Công ty giảm 50% lương giữa dịch Covid-19, tôi học sống tối giản như người Nhật, vừa tiết kiệm, vừa khoẻ mạnh: Giảm bớt đồ đạc, chăm vận động, đơn giản hoá tài chính...
Đối với tôi, dịch Covid -19 giống như một "cái cớ" để chuyển biến và áp dụng lối sống mới: Sống tối giản như người Nhật. Sau một thời gian lựa chọn lối sống này, tôi đã hiểu tự do và hạnh phúc đích thực nghĩa là gì.
Nhận thông tin toàn bộ nhân sự của công ty bị giảm 50% lương, làm việc online tại nhà để chia sẻ khó khăn với công ty trước cơn đại dịch Covid-19 và ngăn chặn tình trạng lây nhiễm chéo, tôi ngồi lặng yên một lúc, hít thở sâu tự nghĩ: "Cuối cùng điều không mong đợi đã đến!". Trước đại dịch, công ty lâm vào tình trạng khó khăn, kinh doanh trì trễ, các đơn hàng không thể xuất đi, nên tình huống này xảy ra đã nằm trong dự trù của bản thân. Dẫu thế, nỗi lo lắng, bất an vẫn khó lòng xua tan nổi.
Nhưng, xét cho đến cùng, cứ lo lắng mãi sẽ chẳng giải quyết được bất cứ điều gì, thay vì lo âu chi bằng hãy hành động. Thay vì lo tích trữ đồ đạc, tôi cho rằng đây chính là cơ hội để lựa chọn một sống mới, tiết kiệm hơn, ít tiện nghi hơn. Đó là lối sống tối giản của người Nhật. "Cái cớ" Covid-19 giúp tôi thanh lọc cơ thể, thanh lọc tâm hồn và thật sự tìm kiếm được hạnh phúc đích thực. Dưới đây là vài điều tôi nhận ra khi áp dụng lối sống tối giản ấy:
Sống tối giản, tôi giác ngộ nhiều điều
"Bất cứ ai khi sinh ra cũng là người sống tối giản"
Chẳng có ai từ khi sinh ra đã có sẵn tài sản, đồ đạc gì trong tay. Vậy nên bất cứ ai khi mới chào đời đều là những người sống tối giản. Cứ mỗi lần bạn sở hữu trong tay những đồ dùng hơn mức cần thiết là một lần bạn lấy mất tự do của chính mình. Giá trị bản thân chúng ta không đo bằng những đồ dùng mà chúng ta sở hữu. Những đồ dùng này chỉ cho chúng ta một chút cảm giác hạnh phúc nhất thời mà thôi. Mang theo những đồ dùng hơn mức cần thiết sẽ lấy hết thời gian, năng lượng của bạn. Khi nhận ra được điều đó, tức là bạn đã bắt đầu trở thành một người sống tối giản.
Sự thật, sống tối giản giúp tôi luôn cảm thấy vui vẻ, mới lạ mỗi ngày. Ví dụ như một chuyến du lịch chẳng hạn. Hầu như ai cũng gói ghém đồ đạc đến sát giờ xuất phát. Nhưng dù bạn có kiểm tra hết danh sách vật dụng mang đi cũng vẫn cảm thấy thiếu thiếu cái gì đó. Nhưng đã đến giời xuất phát, bạn phải khóa cửa và kéo vali đi thôi. Chính lúc này, bạn mới cảm thấy thoải mái. Đúng vậy, nếu có một chiếc vali này, mình có thể sống được một thời gian khá dài đấy. Có thể là mình đã quên một vài thứ ở nhà, nhưng không sao những thứ cần thiết nhất đã ở đây rồi.
Sau thời gian di chuyển, bạn đến nhà nghỉ hay khách sạn, ngủ trên chiếc chiếu tatami và tận hưởng sự thoải mái. Phòng nghỉ rất sạch sẽ, gọn gàng và ít đồ đạc. Trong pòng nghỉ này cũng chẳng có những đồ vật dư thừa như ở nhà. Bởi vậy nhà nghỉ luôn là nơi dễ chịu trong các chuyến đi. Bạn để lại đồ đạc trong phòng và đi dạo gần đấy hoặc thảnh thơi tới bất cứ đâu. Bạn có thời gian tận hưởng phong cảnh, con người, cuộc sống và chẳng có việc gì phải hoàn thành cả.
