Búp bê nổi tiếng Barbie 'lớn lên' như thế nào trong 60 năm qua?
Ngày 9/3 vừa qua đánh dấu 60 năm kể từ khi búp bê Barbie lần đầu xuất hiện.
Búp bê Barbie từng là một bác sĩ phẫu thuật, một phi hành gia, một người đưa tin và một tổng thống. Cô cũng có thể trong vai trò là nữ công tước xứ Cambridge, một số nhân vật trong "Mad Men" và thành viên của Destiny's Child.
Nhưng trong lần ra mắt đầu tiên tại Hội chợ đồ chơi New York vào ngày 9/3/1959, cô chỉ là một con búp bê trong bộ đồ bơi và tóc đuôi ngựa, với cặp kính râm màu trắng trên tay. Và 6 thập kỷ sau, cứ mỗi phút trôi qua lại có hơn 100 búp bê được bán ra, lên tới con số 58 triệu sản phẩm được tiêu thụ mỗi năm.
Ảnh: CNN.
Vậy làm thế nào để Barbie vẫn phổ biến, và khi thế giới thay đổi thì cô ấy sẽ như thế nào?
Đối với Lisa McKnight, Phó chủ tịch cấp cao và Tổng giám đốc toàn cầu của thương hiệu Barbie, búp bê Barbie vẫn nổi tiếng vì "cô ấy tiếp tục là biểu tượng văn hóa và các cô gái thấy thế giới xung quanh họ nhờ có cô ấy".
Nhưng nếu sự nâng cấp của Barbie rất quan trọng đối với thành công của cô búp bê này, hành trình nâng cấp ấy chưa bao giờ đơn giản.
Một biểu tượng gây tranh cãi
Ngày 9/3/2019 đánh dấu 60 năm kể từ khi Barbie lần đầu xuất hiện. (Ảnh: CNN)
Barbie được tạo ra bởi Ruth Handler, người sở hữu công ty đồ chơi Mattel cùng với chồng là Elliot. Bà được truyền cảm hứng sáng tạo ra Barbie từ những búp bê giấy mà cô con gái Barbara chơi cùng, cùng với một búp bê Đức tên Bild Lilli.
"Ban đầu, Barbie là một cách để trẻ nhỏ tự thể hiện mình là người trưởng thành", Aurore Bayle-Loudet, người từng làm việc trong một triển lãm các Barbie năm 2016 tại Musée des Arts Décoratif ở Paris cho biết.
Đến năm 1960, Barbie có rất nhiều nhân vật khác nhau: y tá, biên tập viên thời trang, tiếp viên hàng không hoặc "Cô gái có vị trí của một người điều hành". Năm sau, cô có một người bạn trai mặc quần bơi, Ken, và năm sau đó, chiếc xe đầu tiên của cô và một "Ngôi nhà mơ ước" ra đời. Cô trở thành một CEO, một phi công và ứng cử viên tổng thống.
Nhưng khi Barbie đột phá như một người phụ nữ có sự nghiệp, cô ấy phải nhận nhiều lời chỉ trích vì đề cao một lý tưởng bình đẳng.
Barbie da màu đầu tiên ra mắt công chúng vào năm 1980 (Ảnh: CNN)
Cô búp bê da màu đầu tiên được đưa ra thị trường là “Francie", không được phát hành cho đến năm 1967, và phải mất thêm 13 năm nữa, thương hiệu mới ra mắt phiên bản gốc Tây Ban Nha và màu da đen của Barbie. Vấn đề phức tạp hơn nữa, những cô búp bê không phải da trắng như thông thường, mà theo nhà phê bình nữ quyền da đen Ann duCille viết vào năm 1994, "đó là những phiên bản nhúng thuốc nhuộm vào vẻ đẹp Mỹ trắng tinh khôi".
Sau đó, tất nhiên, sự thay đổi còn bao gồm cả hình thể của Barbie. Theo BBC, nếu Barbie là một cô gái, cô gái này sẽ có vòng eo 21 inch và hông 30 inch. Trong khi đó, một báo cáo của chính phủ Mỹ năm 2018 cho thấy kích thước vòng eo trung bình của phụ nữ Mỹ là 39 inch.
Vào năm 2016, một bài viết trên tờ Time có tiêu đề "Bây giờ chúng ta có thể ngừng nói về cơ thể của mình không?" dự báo về một thay đổi. Và tập đoàn Mattel đã giới thiệu 33 mẫu Barbie mới, lần đầu tiên có sẵn trong loại hình thể: cao, nhỏ nhắn và cong.
Các mẫu búp bê Barbie bao gồm 7 tông màu da, 22 màu mắt và 24 kiểu tóc. Năm sau đó đã chứng kiến sự ra mắt của Barbie Hijabi đầu tiên – cô búp bê dựa trên hình mẫu vận động viên Olympic Ibtihaj Muhammad đã được thêm vào bộ sưu tập dòng Barbies "Shero".
