Cuộc đua mới của thị trường nước giải khát
Tuy đã qua thời kỳ tăng trưởng nóng nhưng tiềm năng tăng trưởng ở mức gấp 3 lần các nước châu Á, thị trường nước giải khát Việt Nam vẫn hấp dẫn các nhà đầu tư.
Thống kê của ngành công thương cho thấy, hiện có hơn 1.800 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nước giải khát. Việt Nam là thị trường hấp dẫn đối với các nhà đầu tư khi số liệu của BMI (một tập đoàn khảo sát thị trường Anh) dự báo doanh thu ngành hàng nước giải khát có tốc độ tăng bình quân 2 con số. Thống kê của Hiệp hội Bia rượu - Nước giải khát Việt Nam, bình quân một người Việt tiêu thụ trên 23 lít nước giải khát mỗi năm và tiếp tục tăng trong những năm tới.
Có lẽ đây là lý do mà suốt nhiều thập niên qua, thị trường nước giải khát luôn diễn ra các cuộc cạnh tranh quyết liệt giữa doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Nội ngoại đua tranh
Mới đây, tập đoàn Kido công bố sẽ thâm nhập thị trường nước giải khát bằng trà thảo dược, trà thanh nhiệt, trà sữa, sữa bắp, sữa đậu xanh đóng chai. Ông Trần Lệ Nguyên - Tổng giám đốc Tập đoàn Kido cho biết, Kido đang hoàn tất các thủ tục hợp tác với một đối tác Thái Lan.
Trong giai đoạn một, đối tác Thái Lan sẽ sản xuất sản phẩm tại Thái Lan, còn Kido phân phối ra thị trường. Giai đoạn hai, khi mọi thứ đã ổn định, Kido sẽ xây nhà máy sản xuất tại Việt Nam. Toàn bộ sản phẩm được làm từ nguyên liệu an toàn và tiện lợi cho người tiêu dùng. Sản phẩm sẽ có giá cạnh tranh so với các sản phẩm hiện có trên thị trường.
Tổng giám đốc Tập đoàn Kido cũng không giấu tham vọng Tập đoàn sẽ thu về hàng tỷ đồng doanh thu nhờ mảng trà sữa và nước giải khát.
Bên cạnh đó, để chuẩn bị cho sự ra mắt của ngành hàng mới, Kido đã chi hàng chục tỷ đồng để mời 2 tuyển thủ trẻ của U23 Việt Nam Nguyễn Quang Hải và Bùi Tiến Dũng làm đại sứ thương hiệu độc quyền trong năm 2018. Ông Bùi Thanh Tùng - Phó tổng giám đốc Tập đoàn Kido cho biết, Tập đoàn đặt mục tiêu mở rộng các ngành hàng hiện có đồng thời thâm nhập ngành hàng mới nên việc chọn các tuyển thủ trẻ là nhằm mang hình ảnh đầy năng lượng của các sản phẩm Kido đến gần hơn với người tiêu dùng, đặc biệt là giới trẻ.
Được biết, ngay từ những năm 2000, doanh nghiệp này đã chính thức gia nhập ngành hàng nước giải khát khi sở hữu cổ phần chi phối tại Tribeco. Dù hợp tác không hiệu quả nhưng nhờ đó, lãnh đạo của Kido hiểu sâu hơn về ngành và có chiến lược bài bản cho sự trở lại.
Một "ông lớn" khác đó là Coca-Cola Việt Nam. Tháng 3 vừa qua, Coca-Cola đã đưa ra thị trường loại Coca-Cola thêm cà phê. Bên cạnh việc đa dạng khẩu vị, Coca-Cola điều chỉnh và cải tiến công thức nhằm mang đến những thức uống có lợi cho sức khỏe người dùng. Từ năm 2017, nắm bắt xu hướng tiêu dùng tại Việt Nam, Coca-Cola đã đa dạng danh mục sản phẩm với các loại thức uống hoa quả và trà đóng chai Fuzetea+, cà phê đóng lon Georgia.
Bà Phạm Nhã Uyên - Giám đốc Tiếp thị Coca-Cola khu vực Đông Dương cho biết, với mục tiêu trở thành thương hiệu nước giải khát dành cho mọi người, bên cạnh việc đưa ra những trải nghiệm khẩu vị mới lạ, Coca-Cola đồng thời cắt giảm lượng đường và calories trên rất nhiều sản phẩm.