Chính là cảm giác như vậy đó, có lẽ bất cứ ai cũng đã trải qua cảm giác mà lối sống tối giản mang lại. Và tất nhiên, có thể bạn cũng đã cảm nhận cảm giác ngược lại, đó là lúc kết thúc chuyến đi, bạn lên máy bay về nhà. Những món đồ bạn đã xếp rất gọn gàng trước khi đi giờ nằm lung tung trong vali. Những món quà lưu niệm được nhét đầy trong túi xách tay. Vé vào cửa khu du lịch, hóa đơn mua hàng… nhét hết vào túi quần. Đến lúc kiểm tra vé máy bay thì bạn mới tìm loạn cả lên, "Ơ, mình để đâu rồi nhỉ?" Lúc đấy, bạn sẽ nhận được những ánh mắt khó chịu từ phía sau.
Đây chính là cảm nhận khi bạn bị quá nhiều đồ đạc làm phiền, bởi khi có việc cần thiết, bạn chẳng thể rảnh tay để làm gì được. Chúng ta luôn mất thời gian, công sức để sở hữu một món đồ nào đó, hoặc để bảo quản, quản lý những món đồ mình đã có. Và chúng ta bỏ ra nhiều đến mức, những món đồ vốn chỉ là vật dụng hàng ngày cuối cùng lại trở thành ông chủ của chúng ta.
Tyler Durden trong bộ phim Sàn đấu sinh tử đã nói rằng: "Rốt cuộc, chúng ta lại trở thành nô lệ cho chính những món đồ mà ta sở hữu". Có nghĩa, muốn trở thành một người tự do, hãy sống tối giản!
Mỗi chúng ta đều từng là người sống tối giản
Giống như con người khi sinh ra không có một thứ gì trong tay, bản thân người Nhật trước đây cũng là những người sống theo lối tối giản. Đã từng có một người nước ngoài đến Nhật trước khi bắt đầu công việc làm ăn của mình, và anh ta đã rất ngạc nhiên trước người Nhật lúc bấy giờ. Mỗi người chỉ có hai ba bộ quần áo nhưng rất gọn gàng, sạch sẽ. Người Nhật trước đây cũng chẳng giữ đến mười bộ quần áo làm gì. Khi di chuyển thì luôn đi bộ, nhà ở thì đơn giản, thoải mái, và cũng không phải là nơi ở cố định. Người Nhật luôn xây mới, làm lại nhà cửa. Phong cách đó, dáng vẻ đó chẳng phải là lối sống tối giản hay sao. Chính lối sống này cũng đã ảnh hưởng đến văn hóa truyền thống của Nhật, nét văn hóa tối giản.
Ví dụ như trong phòng trà. Bên trong phòng không có một đồ vật dư thừa nào cả, cửa ra vào cũng chỉ có một cửa nhỏ hẹp. Nếu bạn thích kiểu ngồi dựa ghế như mấy người nổi tiếng thì đừng hòng bước vào được phòng trà. Ngoài ra, dù là võ sĩ có muốn vào phòng trà thì cũng phải để kiếm ở ngoài. Đã vào phòng trà thì không phân biệt người giàu hay người nghèo, dân thường hay người nổi tiếng, mà chỉ là cuộc gặp gỡ giữa người với người, cùng nhau thưởng thức một chén trà mà thôi.
Tôi sống tối giản như thế nào?
Mỗi người đều có những lý do khác nhau khi trở thành người sống tối giản. Có những người thấy cuộc sống đảo lộn vì đồ đạc, có người lại thấy không hạnh phúc dù giàu có và sở hữu nhiều thứ trong ta. Có người giảm bớt đồ đạc sau nhiều lần chuyển nhà, cũng có khi họ muốn thoát khỏi sự u ám của cuộc sống. Hay cũng có người vốn dĩ không thích nhiều đồ đạc, thậm chí cũng có người đã thay đổi cách sống sau khi trải qua động đất.
Vậy một người sống tối giản là người như thế nào? Giảm bớt đồ đạc đến mức nào mới gọi là sống tối giản?
Thực tế là không có tiêu chuẩn nào cho người sống tối giản. Điều đó có nghĩa là nếu bạn sở hữu cả trăm món đồ hay chỉ một chiếc ti vi thì bạn sẽ không thể sống tối giản, hay nếu bạn có thể dẹp hết quần áo vào một chiếc tủ thì có nghĩa bạn là người sống tối giản, không phải vậy…Tất cả những điều đó đều không phải là tiêu chuẩn để đánh giá xem một người có phải sống tối giản hay không.
Người sống tối giản là người thực sự hiểu rõ cái gì là cần thiết cho mình chứ không phải là những thứ mong muốn theo cách nhìn của mọi người xung quanh. Hiểu rõ những thứ mình cần, bỏ hết những thứ ngoài mức cần thiết, đó chính là người sống tối giản.
