Tin buồn cho người luôn nỗ lực: Nhà tuyển dụng vẫn thích ứng viên có tài năng 'trời phú' hơn
Messi và Ronaldo ai giỏi hơn? Dù chưa giải nghệ, cả hai đều được xem là huyền thoại trong làng túc cầu. Tuy nhiên, cả hai có sự khác biệt rõ ràng, Messi là một tài năng thiên bẩm, luôn dễ dàng làm được điều mình muốn. Trong khi đó, Ronaldo ít được trời phú hơn, và giành được thành công nhờ nỗ lực luyện tập.
Câu hỏi đặt ra là: Nếu được lựa chọn giữa Messi và Ronaldo, bạn muốn chữ ký của ai hơn?
Đó không chỉ là câu hỏi của những câu lạc bộ bóng đá, trong kinh doanh cũng tồn tại những vấn đề như vậy. Đôi khi, nhà đầu tư hay người tuyển dụng phải lựa chọn giữa một cá nhân xuất sắc thiên bẩm hay một người thành công nhờ cần cù chăm chỉ.
Trong một công bố gần đây, Chia - Jung Tsay của đại học London (UCL) đã thử tiến hành khảo sát xem các nhà đầu tư thích những cá nhân "thiên bẩm" hay "nỗ lực" hơn. Tất nhiên, cũng có những người có cả 2 tố chất này, nhưng đây được xếp vào nhóm cực hiếm và bà Tsay - cũng như đa phần các nhà đầu tư, tạm bỏ qua nhóm thiểu số này, và chỉ tập trung vào nhóm có 1 trong 2 tố chất trên.
Trong thí nghiệm của mình, bà Tsay giới thiệu cho các nhà đầu tư một loạt những hồ sơ doanh nghiệp ảo, trong đó bao gồm cả những thông số như kinh nghiệm lãnh đạo, kỹ năng quản lý, IQ và số vốn họ đã kêu gọi được. Một cách khéo léo, các hồ sơ sẽ gợi ý cho những nhà đầu tư thấy các doanh nghiệp ảo trên thành công nhờ "thiên bẩm" hay "nỗ lực". Sau đó, nghiên cứu sẽ tính toán xem, trung bình các nhà đầu tư sẽ muốn đổ tiền vào doanh nghiệp thuộc nhóm nào.
Các nhà đầu tư cũng được chia làm hai nhóm đó là những người có kinh nghiệm đầu tư thực tế và những người không có. Mặc dù vậy, cả hai nhóm đều cho thấy họ thích lựa chọn những người có tố chất "thiên bẩm" hơn. Chẳng hạn, để thuyết phục được các nhà đầu tư có kinh nghiệm, trung bình những người "nỗ lực" sẽ phải có nhiều hơn 4,5 năm kinh nghiệm lãnh đạo, kỹ năng quản lý tốt hơn 9%, IQ cao hơn 28 điểm và từng gọi vốn được nhiều hơn 40.000 USD so với nhóm thiên bẩm.
Một điểm thú vị nữa đó là nghiên cứu cũng cho thấy, sự thiên vị của con người giành cho những tài năng thiên bẩm so với sự nỗ lực là vô thức.
Điều tương tự cũng xảy ra với những ứng viên tuyển dụng. Trong một nghiên cứu năm 2012, Michael Norton của đại học Havard đã cho thấy các nhà tuyển dụng cũng "ưu tiên cho tiềm năng". Điều này có nghĩa là họ sẽ chọn những ứng viên mà họ nghĩ có tiềm năng thành công, thay vì những người đã từng thành công trong quá khứ. Một phần cũng vì những người đó quá nhấn mạnh vào thành công của mình thay vì nhắc tới những phẩm chất khác.
Bà Tsay cho rằng, những người "thiên bẩm" dễ được chọn hơn bởi họ tỏ ra thích nghi tốt hơn trong một môi trường mà tương lai không chắc chắn.
Giờ thì chúng ta có thể lý giải một phần tại sao Messi luôn được ưu ái hơn trong mắt người hâm mộ, còn Ronaldo, dù nỗ lực đến đâu, cũng luôn bị lép vế.
