bận" nhưng "đầu xuôi đuôi lọt" ở lần thứ 4
Sau 3 lần M&A các công ty tài chính Việt Nam không thành công vì lý do liên quan đến giá thành, nợ xấu; cuối cùng Lotte đã hoàn tất thương vụ mua lại Techcom Finance dù công ty này chỉ có giấy phép kinh doanh và chưa đi vào hoạt động.
Bắt đầu "lấn sân" vào thị trường tài chính tiêu dùng Việt Nam
Đầu năm 2018, Lotte Card của Hàn Quốc đã chi gần 1.700 tỷ đồng để mua lại Techcom Finance từ Techcombank. Đây là là một trong những thương vụ M&A (sáp nhập và mua lại) lớn tại thị trường Việt Nam năm 2018.
Trước khi Lotte mua lại Techcom Finance từ Techcombank, Techcombank đã mua lại Công ty Tài chính cổ phần Hóa chất Việt Nam (VCFC) và đổi tên thành Techcom Finance vào tháng 6/2015. Năm 2014, trước khi trở thành công ty con của Techcombank, lợi nhuận trước thuế của VCFC đạt gần 13 tỷ đồng, chỉ bằng 1/8 lợi nhuận trước thuế của năm 2013, nguyên nhân là công ty phải trích lập dự phòng rủi ro tín dụng hơn 100 tỷ đồng, so với mức 470 triệu đồng của năm 2013.
Mới đây, tại Hội thảo "Huy động vốn và Mua bán - Sáp nhập doanh nghiệp", ông Ga Jae Eun – Phó Tổng Giám đốc Công ty Tài chính Lotte Finance đã tiết lộ lý do vì sao lại lựa chọn mua lại Techcom Finance khi Tập đoàn này khi bắt đầu "lấn sân" vào thị trường tài chính tiêu dùng Việt Nam.
Đại diện Lotte cho biết, khi Lotte muốn tham gia vào lĩnh vực tài chính nhưng thị trường tài chính Hàn Quốc đã đi vào ổn đinh khá lâu và để bắt đầu tại thị trường này thì rất khó. Vì vậy, Lotte phải chọn đi ra nước ngoài và Việt Nam là một trong những thị trường chiến lược của tập đoàn này.
Phó Tổng Giám đốc Công ty Tài chính Lotte Finance cũng nhận định: "Thị trường tài chính Việt Nam không chỉ dừng ở mức phát triển như hiện tại mà trong tương lai sẽ phát triển cao hơn nữa. Những năm gần đây, tỷ lệ liên quan đến việc cho vay tiêu dùng đã tăng nhiều so với những năm trước và cao hơn những nước bên cạnh".
Để đầu tư mảng tài chính tại Việt Nam, Lotte đã có 10 năm đầu tư vào nhiều mảng khác ở thị trường này. Vào năm 2018, khi mới bắt đầu đầu tư vào thị trường Việt Nam, tập đoàn này chưa nghĩ đến việc đầu tư theo hướng M&A. Tuy nhiên, đến năm 2010, khi chính sách của nhà nước bắt đầu mở và bắt đầu huy động vốn từ nước ngoài. Dựa trên những chính sách và những quy định mới, Lotte bắt đầu có xu hướng đầu tư vào lĩnh vực tài chính.
3 thương vụ bất thành…
Phó Tổng Giám đốc Công ty Tài chính Lotte Finance chia sẻ: "Khi mới bắt đầu muốn tiến vào thị trường tài chính Việt Nam, chúng tôi đã gặp rất nhiều vướng mắc. Ban đầu chúng tôi đã hướng đến mua lại những công ty lớn nhưng sau đó chúng tôi nhận ra, để tiếp cận với những công ty và lâu đời là điều rất khó, nên Lotte đã quyết định lựa chọn mua lại những công ty nhỏ với thời gian hình thành ngắn".
Trên thực tế trước khi mua lại Techcom Finance, Lotte đã có 3 thương vụ M&A tại thị trường Việt Nam nhưng đều không thành công. Một trong ba công ty mà Lotte định mua lại đã có thời gian hoạt động khá lâu và thậm chí còn là một trong 4 công ty có tên tuổi trên thị trường. Với công ty này, Lotte đã đàm phán nhưng vì vấn đề liên quan đến giá thành nên đã không đi đến được bước chốt thương vụ cuối cùng.
Hai công ty còn lại có liên quan đến nợ xấu và đang nằm trong diện quản lý của Ngân hàng Nhà nước. Vì vậy, cũng không có thương vụ nào diễn ra thành công.
Ông Ga Jae Eun chia sẻ: "Đối với chúng tôi thì vấn đề thời gian bao giờ cũng là vấn đề phải được ưu tiên nhất. Tức là sếp không bao giờ cho cấp dưới nhiều thời gian cả, chúng tôi phải tuân thủ chỉ thị trong một thời gian ngắn phải đàm phán được một thương vụ M&A hiệu quả nhất và tuyệt đối không liên quan đến vấn đề nợ xấu".
…và cái kết "đầu xuôi đuôi lọt"
Sau 3 thương vụ không thành công, cuối cùng Lotte đã tìm đến Techcom Finance.
Theo ông Ga Jae Eun, vào khoảng thời gian Lotte mua lại Techcom Finance thì công ty này chưa đi vào hoạt động mà chỉ có giấy phép đầu tư và số vốn theo quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, Lotte vẫn quyết định mua lại công ty này vì nó đáp ứng tiêu chí đầu tiên của Lotte là hoàn toàn phù hợp với chuyển động nguồn tài chính từ Hàn Quốc sang các nước đang phát triển.
Phó Tổng Giám đốc Công ty Tài chính Lotte Finance cũng chia sẻ: "Thật may mắn cho chúng tôi khi đã chọn Techcom vì khi tiến hành M&A không phải lúc nào cũng gặp được đối tác tích cực, mong muốn hỗ trợ mình. Bên phía Techcom đã hỗ trợ chúng tôi rất nhiều.
Với 3 lần không thành công, lãnh đạo của chúng tôi ở Hàn Quốc đã rất lo lắng. Cũng may là đến lần thứ 4, chúng tôi đã gặp được một đối tác vô cùng chân chính và thuận lợi trong thương vụ này".
Cuối cùng, sau 3 thương vụ không thành công, Lotte đã tìm được đối tác phù hợp và mua lại Techcom Finance từ Techcombank một cách trót lọt.
