Bước tiến "đầy hoài nghi" của xe tự hành
Nguy cơ tin tặc tấn công hệ thống máy tính xe tự hành có thể "thôi miên tài xế”.
Ngày 17/3 đã ghi nhận "một sự tiến bộ lớn lao trong lĩnh vực an toàn xe hơi" với việc 20 nhà sản xuất lớn nhất đồng thuận về tiêu chuẩn tự phanh. Đây có thể là động thái làm sớm xuất hiện những chiếc xe không người lái trên hệ thống giao thông đường bộ đông đúc.
Xe tự lái hay xe tự hành (self-driving car hoặc autonomous car) vài năm qua đã tạo nên cuộc cạnh tranh dữ dội giữa các hãng xe. Tuy nhiên, dù luôn gây chú ý trong mỗi cuộc triển lãm xe hay công nghệ như CES, EMS, IAA, nhưng vẫn chưa thực sự có một dòng xe tự lái nào có thể "tự lái" xuất hiện trên đường như trong những bộ phim viễn tưởng. Trong đó, trở ngại về công nghệ điều khiển và hệ thống luật pháp đang là hai vật cản chính.
Mặc dù vậy, việc thống nhất các chỉ tiêu về phanh tự động cho các dòng xe mới vừa qua đã tạo nên bước ngoặt cho lĩnh vực xe tự hành.
"Bằng cách chủ động lắp đặt hệ thống phanh tự động trong các loại xe, 20 nhà sản xuất sẽ giúp giảm tai nạn và cứu rất nhiều người. Đó là chiến thắng của sự an toàn và chiến thắng của khách hàng", USA Today ngày 18/3 dẫn tuyên bố của Bộ trưởng Giao thông Mỹ - ông Anthony Foxx.
Xe tự lái của Google.
Tính năng phanh tự động sử dụng hệ thống camera, radar và laser để xác định khoảng cách và vận tốc tương đối của xe trước mặt để dừng xe kịp thời. Các cảm biến kiểu này chính là phần rất quan trọng trong xe tự hành.
Các hãng xe tham gia thỏa thuận này gồm Audi, BMW, Fiat Chrysler, Ford, General Motors, Honda, Hyundai, Jaguar Land Rover, Kia, Maserati, Mazda, Mercedes-Benz, Mitsubishi, Nissan, Porsche, Subaru, Tesla, Toyota, Volkswagen và Volvo. Nó sẽ có hiệu lực bắt đầu từ tháng 9/2022 và cũng áp dụng cho hầu hết các loại xe bán tải vào tháng 9/2025.
Nhóm các thương hiệu này chiếm tới 99% thị trường xe mới, nên có thể nói thỏa thuận trên sẽ gần như làm thay đổi ngành xe hơi toàn cầu vì trước đây, phanh tự động chỉ là một tùy chọn của mỗi hãng.
Trong một diễn biến khác, ngày 15/3, đại diện của các bên tham gia lĩnh vực xe tự lái như hãng công nghệ Google, nhà sản xuất General Motors, dịch vụ xe Lyft và nhà cung cấp xe hơi Delphi kêu gọi Quốc hội Mỹ điều chỉnh pháp luật ngành công nghiệp xe hơi, nhằm tránh cản trở sự đổi mới.
Mạng wi-fi phủ sóng rộng rãi là công cụ hữu hiệu cho tin tặc tấn công xe tự lái. Nguồn: C3 Group Mặc dù chính quyền Tổng thống Barack Obama mới đây đã đề xuất chi 3,9 tỷ USD trong 10 năm tới để đẩy nhanh tốc độ phát triển công nghệ xe tự hành cũng như cơ sở hạ tầng phục vụ lĩnh vực này, nhiều hãng như Google vẫn cảm thấy bị bó buộc do giấy phép lưu hành các loại xe. Nhiều nghị sĩ Mỹ cũng lo ngại về độ an toàn của xe tự lái.
Một vấn đề nữa là tính an toàn bảo mật của công nghệ xe tự lái. Hôm 19/3, USA Today dẫn một cảnh báo từ các quan chức Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) và Cơ quan An toàn giao thông Quốc gia Mỹ (NHTSA) cho rằng những chiếc xe hiện đại rất dễ bị hack.
Dù đây là nguy cơ đã được giới công nghệ bàn tán từ lâu nay, nhưng việc FBI và NHTSA vào cuộc là minh chứng cho thấy sức ảnh hưởng từ xe tự hành và trở thành vấn đề cho ngành giao thông cũng như nhiều vấn đề xã hội.
"Các phân tích cho thấy những nhà nghiên cứu có thể kiểm soát tính năng điều khiển từ xa lên phương tiện giao thông, bằng cách khai thác lỗ hổng của hệ thống giao tiếp không dây", cảnh báo từ FBI cho biết.
Một đội ngũ từ Tạp chí Wired đã hack được chiếc SUV Jeep Cherokee và "lái" nó xuống hố. Nguồn: Wired
Trong các loại xe hơi hiện đại ngày nay, càng lúc các tính năng điều khiển không dây càng tích hợp nhiều hơn, từ công cụ giải trí cho đến phanh tự động, tức có thể ra lệnh cho xe từ một chiếc máy tính. Năm 2015, một đội ngũ từ Tạp chí Wired đã hack được chiếc SUV Jeep Cherokee và "lái" nó xuống hố.
Bên cạnh đó, trong thời đại mạng wi-fi phủ sóng rộng rãi, đây cũng là công cụ hữu hiệu cho tin tặc tấn công nhiều tính năng như cắt phanh, can thiệp vào tay lái, tự mở ổ khóa, tự bật tín hiệu, GPS...
Cảnh báo của FBI và NHTSA cho biết có 1,4 triệu phương tiện của Jeep, Ram, Chrysler và Dodge dễ bị hack thông qua hệ thống thông tin giải trí từ các thực nghiệp của Tạp chí Wired.
Uber hưởng lợi nhiều nhất từ xe tự lái?
Dịch vụ ứng dụng di động gọi taxi Uber được cho là đơn hàng lớn cho xe tự lái, theo hãng tin Reuters ngày 18/3.
Nếu thông tin trên đúng sự thật, đó có thể là gợi ý rất hấp dẫn cho Uber trong việc tiết kiệm chi phí vận hành, nhất là trong bối cảnh ngày càng chịu sự cạnh tranh từ các ứng dụng tương tự.
Uber hiện vẫn hoạt động theo cách phối hợp với người sở hữu xe. Tuy vậy, theo kịch bản mới nhất, nếu sở hữu xe tự hành thì họ sẽ không cần chia lợi nhuận, có hẳn một "đội tài xế” tự động hoàn toàn. Trong xu hướng Internet vạn vật (Internet of Things - IoT), hướng đi của Uber rất hợp lý, tất nhiên một lần nữa thương hiệu này phải đối mặt với các rào cản pháp lý do bản thân xe tự hành cũng chưa được cấp phép rộng rãi.
