Doanh nghiệp Việt mất hợp đồng 2 tỷ USD quân trang cho quân đội Mỹ
Năm 2014, một số doanh nghiệp (DN) dệt may được chào một đơn hàng 2 tỷ USD gồm quần áo, cờ, giày dép, quân trang cho quân đội Mỹ… Hai bên thỏa thuận xong, nhưng khi gửi mẫu về Việt Nam thì hàng mẫu bị ách lại ở hải quan. Sau hơn một tháng với rất nhiều thủ tục phức tạp, DN cũng nhận được hàng mẫu, nhưng khi ấy đã muộn.
Bỏ lỡ cơ hội và hợp đồng giá trị lớn
Mới đây, Hiệp hội Dệt May Việt Nam có nhận được phản ánh từ Công ty CP May Hòa Bình - đơn vị có nhận sản xuất đồng phục Công an "Tasmania Police" của Australia- đề nghị gỡ khó trong việc sản xuất quân trang, quân phục cho quân đội nước ngoài. Phía khách hàng có trình văn bản cho phép ADA (Australian Defence Apparel Inc.) được đặt hàng sản xuất, gắn nhãn Tasmania Police trên sản phẩm đồng phục cảnh sát tại một số DN trong đó có Công ty CP May Hòa Bình.
Trường hợp Công ty CP May Hòa Bình không phải là duy nhất. Điều đáng nói là DN Việt Nam nhận được khá nhiều đơn hàng tương tự từ Australia, Italia, Romania… Mỗi đơn hàng như vậy, DN lại phải gửi công văn tới Bộ Công Thương, xin được sản xuất, xuất khẩu mặt hàng đó. Nhưng Bộ Công Thương cũng không có quyền quyết định mà chỉ ghi nhận ý kiến, sau đó phối hợp với Bộ Quốc phòng trả lời DN.
Chính sách không phù hợp sẽ khiến doanh nghiệp bỏ lỡ nhiều cơ hội kinh doanh
Cần quy định phù hợp
Được biết, theo Quyết định số 80/2006/QĐ-BQP ngày 9/5/2006 của Bộ Quốc phòng, mặt hàng quân trang, quân dụng (đang được sử dụng cho lực lượng vũ trang) bị cấm xuất nhập khẩu .
Theo các DN, quy định này không hợp lý, bởi dệt may cũng như nhiều ngành khác, việc sản xuất gia công theo đơn đặt hàng rất phổ biến. Khi quân đội các nước có nhu câu, ai thắng thầu sẽ được quyền sản xuất và cung ứng mặt hàng đó, cũng như quyền đặt các đối tác trên thế giới để sản xuất.
“Không hiểu tại sao chúng ta lại phải bảo vệ cho nước ngoài trong vấn đề này, trong khi chính họ không lo ngại vì khi đặt sản xuất, họ đều có các cam kết về quyền được quân đội nước nhập khẩu cho phép, mỗi lần gia công lại xin phép như thế này thì DN mất rất nhiều thời gian, thậm chí sẽ bỏ lỡ cơ hội kinh doanh” - bà Phương Dung trăn trở.
Đến nay, Quyết định số 80/2006/QĐ-BQP của Bộ Quốc phòng được ban hành để hướng dẫn thi hành Nghị định số 12/2006/NĐ-CP ngày 23/6/2006 của Chính phủ. Tuy nhiên, Nghị định số 12 đã hết hiệu lực và được thay thế bằng Nghị định 187/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 của Chính phủ, nhưng Bộ Quốc phòng vẫn chưa có văn bản hướng dẫn thi hành Nghị định 187.
Trên thực tế, ngay cả cơ quan hải quan cũng đang lúng túng trong quá trình thực hiện quy định này. Trước đó, Chi cục Hải quan sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất làm thủ tục cho lô hàng gồm trên 2.000 quần, áo, ba lô, túi, nón…, được DN làm thủ tục xuất khẩu đi Australia. Qua kiểm tra hàng hóa, có nhiều mặt hàng may bằng vải có màu loang lổ, rằn ri như trang phục của lực lượng vũ trang nên đã tạm dừng thông quan. DN xuất khẩu giải trình hàng hóa xuất khẩu cho đối tác nước ngoài với mục đích sử dụng kinh doanh buôn bán cho dân thường, cảnh sát, quân đội (ngoại trừ lực lượng phản động).
Do vậy, Tổng cục Hải quan đã có công văn đề nghị Cục Kế hoạch và Đầu tư (Bộ Quốc phòng) có ý kiến tham gia về chính sách xuất khẩu đối với mặt hàng có kiểu dáng quân trang như trường hợp vướng mắc của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh.
Để xác định hàng hóa có phải là quân trang, quân phục đang sử dụng cho các lực lượng vũ trang hay không, cơ quan quản lý cần gửi trưng cầu giám định tại cơ quan, tổ chức nào?
Hiệp hội Dệt may Việt Nam đề nghị Bộ Công Thương có ý kiến với Bộ Quốc phòng trong việc quy định các trường hợp DN Việt Nam nhận sản xuất đồng phục, quân trang cho quân đội nước ngoài, có giấy phép của nước đó thì được phép làm thủ tục hải quan bình thường như các đơn hàng sản xuất-gia công quần áo thông thường khác.
