Câu chuyện về chiếc bánh "đồng tính" đắt đỏ nhất lịch sử nước Anh: Công làm bánh chỉ 48 USD, chi phí kiện tụng lên tới hơn nửa triệu USD
Năm 2014, nhà hoạt động về quyền đồng tính Gareth Lee đã đặt làm một chiếc bánh tại đây với giá 48 USD (Khoảng 1,1 triệu đồng). Còn ở thời điểm hiện tại, chiếc bánh đã "đội giá" lên 593.000 USD (Khoảng 13,8 tỷ đồng).
Theo BBC, đây được coi là chiếc bánh đặt làm riêng đắt nhất trong lịch sử nước Anh và là kết quả của tất cả các chi phí pháp lý liên quan phát sinh trong những năm qua. Quyết định cuối cùng được đưa ra ngày 11/10/2018 khi cả 5 thẩm phán của Tòa án tối cao của Anh quyết định rằng công ty Ashers không phạm tội phân biệt đối xử.
Mọi chuyện bắt đầu từ tháng 7/2014 khi cửa hàng bánh Ashers ở Bắc Ireland từ chối yêu cầu làm một chiếc bánh có hình ảnh cặp đôi Bert và Ernie của chương trình truyền hình dài tập nổi tiếng Seasame Street với khẩu hiệu: "Ủng hộ hôn nhân đồng tính". Được biết, Lee đặt chiếc bánh này cho một sự kiện để kỷ niệm "Ngày quốc tế chống kỳ thị, phân biệt đối xử với người đồng tính, song tính và chuyển giới".
Mặc dù ban đầu đơn đặt hàng của Lee được chấp nhận và thanh toán nhưng cuối cùng Ashers đã từ chối làm bánh vì nó mâu thuẫn với đức tin của người chủ cửa hàng vốn theo Cơ Đốc giáo. Bắc Ireland là vùng duy nhất của Vương quốc Anh nơi hôn nhân đồng giới vẫn bị coi là bất hợp pháp.
Cuộc tranh cãi xung quanh sự việc này vẫn tiếp tục trong những năm qua. Lee đã phản ánh với Ủy ban Bình đẳng Bắc Ireland và sau đó kiện Ashers với lý do công ty này đã phân biệt đối xử với ông vì tính dục của mình.
Ashers đã nhận được sự trợ giúp pháp lý từ học viện Cơ Đốc giáo – một tổ chức bị toàn án tối cao Belfast kết luận là có tội trong vấn đề kỳ thị vào năm 2015. Ashers đã kháng cáo thất bại vào tháng 10/2016, tuy nhiên họ tiếp tục đưa vụ kiện lên tòa án tối cao. Chi phí của vụ án lúc này đã lên tới hơn nửa triệu USD.
Phân tích chi phí của chiếc bánh đặt làm đắt nhất nước Anh
Từ trên xuống: Giá bánh thông thường, Chi phí pháp lý mà Ashers đã bỏ ra và Chi phí pháp lý Ủy ban bình đẳng đã bỏ ra.
Quyết định của tòa án tối cao dựa trên thực tế là Ashers đã không phân biệt đối xử với Lee mà vấn đề nằm ở thông điệp mà Lee muốn truyền tải. Trước đó, họ đã từng phục vụ Lee và có thể vẫn sẽ làm như vậy nếu không xảy ra sự cố với chiếc bánh "đồng tính". Tòa án cho biết không ai có quyền ép Ashers viết những thông điệp mà họ không đồng tình lên sản phẩm của mình và họ hoàn toàn có thể từ chối yêu cầu từ bất cứ khách hàng nào.
Thẩm phán Brenda Hale viết trong quyết định được mọi người nhất trí: "Tóm lại, sự phản đối của Ashers hướng về thông điệp chứ không phải cá nhân cụ thể nào. Nếu họ phân biệt đối xử với Lee thì đây là một sự sỉ nhục phẩm giá con người và là việc từ chối cung cấp dịch vụ cho khách hàng vì lý do chủng tộc, giới tính, khiếm khuyết, khuynh hướng tính dục hoặc bất kì đặc điểm cá nhân nào được xã hội tôn trọng và bảo vệ. Tuy nhiên đây lại là một trường hợp khác".
Peter Tatchell - một nhà vận động nhân quyền chia sẻ: "Mặc dù tôi không đồng tình với sự phản đối của Ashers về hôn nhân đồng tính nhưng trong một xã hội tự do như hiện nay, họ không bị buộc phải ủng hộ một ý tưởng hay quan niệm mà họ phản đối".
Về phần mình, Lee cho rằng vụ việc đã khiến anh cảm thấy như một "công dân hạng hai": "Những gì tôi muốn làm chỉ là đặt mua một chiếc bánh mà thôi".
