Nhẫn nhục trước bầu show, 'chua chát' đòi tiền tác quyền
Chỉ 10% đơn vị tổ chức biểu diễn hoàn thành nghĩa vụ tác quyền. Đa số các bầu show đều có những chiêu chây ì, lách luật, “lươn lẹo” hoặc “dìm giá”.
“Chúng tôi đành chịu thua dù là đại diện bảo vệ tài sản hợp pháp cho các công dân. Vô cùng đau lòng, buồn tủi và bẽ bàng bởi rất nhiều bầu show không coi hàng nghìn nhạc sĩ ra gì”, nhạc sĩ Phó Đức Phương, Giám đốc VCPMC thốt lên.
Nhẫn nhục trước bầu show
Theo Trung tâm bảo vệ bản quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC), trong số khoảng 400 buổi biểu diễn đã được Cục Nghệ thuật Biểu diễn (CNTBD) và Sở VHTT&DL Hà Nội cấp phép trong 11 tháng năm 2011, chỉ có 42 đơn vị tổ chức biểu diễn hoàn thành nghĩa vụ tác quyền, chiếm tỉ lệ 10%. Đa số các bầu show đều có những chiêu chây ì, lách luật, “lươn lẹo” hoặc “dìm giá”. Tới nay có trên 2.000 nhạc sĩ đã ủy thác cho VCPMC theo dõi, cập nhật hoạt động liên quan đến việc sử dụng tác phẩm âm nhạc của họ. Tuy nhiên, nhạc sĩ Phó Đức Phương tỏ ra đau lòng khi nhắc đến chuyện “đi đòi” tiền bản quyền, quyền lợi được pháp luật thừa nhận, bảo hộ.
Có ba hình thức trốn tránh, đối phó mà các bầu show thường dùng. Thứ nhất là phớt lờ hoàn toàn, coi như việc nộp tiền không phải nghĩa vụ của mình. Thứ hai là xin ít, nhưng diễn nhiều, chẳng hạn nộp tác quyền ba bài nhưng hát 7 – 10 bài. Thứ ba, hoặc nộp tiền ba buổi diễn ở Hà Nội, nhưng thực tế lại diễn tới ba tháng khắp cả nước.
“Bật đèn xanh” cho sai phạm?
Theo quy định của Bộ VHTT&DL, mỗi show diễn phải dành 15-21% tổng doanh thu từ những chương trình biểu diễn để trả cho thành phần sáng tạo gồm các nhạc sĩ, tổ chức phối khí và kể cả những chức danh hiếm khi sử dụng đến là tác giả kịch bản, biên đạo múa, VCPMC chỉ dám thu tác quyền nhạc sĩ ở mức 5% của 75% tổng số tiền bán vé. Ông Phương nói toàn thể nhân viên của VCPMC đã nhún nhường và dè dặt tới mức chỉ dám đề nghị bầu Tiến trả 5% của 50% số tiền bán vé vì coi như show diễn bị... ế vé. Trong liveshow có khoảng 20 ca khúc, ông Phương cũng trừ hẳn một nửa số bài cho bầu Tiến vì cho rằng 10 bài đó do Chế Linh sáng tác dưới bút danh Tú Nhi. Thông cảm đến mức đó, nhưng bầu Tiến vẫn chỉ trả ở mức 150.000 đồng/ bài, tức là chỉ trả 1,5 triệu đồng cho các nhạc sĩ và nộp ở Thanh Hóa.
Cho đến nay, ông bầu Hoàng Tiến vẫn nợ tiền ở một số show như Liveshow Quang Lê – Minh Tuyết tại Hải Phòng, Đà Nẵng (tháng 3/2011 và tháng 7/2011). |
Ông Phương cho rằng hiện nay các cơ quan cấp phép vô tình hoặc cố ý đã đứng về phía cố tình vi phạm pháp luật bằng cách bật đèn xanh cho các chương trình biểu diễn chưa hoặc không nộp tiền tác quyền. Hàng chục công ty tổ chức biểu diễn vi phạm tác quyền, nhưng vẫn được cấp phép, VCPMC chỉ biết kiến nghị, phản ánh bằng văn bản. “Đến Sở VHTT&DL Hà Nội còn phải chịu thua, huống hồ là cái trung tâm nhỏ bé của chúng tôi. Đưa ra tòa thì rắc rối vô vàn nên chúng tôi không chọn giải pháp này”, ông Phương nói.
Bà Trần Thị Trường, cán bộ của VCPMC, khuyến cáo các nghệ sĩ khi tham gia biểu diễn phải có trách nhiệm lên tiếng yêu cầu các ông bầu thực hiện quyền tác giả.
Theo nhạc sĩ Phó Đức Phương, quý III.2011, NS Nguyễn Văn Chung nhận được 73 triệu đồng tiền tác quyền cho Vầng trăng khóc, 15 người nhận 40 triệu đồng, 20 nhạc sĩ khác nhận 30 triệu đồng... |