Công ty gia đình trị và niềm kiêu hãnh người châu Á
Một trong những lợi thế cạnh tranh quan trọng của các công ty gia đình trị ở châu Á là nhiệt huyết doanh nhân.
Nội dung nổi bật:
- Hơn 1 nửa trong số những tập đoàn lớn nhất Đông Nam Á và Ấn Độ được điều hành bởi các đế chế gia đình trị.
- Có nhiều yếu tố tạo nên lợi thế của những công ty kiểu này nhưng quan trọng nhất được cho là nhờ nhiệt huyết doanh nhân của người châu Á.
Thủ phủ kinh doanh của Philippines nằm ở Manila được gọi là Makati. Tuy nhiên, chính xác hơn có lẽ nên gọi nó là Ayala – tên của công ty quyền lực nhất quốc gia này, tập đoàn đang thống trị tại Makati.
Trụ sở tòa nhà 35 tầng của Ayala nằm ở trung tâm Makati, gần đại lộ Ayala. Những tổ chức thuê trụ sở trong tòa nhà này cũng thuộc hàng “máu mặt” bao gồm cả Sở giao dịch chứng khoán Philippines cũng như chi nhánh của một số ngân hàng lớn nhất thế giới. Ngoài ra, trụ sở ngân hàng Philippines (BPI) – một trong những cánh tay phải của đế chế Ayala cũng được đặt tại đây.
Ayala có 6 mảng kinh doanh chính bao gồm: Bất động sản, ngân hàng, di động, năng lượng, trung tâm thông tin và điện tử. Tuy nhiên, danh sách này chưa phản ánh hết được tham vọng của công ty. Bằng chứng là mảng kinh doanh bất động sản xủa Ayala đang ôm "giấc mơ Mỹ" và nhắm đến việc xây dựng tại những khu đất vàng ở đây.
Đế chế Ayala được điều hành bởi triều đại Ayala-Zobel trong suốt 181 năm qua. Gia đình này bắt đầu kinh doanh từ lĩnh vực nông nghiệp sau đó chuyển sang rất nhiều mảng khác từ xây dựng đến điện thoại di động. Các thành viên trong gia đình liên tục nắm giữ các vị trí quan trọng tại công ty.
Dù cả 6 mảng kinh doanh chính của tập đoàn đều được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán và được điều hành bởi những CEO tài năng nhưng gia đình này vẫn nắm quyền lực chủ chốt. Hiện 2 người anh trong thế hệ thứ 6 của gia đình là Jamie Augusto và Fernando đang điều hành tập đoàn và đưa ra những chiến lược kinh doanh chính. Cấp dưới hơn gồm có 2 người cháu trong thế hệ thứ 8 của gia đình.
Jamie Augusto có tầm nhìn biến Ayala trở thành nhà hoạch định chiến lược hiện đại hóa cho đất nước. Bằng chứng là họ luôn đi đầu trong mọi việc từ xây dựng cơ sở hạ tầng đến hỗ trợ các tổ chức từ thiện (Ayala Foundation là một trong những tổ chức từ thiện lớn nhất trong cả nước).
Tuy nhiên những năm gần đây họ đã tập trung hơn vào những thị trường lớn với nỗ lực trở thành “nhà kiến thiết quốc gia”. Jamie Augusto – một học sinh của trường kinh doanh Harvard nói rằng, thay đổi này chịu tác động rất lớn bởi phong cách quản lý ưu việt.
Thật khó có thể biết được điều gì đã biến các công ty này có tầm nhìn như một “nhà kiến thiết đất nước”. Tuy nhiên dù gì đi chăng nữa, những doanh nghiệp gia đình trị như Ayala cũng làm công việc cung cấp dịch vụ cho người dân và khách hàng tốt hơn là chính phủ Philippines.
Ayala Land tạo ra cho Makati nhiều cơ sở hạ tầng công cộng bao gồm cả đường sá và công viên. Trong năm 1997, Ayala mua lại Manila Water trong thời điểm các vòi phun nước chính của trụ sở này không còn hoạt động.
Ngày nay, dưới sự quản lý của Ayala, họ cung cấp nguồn nước đáng tin cậy cho hơn 8 triệu khách hàng. Công ty có chiến lược dài hạn và hoạt động hợp tác trong một chuỗi các ngành công nghiệp. Một trong những dự án của Ayala Land là Nuvali đang được xây dựng là khu tổ hợp gồm nhà ở, nhà thờ và trung tâm thông tin.
Từ câu chuyện của Ayala có thể thấy tại châu Á - khu vực tăng trưởng nhanh nhất thế giới đang được thống trị bởi những công ty gia đình khổng lồ. Nhìn qua các công ty như Samsung hay Hutchison Whampoa có thể thấy họ là những công ty niêm yết nổi tiếng nhưng tìm hiểu sâu hơn sẽ thấy đứng sau đó là đế chế gia đình hùng mạnh. Trường hợp ngoại lệ duy nhất là Trung Quốc – nơi mà các tập đoàn thuộc sở hữu nhà nước (SOEs) vẫn còn thống trị.
Nhiệt huyết doanh nhân
Những công ty gia đình trị là trọng tâm phát triển của chủ nghĩa tư bản ở châu Á. Tên các gia đình được coi như sự bảo đảm đối với các đối tác kinh doanh và chất lượng đối với người tiêu dùng. Ngoài ra, mô hình công ty gia đình cho phép doanh nhân hoạt động trên khắp các quốc gia và vùng lãnh thổ.
Một vài thống kê cho thấy, các nước châu Á có xu hướng lập tập đoàn “gia đình trị” nhiều hơn phương Tây. Cụ thể, hơn 1 nửa trong số những tập đoàn lớn nhất Đông Nam Á và Ấn Độ được điều hành bởi các đế chế gia đình. Các công ty kiểu này lấy lợi thế về tên tuổi và sự hợp tác chặt chẽ để thiết lập vị trí của họ thông qua những “cuộc hôn nhân” sáng suốt.
Các công ty gia đình trị cũng có nhiều lợi thế mới như công nghệ quản lý hiện đại và sự hợp tác chặt chẽ với các công ty phương Tây. Các cậu ấm cô chiêu của nhiều tập đoàn gia đình trị luôn được học tại những trường kinh doanh nổi tiếng nhất phương tây và sau đó được trải nghiệm làm việc ở các công ty hàng đầu ở đây như McKinsey và J.P. Morgan.
Bên cạnh đó, Vikram Bhalla – một trong những chi nhánh của tập đoàn tư vấn Boston chỉ ra một lợi thế cạnh tranh quan trọng khác của các công ty gia đình châu Á là: Nhiệt huyết doanh nhân. Họ dường như thực hiện những thỏa thuận lớn, dám chấp nhận rủi ro nhiều hơn so với những công ty đại chúng và làm chủ được nguồn lực của chính mình. Bằng cách hướng tầm nhìn vào dài hạn và hoạt động hợp tác trên nhiều lĩnh vực, các công ty kiểu này có thể định hình lại các ngành công nghiệp.
>> Công ty gia đình trị - Đa dạng để tồn tại
Vân Đàm