Trong khi đó, một đơn vị khác là Suntory PepsiCo chỉ trong 4 năm (2013 - 2017) đã đầu tư thêm vốn tại thị trường Việt Nam lớn hơn cả 10 năm về trước. Hiện Công ty có 5 nhà máy, 3.000 nhân viên cùng 450 điểm phân phối và hơn 1,1 triệu điểm bán lẻ thông qua kênh phân phối trực tiếp và gián tiếp.
Ông Uday Shankar Sinha - Tổng giám đốc Công ty Suntory PepsiCo Việt Nam cho rằng, thị trường nước giải khát Việt Nam có sức hút đối với các nhà đầu tư đến từ Mỹ, Pháp, Nhật Bản. Ở một số nước châu Á, nhà đầu tư ngoại kỳ vọng mức tăng trưởng tại thị trường nội địa khoảng 2% nhưng ở Việt Nam những năm gần đây luôn duy trì ở mức 6 - 7%.
Có thực sự hấp dẫn?
Có thể thấy, thị trường nước giải khát thời gian qua luôn diễn ra các cuộc cạnh tranh quyết liệt giữa doanh nghiệp trong và ngoài nước. Không ít doanh nghiệp Việt đã bị thâu tóm, những thương hiệu đình đám một thời đã rơi vào tay doanh nghiệp nước ngoài.
Điển hình như thương hiệu Tribeco, mặc dù đã có lịch sử 20 năm hoạt động và luôn được người tiêu dùng bình chọn là hàng Việt Nam chất lượng cao trong hơn 11 năm liền trước đó. Thời điểm năm 2000, sản phẩm sữa đậu nành Tribeco được xem là “vô đối” trong dòng sản phẩm nước uống thiên nhiên có lợi cho sức khỏe. Thế nhưng, sau khi lần lượt bán cổ phần cho các đối tác ngoại là Uni-President cùng lúc với việc xây dựng thêm 2 nhà máy để mở rộng sản xuất thì Công ty bắt đầu rơi vào cảnh nợ nần.
Bên cạnh bị thâu tóm, không ít thương hiệu Việt đã rơi vào thế lép vế, vắng bóng dần trên thị trường do không thể cạnh tranh, như Cty cổ phần nước giải khát Chương Dương. Sự yếu thế trong các hoạt động quảng bá khiến thương hiệu này một lần nữa bị lu mờ để rồi người tiêu dùng gần như không biết đến các sản phẩm khác của Chương Dương ngoài xá xị.
Trong cuộc chia sẻ mới đây, về chiến lược phát triển của thị trường nước giải khát của khối nội, ông Lê Phụng Hào – Chủ tịch Hiệp hội Marketing Việt Nam cho rằng, với mức tăng trưởng của thị trường nước giải khát, thị trường không phải là vấn đề đáng lo ngại, doanh nghiệp nội chỉ cần tìm sự khác biệt và thị trường ngách cùng với các sản phẩm riêng.
Ví dụ sản xuất ra các loại nước uống có nguồn nguyên liệu hoa quả đặc thù của Việt Nam như: vải, xoài… hay đưa ra sản phẩm dành cho phân khúc khách hàng có thu nhập trung bình, giới học sinh, sinh viên… Nhưng điều đặc biệt quan trọng là các sản phẩm phải thể hiện được yếu tố “thật”, tránh dùng những hương liệu công nghiệp vì khi nền kinh tế ngày càng phát triển, người tiêu dùng càng quan tâm tới yếu tố có lợi cho sức khỏe.
Theo nghiên cứu của Nielsen tháng 12/2017, về thị phần, các doanh nghiệp nội đang chiếm ưu thế trong ngành hàng thực phẩm và nước giải khát với tỷ lệ lần lượt là 69% và 45%. Và nhờ hệ thống phân phối rộng khắp và duy trì liên tục trong thời gian dài, sản phẩm của công ty trong nước luôn sẵn sàng đến tay người tiêu dùng không chỉ ở thành phố mà còn ở vùng sâu, vùng xa để thúc đẩy sự tăng trưởng.
"Người tiêu dùng hiện nay đối diện với nhiều sự chọn lựa sản phẩm hơn bao giờ hết. Các doanh nghiệp đa quốc gia gặp phải sự cạnh tranh gay gắt từ các doanh nghiệp nội địa trên nhiều phương diện như chất lượng, giá cả cũng như chiến lược marketing tập trung đến các phân khúc khách hàng mục tiêu cụ thể hơn", ông Nguyễn Anh Dũng - Trưởng bộ phận Dịch vụ đo lường bán lẻ của Nielsen Việt Nam nhận định.