1. Giảm thiểu lượng đồ đạc
Mỗi người khác nhau lại có những thứ quan trọng, cần thiết khác nhau. Bởi vậy, việc cắt giảm đồ đạc cũng khác nhau. Việc vứt bớt đồ đạc không phải là "mục đích" của lối sống tối giản, mà đó chỉ là một phương tiện giúp ta nhận rõ đâu mới là điều quan trọng thực sự trong cuộc sống của mình.
Bản thân tôi giảm bớt 70% quần áo cho những người thực sự cần. Tôi nhận ra là, có những bộ quần áo mình chẳng bao giờ đụng đến trong vài tháng liền. Nếu tôi không mặc bộ đó, mình sẽ không giữ nó. Ngoài quần áo, tôi cũng dần bỏ bớt giày, các thể loại túi, balo, cốc, đồ trang trí không cần thiết khác... Sau một tuần dọn dẹp, tôi nhận ra khoảng không gian sống tại nhà của mình rộng mở, thoáng đãng, tươi mới hơn. Dự định, mỗi tháng tôi sẽ lọc đồ đạc trong nhà, xem những gì không thật sự cần thiết thì sẽ không giữ lại.
2. Tắt hết thông báo ở điện thoại, gỡ bỏ facebook khỏi điện thoại
Thông báo duy nhất tôi đang để trên iPhone của mình là chuông báo tin nhắn. Các thông báo Email, Facebook và các thể loại ứng dụng games hoặc các cái khác, tôi tắt hết thông báo hiện trên điện thoại để đỡ bị làm phiền. Thay vì mất thời gian trên facebook, tôi đã gỡ bỏ nó ra khỏi điện thoại. Nhờ đó, tôi có thời gian ngắm cỏ cây, ánh nắng mặt trời, tập thể dục, tích cực vận động và vận động...
3. Ăn uống nhanh gọn, nhiều rau
Buổi sáng tôi ăn 3 trái trứng, một in rau và một ít tinh bột. Trưa mình ăn chay. Tối ăn gì gọn nhẹ nhất. Nghe có vẻ không ngon lành lắm, nhưng các bữa tôi ăn đảm bảo các tiêu chí là dễ, đủ dinh dưỡng và làm bản thân thoải mái. Nhờ việc ăn uống sạch sẽ, tôi có thể đi siêu thị mua đồ nhanh hơn, tốn ít tiền và thời gian hơn cho việc chuẩn bị ăn uống.
4. Đơn giản hóa tài chính
Một trong những ảnh hưởng lớn nhất và tốt nhất của lối sống tối giản đến tôi là nó giúp tôi tránh xa được cảm giác và cơn nghiện phải mua sắm gì đó. Bây giờ, tôi dùng MoneyLover để quản lý tài chính và giúp tiết kiệm tiền. Tôi biết cách lên kế hoạch tiêu hàng tuần hàng tháng, xây dựng quỹ khẩn cấp – chắc sắp tới tôi sẽ học thêm về việc đầu tư gì đó. Tôi chỉ dùng tiền mặt và thẻ debit, không dùng thể credit.
Bây giờ, mỗi khi tôi tiêu một đồng, đều có chủ đích rõ ràng. Tôi cũng không bị lo lắng về vấn đề nỗi lo tài chính nữa. Thay vì mua những vật dụng không cần thiết, tôi dành tiền cho những trải nghiệm và kiến thức giúp mình phát triển hơn.
Tựu chung lại, với tôi, sống tối giản là một sự thay đổi về mặt tư tưởng. Sống tối giản là bạn tập cho mình bình lặng trong một cuộc sống ồn ào ngoài kia. Sống tối giản là đơn giản hóa hàng nghìn, hàng triệu suy nghĩ trong đầu chúng ta mỗi ngày. Sống tối giản là cho phép bản thân được sống chậm lại. Nhớ là, sống tối giản - không phải là sống hà khắc với bản thân, mà là cách tự tháo xuống những gánh nặng không đáng có.
"Nhờ" covid-19, từ một người tham lam, ôm đồm những rườm rà trong cuộc sống, tôi đã cho phép bản thân mình sống bình tĩnh hơn, tiết kiệm hơn, đúng đắn hơn. Nói theo một nghĩa nào đó, đúng thời điểm thì tự khắc bản thân phải thay đổi để phù hợp với hoàn cảnh.
(Thao khảo cuốn "Lối sống tối giản của người Nhật)