Mẫu Búp bê khuyết tật được thêm vào dòng "Barbie Fashionistas". Ảnh: CNN.
Tháng 2 vừa qua, những bổ sung mới cho dòng "Barbie Fashionistas" bao gồm một cô búp bê sử dụng xe lăn và một mẫu búp bê mang chân giả. Năm 1997, Barbie có thêm một người bạn mang tên Becky, mẫu búp bê sử dụng xe lăn. Tuy nhiên, mẫu búp bê này đã ngưng đưa ra thị trường - một phần vì ngay cả sau khi thiết kế lại, chiếc xe lăn của cô không phù hợp với Dreamhouse (Ngôi nhà trong mơ).
"Chúng tôi đang tiếp tục nâng cấp và phát triển thêm các mẫu mới về hình dạng, mẫu tóc cho các Barbie khuyết tật", McKnight nói.
Trong ngày Quốc tế Phụ nữ 2018, Mattel phát hành một loạt búp bê mới dựa trên “hình mẫu ngoài đời thực". Nhà toán học tiên phong của NASA Kinda Johnson, phi công Amelia Earhart và nghệ sĩ Frida Kahlo trở thành hình mẫu để tạo nên các Barbie mới. Trong đó bao gồm cả nhà vô địch trượt tuyết Olympic Chloe Kim, cầu thủ bóng đá Juventus Sara Gama và nhà báo Martyna Wojciechowska góp mặt trong bộ sưu tập lịch sử "Những người Phụ nữ truyền cảm hứng”.
Tuy nhiên, không phải tất cả các mẫu búp bê mới ra mắt năm 2018 đều được hoan nghênh. Búp bê Kahlo phải đối mặt với những lời chỉ trích vì "tẩy trắng" những nghệ sĩ Mexico, hạ thấp giá trị của bản thân hình mẫu và không thể hiện chính xác trang phục của hình mẫu.
Ảnh: CNN
Hay một ví dụ khác, Barbie mang hình mẫu của nhà vô địch Olympic Nicola Adams, một võ sĩ người Anh, có cánh tay và chân mảnh khảnh không thể hiện được đúng vóc dáng cơ bắp của một vận động viên. Iris Apfel, ngôi sao 97 tuổi – một biểu tượng thời trang, đã nhận được một mẫu Barbie được tạo nên từ hình ảnh của bà ở độ tuổi 97– đáng chú ý là mẫu Barbie này không có một nếp nhăn nào cả.
Năm nay, hơn 20 mẫu Barbie của dòng "Sheroes" mới sẽ trở nên “bất tử” như các mẫu Barbies khác: trong số đó có siêu mẫu và nhà hoạt động Adwoa Aboah, vận động viên thể dục dụng cụ Dipa Karmakar - nữ VĐV thể dục dụng cụ đầu tiên của Ấn Độ đủ điều kiện tham gia Thế vận hội - và nữ diễn viên "Grown-ish" và nhà hoạt động Yara Shahidi.
"Bằng cách giới thiệu cho các cô gái những câu chuyện về phụ nữ ở mọi tầng lớp, họ bắt đầu thấy có nhiều cơ hội hơn cho bản thân", website Barbie viết.
Nội dung này là một phần của chiến dịch "Barbie Dream Gap", được McKnight mô tả là "một sáng kiến toàn cầu nhằm nâng cao nhận thức về việc tối thiểu hóa các yếu tố ngăn cản các cô gái phát huy hết tiềm năng của họ."
Bên ngoài cửa hàng đồ chơi
Ở tuổi 60, Barbie vẫn thu hút sự chú ý hơn nhiều món đồ chơi nổi tiếng khác. Cô đóng vai chính trong bộ phim của Netflix, "Barbie Dreamhouse Adventures" và có gần 40 bộ phim hoạt hình mang tên mình. Tháng 1, Margot Robbie thông báo sẽ đóng vai Barbie trong một bộ phim thuộc thể loại live-action (phim chuyển thể từ manga).
Barbie là một biểu tượng truyền thông xã hội được công nhận. Trên tài khoản Instagram nổi tiếng nhất của mình, @barbiestyle , cô chia sẻ trang phục, ảnh chụp theo phong cách đường phố và những bức ảnh khi đi chơi cùng bạn bè.
Với 2 triệu người theo dõi, Barbie ngang tầm với một số người có ảnh hưởng truyền thông xã hội trên thế giới. Trang YouTube - nơi Barbie đăng các vlog hoạt hình (các video blog trực tuyến) với các tiêu đề như "Tìm giọng nói của bạn", "Thử thách trong hộp!" và "Hướng dẫn trang điểm sư tử theo chủ đề Halloween với Ken" - có gần 6 triệu người đăng ký theo dõi.
